DOQ

Avelumab verbetert overleving van patiënten met urotheelcelcarcinoom

Het toevoegen van een onderhoudsbehandeling met avelumab (anti-PD-L1) aan de beste ondersteunende zorg resulteerde in een significante overlevingswinst bij patiënten met een urotheelcelcarcinoom die ziekteprogressie hadden met eerstelijns chemotherapie. Deze resultaten van de JAVELIN Bladder 100-trial werden gepresenteerde tijdens het ESMO-congres en verschenen tegelijkertijd in NEJM.  

Platinagebaseerde combinatiechemotherapie is de standaard eerstelijnsbehandeling van gevorderd urotheelcelcarcinoom. Weliswaar respondeert 40-50% van de patiënten op chemotherapie en komt de ziekte bij 75-80% onder controle, maar bij de meeste patiënten ontstaat binnen zo’n negen maanden ziekteprogressie.  

De mediane algehele overleving (OS) is 14-15 maanden met cisplatinegebaseerde regimes en bij patiënten die niet in aanmerking komen voor dat regime, 9-10 maanden met een carboplatinegebaseerde behandeling.  

(bron foto dreamstime.com)

Checkpointremming 

Urotheelcelcarcinoom wordt gekenmerkt door genomische instabiliteit, een hoge PD-L1-expressie en een hoge tumor mutational burden. Deze kenmerken zijn bij verschillende soorten kanker gerelateerd aan een verhoogde respons op immuun-checkpointremmers.  

Door de goedkeuring van anti-PD-L1 en anti-PD-1 antilichamen is het behandellandschap voor patiënten met gevorderd urotheelcelcarcinoom aanzienlijk veranderd. Dat geldt ook voor patiënten die ziekteprogressie hebben na platinagebaseerde chemotherapie, voor patiënten met een PD-L1-positieve tumoren die niet in aanmerking komen voor een eerstelijnsbehandeling met een cisplatinegebaseerd regime en voor patiënten die niet in aanmerking komen voor een platinagebaseerde therapie. 

Nadelige effecten vermeden 

Omdat chemotherapie de afweer stimuleert en immunosuppressieve cellen uitput, zou de onderhoudstherapie met een checkpointremmer na eerstelijns chemotherapie kunnen resulteren in een toegenomen antitumoractiviteit, terwijl mogelijke nadelige effecten, zoals kruisresistentie en cumulatieve toxiciteit, vermeden worden. 

In een kleine, gerandomiseerde, placebogecontroleerde fase II-studie resulteerde de onderhoudsbehandeling met pembrolizumab (anti-PD-1) na chemotherapie in een langere progressievrije overleving (PFS) dan placebo bij patiënten met gevorderd urotheelcelcarcinoom.  

JAVELIN Bladder 100-studie  

In de fase III JAVELIN Bladder 100-studie participeerden 700 patiënten met inoperabele lokaal gevorderd of gemetastaseerd urotheelcelcarcinoom die geen ziekteprogressie hadden onder behandeling van eerstelijns chemotherapie (4-6 cycli gemcitabine plus cisplatine of carboplatine). Zij kregen willekeurig de beste ondersteunende zorg met of zonder een onderhoudsbehandeling met avelumab.  

De toevoeging van de onderhoudsbehandeling met avelumab aan de beste ondersteunende zorg resulteerde in een significante toename van de OS in vergelijking met alleen beste ondersteunende zorg. De OS na één jaar was 71,3% in de avelumab-groep en 58,4% in de controlegroep (mediane OS 21,4 vs. 14,3 maanden; hazard ratio voor overlijden 0,69; p = 0,001). Ook in de PD-L1-positieve subgroep resulteerde avelumab in een significante toename van de OS. De OS na één jaar was 79,1% in de avelumab-groep en 60,4% in de controlegroep (HR 0,56; p < 0,001).  

De incidentie van adverse events (AE’s) door welke oorzaak dan ook was 98,0% in de avelumab-groep en 77,7% in de controlegroep. De incidentie van AE’s van graad ≥ 3 was respectievelijk 47,4 en 25,2%. 

Langere overleving 

Deze fase III-trial toonde aan dat patiënten met gevorderd urotheelcelcarcinoom die geen ziekteprogressie hadden met eerstelijns platina-gebaseerde chemotherapie, een significant langere OS hadden met onderhoudsbehandeling met avelumab dan met alleen de beste ondersteunende zorg. Deze bevinding gold zowel voor de totale studiepopulatie als voor de PD-L1-positieve subgroep. 


Powles T, Park SH, Voog E, et al. Avelumab Maintenance Therapy for Advanced or Metastatic Urothelial Carcinoma. New Engl J Med. 2020, September 18, DOI: 10.1056/NEJMoa2002788. 

https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2002788?query=featured_home

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”

Ons zorgsysteem loopt vast: geef prioriteit aan mensen die écht zorg nodig hebben

Juist kwetsbare patiënten vallen vaak tussen wal en schip in ons zorgsysteem. Huisarts Danka Stuijver stipt dit en andere problemen aan in haar boek Dit kost ons de zorg, dat recent uitkwam. “Als maatschappij moeten we goed nadenken over wat we willen met de zorg.”

Iedereen die overlijdt heeft recht op zorgvuldig onderzoek

Als forensisch arts en beroepsduiker heeft Karen van den Hondel zich ontwikkeld tot dé specialist op het gebied van overlijdensgevallen in en onder water. “Het verbaasde me dat het water niet altijd als plaats delict wordt gezien. Terwijl sporen juist onder water snel verloren gaan.”

Casus: vrouw met pijn en rode vlekken in de blaas

Een 38-jarige vrouw klaagt over hevige pijn onderin de buik, die erger wordt naarmate de blaas voller raakt. Ook moet zij heel vaak plassen. Bij cystoscopie ziet u opvallend veel bloedvaatjes en rode vlekken. Wat is uw diagnose?

Onderwijs voor co-assistenten: ‘De dokters van morgen’

Toen ze zag dat er geen gestructureerd onderwijs was voor coassistenten, nam Valeria Bernal López initiatief. “Ik denk dat er binnen ieder ziekenhuis mensen zijn die onderwijs willen geven. Je moet ze alleen vinden.”