DOQ

Apotheker Mestre: ‘Duidelijkere doseercodes verbeteren therapietrouw’

Veel patiënten blijken doseercodes op geneesmiddeletiketten moeilijk te begrijpen. Daarom start in twee apotheken in samenwerking met zes huisartsen in de Utrechtse wijk Kanaleneiland een project waarin begrijpelijkere doseercodes worden geïmplementeerd. Apotheker Monica Mestre gaat dit project leiden “‘Driemaal daags één tot twee tabletten’ begrijpt niet iedereen.  

“In Kanaleneiland heeft 70 procent van de mensen een migratieachtergrond”, vertelt apotheker Monica Mestre. “Ze zijn vaak het Nederlands nauwelijks machtig, maar er zijn ook veel autochtone Nederlanders met beperkte gezondheidsvaardigheden.” Mestre werkt twee dagen in de week bij apotheek Kanaleneiland en daarnaast nog twee dagen als apotheker-farmacotherapeut bij drie huisartsenpraktijken in deze wijk, waar ze medicatiebeoordelingen uitvoert. Ze komt veel bij patiënten thuis en ziet daar hoe patiënten geneesmiddelen in de praktijk gebruiken en wat daarbij kan misgaan.  

Apotheker Monica Mestre

Doseerinstructies 

Zo kwam het onder haar aandacht dat veel patiënten moeite hebben met de doseercodes op geneesmiddeletiketten. “‘Driemaal daags één tot twee tabletten’ begrijpt niet iedereen”, zegt ze. “Daarom deden we vanuit de apotheek al eerder mee aan een project waarin we in samenwerking met Stichting Health Base uit Houten een handleiding maakten over hoe je duidelijke doseerinstructies opstelt voor patiënten. Driemaal daags één tablet wordt dan een andere, duidelijkere doseercode: ‘ochtend: één tablet, ‘middag: één tablet’, ‘avond: één tablet’. Een ander voorbeeld: ‘1x per dag 0,5 tablet’ wordt ‘1 keer per dag een halve tablet’.” Andere partijen die betrokken waren bij de opstelling van de handleiding waren Pharos, een stichting die veel doet op het gebied van laaggeletterdheid, ZonMw, de KNMP, het NHG, Nivel en de Universiteit van Amsterdam. 

“ We gaan de ‘terugvraagmethode’ gebruiken om te controleren of de doseercodes inderdaad duidelijk zijn” 

Terugvragen 

Het project voor de handleiding over het opstellen van duidelijke doseerinstructies werd in 2018 afgerond. Het project dat Mestre nú in de apotheek gaat helpen implementeren, is hiervan een uitvloeisel. Zij werkt daarbij samen met dr. Sander Borgsteede van Stichting Healthbase die het project wetenschappelijk begeleidt en de data-analyse verzorgt. Mestre: “We gaan in dit project kijken hoe we de nieuwe doseercodes uit de genoemde handleiding in de praktijk kunnen gaan implementeren. Daarbij gaan we de zogenoemde ‘terugvraagmethode’ gebruiken om te controleren of de codes inderdaad duidelijk zijn. Zowel van de doseercodes als de terugvraagmethode is bewezen dat ze patiënten daadwerkelijk helpen om beter hun medicatie te gebruiken.” 

“Als je vraagt: ‘Begrijpt u het’, is het antwoord altijd ‘Ja’, ook als ze het niet hebben begrepen” 

Tactische manier 

De teams van de twee apotheken en de zes huisartsen worden geschoold in de terugvraagmethode, vertelt Mestre. Ze legt uit wat dit is: “Cruciaal is dat de teams – apothekers, huisartsen en assistenten – leren hoe ze op een tactische manier aan patiënten kunnen ‘terugvragen’ of ze de doseercodes hebben begrepen. Als je vraagt: ‘Begrijpt u het’, is het antwoord altijd ‘ja’, ook als ze het niet hebben begrepen. Een heel andere benadering is: ‘Ik wil controleren of ik het goed uitgelegd heb’ en vervolgens de vraag: ‘Hoe gaat u het geneesmiddel gebruiken?’ Deze manier van vraagstellen voelt in eerste instantie gekunsteld aan en de apotheek- en huisartsenteams zullen hier hun weg in moeten vinden. En ook patiënten zullen wel gek opkijken als ze op een andere wijze bevraagd gaan worden. Iedere medewerker zal een soort eigen formulering moeten bedenken die het prettigst voelt. De bedoeling is dat ze deze kennis gaan toepassen tijdens eerste uitgiftegesprekken.” 

Therapietrouw 

Doel van het anderhalf jaar durende project is dat er een draaiboek komt voor landelijke implementatie van de doseercodes. Uiteindelijk zal dat naar verwachting resulteren in een betere therapietrouw en betere behandeluitkomsten. ZonMw financiert het project in het kader van het programma Goed Gebruik Geneesmiddelen, waarin naast het project in Kanaleneiland nog drie andere projecten op het gebied van therapietrouw subsidie krijgen. 

“Omdat we samenwerken met zes huisartsen binnen twee gezondheidscentra is het belangrijk dat we allemaal met dezelfde doseercodes gaan werken” 

Draaiboek 

Mestre vervolgt: “Het draaiboek komt tot stand op basis van de ervaring die we in dit project opdoen. Het project verloopt daarom stapsgewijs in anderhalf jaar. Welke hobbels komen we allemaal tegen? Hoe verloopt de implementatie van de doseercodes in de ict? De doseercodes moeten allemaal ingevoerd worden in de computersystemen van apothekers en huisartsen. Omdat we samenwerken met zes huisartsen binnen de twee gezondheidscentra in Kanaleneiland, is het belangrijk dat we allemaal met dezelfde doseercodes gaan werken.” 


Klik hier voor meer informatie over de handleiding voor de doseercodes

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Een medifoor gebruiken in medische gesprekken: zeven tips

Een medifoor is een getekende metafoor die helpt bij het eenvoudig uitleggen van medische begrippen. Charlie Obihara is initiatiefnemer van het Medifoor platform en legt uit hoe ze te gebruiken. “Ook voor volwassenen is het goed om de informatie juist te verpakken.”

Casus: man met koorts, malaise en huiduitslag

Een 36-jarige man heeft klachten van koorts, malaise en huiduitslag. Hij is 3 weken geleden teruggekeerd van een vakantie naar Bangkok. Wat is uw diagnose?

Spraakherkenning zorgt voor minder administratielast

Spraakherkenning leidt tot snelle, efficiënte dossiervoering voor de arts. Harm Wesseling legt uit hoe dit in de praktijk wordt gebruikt en welke winst er behaald kan worden. “Artsen kunnen eerder hun rapportage afronden. Dat hoeven ze dan niet ’s avonds nog te doen.”

Verlies­sensitief werken in de zorg

Artsen: herken en erken verlies bij de patiënten, stelt Herman de Mönnink. Hiermee kunnen leed en complicaties worden voorkomen. “Op het moment dat je ruimte neemt voor je eigen emotionele werkstress, kun je ook ruimte nemen voor de kant van de patiënt.”

Casus: patiënt met pijnlijke oorschelp en gewrichtsklachten

Dit is de tweede keer dat u deze 32-jarige patiënt ziet met dezelfde klacht. Vandaag gaat de pijnlijke rechter oorschelp ook gepaard met gewrichtsklachten. Het gehoor is goed en patiënt heeft geen neusobstructie of een inspiratoire stridor. Er is geen trauma in de anamnese. Wat is uw diagnose?

Casus: man met buikklachten en veranderd defecatiepatroon

Een man wordt gestuurd naar de polikliniek in verband met geleidelijk toenemende buikklachten met een verandering van het defecatiepatroon. Wat is uw diagnose?

AI-gestuurd model verbetert doorstroom

Esther Janssen ontwikkelde een AI-gestuurd model dat voor de operatie al voorspellingen doet over het ontslagmoment van een patiënt en de benodigde nazorg, en zo de doorstroom te verbeteren. “Hiermee kun je eerder schakelen, door nazorgpartners te benaderen.”

SPAT voor allergietesten

Senne Gorris bedacht de SPAT: een automatische machine die alle allergiekrasjes in een keer zet. Dit maakt de testen betrouwbaarder en sneller. “De resultaten zijn na een kwartier bekend en overal waar de SPAT wordt gebruikt zijn de testen en dus de uitslagen gelijk.”

Machte­loosheid drijft artsen tot ‘medische gas­lighting’

De uitdrukking ‘medische gaslighting’ popt steeds vaker op in discussies onder ontevreden patiënten en in de medische wereld zelf. Marlies van Hemert legt uit wat dit betekent en hoe om te gaan met de patiënt als een diagnose uitblijft. “Bescheidenheid helpt.”

Casus: patiënt met probleem bij uitsteken tong

Uw 24-jarige ietwat schuchtere patiënt 'steekt' zijn tong direct naar u uit als u vraagt wat u voor hem kan doen. Daarna vervolgt hij dat hij maar één probleem heeft... Wat is uw diagnose?


0
Laat een reactie achterx