DOQ

Antibiotica zinloos bij voorkómen exacerbaties COPD-patiënten in de poliklinische setting

Bij patiënten met milde tot ernstige COPD die een behandeling krijgen voor exacerbaties in een poliklinische setting, verlengt het toevoegen van antibiotica aan een orale corticosteroïden niet de duur naar een volgende exacerbatie ten opzichte van alleen corticosteroïden. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van dr. Patricia van Velzen et al., van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. Haar resultaten staan gepubliceerd in het juninummer van The Lancet.

Veel COPD-patiënten krijgen te maken met exacerbaties. Deze duren een paar dagen en zijn soms levensbedreigend. De oorzaak is vaak een infectie met een virus of bacterie. Naast de standaardbehandeling voor exacerbaties met corticosteroïden wordt vaak antibiotica gegeven om de infectie tegen te gaan. Zeker wanneer het betrokken opgehoeste slijm op een infectie wijst. Longartsen waren van mening dat dit de tijd tot de volgende exacerbatie mogelijk zou verlengen, maar dat is tot dusver nooit systematisch getest.

Exacerbatie
Patricia van Velzen deed samen met haar collega’s van verschillende ziekenhuizen in Nederland onderzoek bij 305 deelnemende patiënten die tussen 2010 en 2013 met hun exacerbatie geen opname kregen in het ziekenhuis maar die werden behandeld in een poliklinische setting. De patiënten werden dubbelblind gerandomiseerd. De helft van deze groep kreeg het antibioticum doxycycline (7 dagen 100 mg dagelijks, waarbij 200 mg op de eerste dag) bij een exacerbatie, de andere helft kreeg een placebo. De patiënten werden daarna bijna twee jaar na de eerste exacerbatie gevolgd. In die tijd kreeg 85% een tweede aanval.

Antibioticum
In tegenstelling tot wat eerder werd gedacht, bleek het antibioticum nagenoeg geen effect te hebben op het tijdstip van de tweede exacerbatie. Die kwam volgens de onderzoekers net zo snel als bij de patiënten die geen antibioticum kregen. Wel zorgde het antibioticum er in een klein aantal gevallen voor dat een longaanval beter werd onderdrukt. Maar bij 10 van de 11 patiënten heeft het toedienen van doxycicline volgens Van Velzen geen enkel effect.

“Voor een klein positief effect moet je dus veel mensen voor niets antibiotica geven. Dat is reden om terughoudend te zijn met antibiotica”, aldus Van Velzen.

Bronnen: www.sciencedirect.com/
www.longfonds.nl

AUTEUR: LENNARD BONAPART

 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Hoe dramaseries artsen kunnen helpen bij morele keuzes

Drie afleveringen van House M.D. of Dexter op een avond kijken, puur voor de ontspanning? Voor zorgprofessionals kan het ook leerzaam zijn. Mediawetenschapper Merel van Ommen onderzocht hoe dramaseries artsen kunnen helpen om beter om te gaan met moreel ingewikkelde situaties.

Onderliggend denkpatroon stuurt voorschrijver bij keuze voor geneesmiddel

Het voorschrijven van geneesmiddelen is een afweging tussen richtlijnen, ervaring en patiëntkenmerken. Indeling in vier voorschrijversprofielen geeft inzicht in de eigen afwegingen. “En het helpt te begrijpen waarom een collega een andere beslissing neemt.”

‘Medicatiebeleid in de laatste levensfase kan beter’

6 op de 10 patiënten in de palliatieve fase krijgt door de huisarts medicatie voorgeschreven die niet langer passend is. Dat blijkt uit een onlangs verschenen factsheet van Nivel en PZNL. “We moeten voorschrijfgewoonten kritisch onder de loep nemen”, zegt Yvonne de Man, senior onderzoeker bij Nivel.

Casus: vrouw met pijnlijke oorschelp

Een 55-jarige vrouw heeft een hoed in haar hand als ze uw spreekkamer binnenkomt. Sinds een maand heeft zij ’s nachts last van pijn aan het linkeroor. Op de oorrand ziet u een nodulus die bij druk zeer pijnlijk is. Wat is uw diagnose?

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”