DOQ

Artsen kunnen vrouwen met RA actiever bij behandeling betrekken en beter informeren

Vrouwen met reuma hebben vaak een slechter ziekteverloop en ondervinden meer problemen dan mannen bij het omgaan met hun ziekte. Onderzoekers van het Nivel onderzochten welke factoren deze ‘behandellast’ beïnvloeden en welke rol sekse en gender daarin spelen.

Vrouwen hebben driemaal zoveel kans op reumatoïde arthritis (RA) als mannen. Ook zijn er aanwijzingen dat vrouwen met deze aandoening meer hinder ondervinden dan mannen, met een snellere toename van klachten, meer pijn en een lagere kwaliteit van leven.  

(Foto: Pixabay)

Onderzoekers van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel) wilden weten wat de reden is voor deze verschillen. Daarbij maakten zij gebruik van het relatief nieuwe begrip ‘behandellast’. Dat is de zelfzorg die patiënten met een chronische ziekte moeten verrichten en de gevolgen die dat heeft voor hun leven. De behandeling van RA en andere vormen van opvlambare reumatische ziekten, zoals Ankylosing Spondylitis (AS) and Arthritis Psoriatica (AP), vraagt veel van de patiënt, waardoor het hun soms niet lukt de vele medische en zorgadviezen op te volgen. Denk daarbij aan het regelmatig doen van oefeningen, het innemen van medicatie en het injecteren van medicijnen. 

Literatuurstudie en focusgroepen

Om erachter te komen wat de oorzaken en gevolgen zijn van behandellast bij opvlambare reumatische ziekten, bestudeerden de onderzoekers de literatuur over patiëntenervaringen van deze groep. Daarnaast hielden zij een enquête onder patiënten en analyseerden zij patiëntervaringen uit eerder onderzoek. Op basis hiervan werd een bestaand theoretisch model onderzocht en aangepast voor RA. Ook stelden zij een agenda op met acties om gendersensitieve reumazorg en -onderzoek  te stimuleren.

Zes aspecten

Er werden zes aspecten van behandellast gevonden: fysiek ongemak en medicatiezorgen; het goed uitvoeren van oefeningen en leefstijlaanpassingen; het contact met zorgverleners en -organisaties; de tijd die de behandeling kost; problemen met rollen als ouder of werknemer; en het meest genoemd: het begrijpen van de ziekte en het behandeladvies.

Verschillen in behandellast

Vrouwen bleken meer pijn en klachten te hebben, meer bijeffecten van de medicatie, waren meer tijd kwijt aan behandelingen en konden die minder goed combineren met betaald werk dan mannen. Ze hadden meer behoefte aan informatie en een actieve rol in de behandeling dan mannen, hoewel zij daarin door zorgverleners minder werden aangemoedigd. De onderzoekers concluderen dat zorgverleners beter moeten letten op de persoonlijke voorkeuren van patiënten ten aanzien van behandelkeuzes, zelfzorg en informatievoorziening. Daarbij is extra aandacht nodig voor de verschillen tussen mannen en vrouwen. Dat zal leiden tot een betere therapietrouw, minder behandellast en een afname van klachten bij zowel mannen als vrouwen.

Bron: ZonMW
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Minder administratie, beter contact

AI kan artsen ondersteunen door administratieve lasten te verlichten, ziet Juliën Rezek. Transcriptietools maken automatisch verslagen, waardoor artsen meer tijd hebben voor patiënten. “Hierdoor kunnen artsen dieper ingaan op klachten, wat resulteert in betere zorg.”

‘Laten we allemaal één stapje in elkaars domein zetten’

Zorgverleners hebben nog onvoldoende oog voor het verband tussen mentale klachten, hormonale klachten en hart- en vaatziekten bij vrouwen, aldus Sandra Kooij. Meer samenwerking tussen verschillende disciplines is nodig. “Kijk bij elkaar mee. Geef elkaar advies.”

Casus: oudere patiënte met reukproblemen

Op het spreekuur komt een 70-jarige vrouw in verband met problemen met ruiken. De problemen zijn enkele jaren eerder gestart. Initieel met minder goed ruiken (hyposmie), sinds een half jaar worden geuren steeds vaker als vies ervaren (kakosmie). Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten in de bovenbuik

Een man heeft in toenemende mate klachten van pijn in de bovenbuik. De pijn is zeurend en soms stekend en zit middenin de buik. Wat is uw diagnose?

Van tropenarts naar huisarts op Texel

Josine Blanksma werkte jarenlang als tropenarts voor Artsen zonder Grenzen en is een paar jaar geleden een nieuw avontuur aangegaan: ze werkt nu als huisarts op Texel. “Mijn nieuwe carrièrepad is heus niet minder uitdagend te noemen.”

‘Ik kan niet wachten op de eerste geprinte lasagne’

Ineke Obbema werkt met 3D-geprinte maaltijden voor mensen met slikproblemen bij het Máxima MC. De herkenbare vormen en verbeterde smaak bieden een opvallend alternatief voor traditionele gemalen voeding. “Je kunt meteen proeven dat er een chef-kok achter zit.”

Klimaatimpact onderzoeken voor een heel zorgpad

Lisanne Kouwenberg doet onderzoek naar de milieu-impact van zorgpaden. Dat kan aangrijpingspunten opleveren voor het verlagen van de klimaatimpact. “De meeste studies kijken naar één behandeling. Maar daar zit een heel traject omheen dat er ook aan bijdraagt.”

Help patiënten te stoppen met roken: ‘Minder zenden en meer interacteren’

Marieke Helmus combineert kunst en innovatie om het gesprek over stoppen met roken te starten. Met tools zoals een ‘Chat met je sigaret’-chatbot en humoristische ansichtkaarten helpt ze moeilijk bereikbare groepen om na te denken over hun rookgedrag.

Is er een dokter aan boord?

Wat doe je als er in een vliegtuig om een arts wordt gevraagd? Huisarts en luchtvaartgeneeskundige Peter Nijhof legt uit hoe medische noodgevallen in de lucht worden aangepakt, van de rol van artsen en cabinepersoneel tot het gebruik van medische kits en noodlandingen.

‘Stress verdient centrale plek in het consult’

Chronische stress, vaak gekoppeld aan sociale problemen, kan gezondheidsklachten veroorzaken. Feia Hemke pleit voor meer aandacht hiervoor in de spreekkamer en ontwikkelde tools om dit bespreekbaar te maken. “Hierdoor voorkom je onnodige medicalisering.”