DOQ

Angstig karakter zichtbaar bij EEG-meting en in MRI-beelden

Een angstig karakter kun je met vragenlijsten of een aandachtstaak vaststellen, maar nu ook indirect met een EEG-meting. De vaak afdwalende gedachten van angstige mensen zijn daarnaast herkenbaar in MRI-beelden. Deze en andere bevindingen deed klinisch neuropsycholoog Dana van Son. Promotie op 24 april.

Angstige mensen hebben de neiging om sterk bedreigende situaties te vermijden. Ze kijken bijvoorbeeld snel weg als ze een plaatje zien met ernstig lichamelijk letsel. En zien dan sneller het puntje dat ze moeten signaleren dat onder één van twee plaatjes verschijnt. Klinisch neuropsycholoog Dana van Son deelde eerst haar proefpersonen met vragenlijsten en tests in als meer of minder angstig. Vervolgens liet ze hen de test met plaatjes en puntjes doen, waarbij van te voren een EEG van hun hersenen was gemaakt om hun hersenactiviteit zichtbaar te maken. In het EEG herkende Van Son dat vermijdende reactiepatroon. Zo koppelde Van Son de resultaten van vragenlijsten en aandachtstaken aan EEG- en fMRI-metingen.

Dwalende gedachten

‘Angst is moeilijk te begrijpen voor een ander’, zegt Van Son. De promovenda begon haar onderzoek met vragen over faalangst, maar dook uiteindelijk vooral in fenomeen van het angstige karakter. Angstige mensen focussen vaak te veel op hun angstige gedachten, wat hen belemmert een aandachtstaak optimaal uit te voeren. ‘Die gedachtendwaling tijdens een taak in de fMRI-scanner, leidde tot een zichtbaar afwijkend patroon in de fMRI-scans van de meer angstige mensen.’ Van Son vermoedt op basis van de EEG- en MRI-metingen dat de vermijding en gedachtendwaling samenhangen met de controlekamer in het brein: de prefrontale cortex.

Faalangst

Is het gebrek aan aandachtcontrole misschien fnuikend voor mensen met faalangst, vroeg Van Son zich vervolgens af. En zijn angstige gedachten daarbij belangrijk? ‘Bij faalangst gaat het vaak om cognitieve prestaties. Daarbij moet je focussen op de vragen, terwijl je wordt afgeleid door je eigen angstige gedachte: ik kan het niet.’

Training kan helpen

‘Je zou iemand met een angstig karakter kunnen helpen met aandacht- en angsttraining’, denkt Van Son. Ze zou graag verder onderzoeken hoe aandacht werkt bij mensen met een angstig karakter. Maar als postdoc doorpakken binnen een ander onderzoeksterrein dat sterk in ontwikkeling is, spreekt haar ook aan. Het liefst in het buitenland.

Bron: Universiteit leiden
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”

Casus: vrouw met veranderd defecatiepatroon

Een vrouw wordt naar de polikliniek gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon. Ze heeft wat frequenter dan gebruikelijk ontlasting. Er zijn wat vage buikklachten in de zin van rommelingen en krampen. Ze gebruikt geen medicatie. Wat is uw diagnose?

‘We willen de maatschappij met de gezond­heids­zorg verbinden’

Huisarts Bernard Leenstra wil dat álle Nederlanders goed leren handelen in levensbedreigende situaties. Met zijn initiatief Schok & Pomp biedt hij leuke en tijdbesparende cursussen in levensreddend handelen en probeert hij maatschappij en gezondheidszorg te verbinden.

Trends in brandwonden bij kinderen

Zijn er meer brandwonden bij kinderen, of worden ze sneller doorverwezen? Arts-onderzoeker Frederique Kemme en chirurg Annebeth de Vries volgden de cijfers. “Er komen meer kinderen naar het brandwondencentrum.”

Veel kanker in de toekomst door CT-scans

Een recente analyse wijst op tienduizenden toekomstige kankergevallen door CT-scans. Cardio-thoracaal radioloog Firdaus Mohamed Hoesein pleit voor zorgvuldig gebruik: “Alleen als het écht nodig is en met een zo laag mogelijke dosis.”

‘Zorg dat de digitale weg niet de enige ingang naar de maatschap­pij wordt’

Steeds vaker gaat zorg via de digitale weg. Nicole Goedhart onderzoekt de toegankelijkheid van de (online) samenleving en geeft tips hoe de zorgverlener de zorg toegankelijk voor iedereen houdt. “Een afstand tot de online wereld kan gezondheidsverschillen vergroten.”