Alle vakgebieden

Twee miljoen voor onderzoek naar DNA-verandering en ALS
Prof. Jan Veldink heeft een ERC consolidator grant van twee miljoen euro ontvangen. Met behulp van deze subsidie gaat hij de komende vijf jaar onderzoeken waarom sommige veranderingen in het DNA bij een persoon wel tot ALS leiden en bij de andere niet.

Vermogen schenken aan kinderen: belasting besparen en tóch de regie behouden
Artsen die tijdens hun leven vermogen schenken aan hun kind, voorkomen onnodige fiscale afdracht die bij erfrecht om de hoek komt kijken. Het loont de moeite om hierbij een aantal weloverwogen keuzes te maken. De beste tips en tricks op een rij.

Niet de ziekte, maar de mens: ‘Steeds meer artsen omarmen het concept positieve gezondheid’
Het concept positieve gezondheid stelt de patiënt en diens gezondheidsbeleving centraal. Dit heeft gevolgen voor behandelingskeuzes en kan onnodige zorg voorkomen. Voldoende reden voor vier zorgverzekeraars om dit concept ook financieel te faciliteren.

Kinderlongarts prof. Tiddens over die ene patiënt: ‘Hadden we het maar eerder geweten, bleef ik denken’
Iedere arts heeft wel een patiënt die hem of haar altijd is bijgebleven. Bij kinderlongarts prof. Harm Tiddens zijn het zelfs twee patiëntjes die hem hebben geïnspireerd tot structurele zorgverbetering. De een is inmiddels een zelfstandige vrouw, de ander is jong overleden.

Verschillen tussen behandelopties onduidelijk voor mannen met prostaatkanker
Veel mannen met niet uitgezaaide prostaatkanker hebben een verkeerd beeld van de verschillen tussen hun behandelopties. Dit kan na de behandeling leiden tot teleurstelling en onverwachte bijwerkingen , zoals erectiestoornissen en urine-incontinentie. Dit blijkt uit onderzoek van het Antoni van Leeuwenhoek en UMC Utrecht onder leiding van onderzoeker Marie-Anne van Stam, dat onlangs verscheen in BJU International.

Zorgverleners luiden noodklok: we weten te weinig over traumatisch hersenletsel
We weten nog te weinig over hoe we traumatisch hersenletsel moeten aanpakken. Meer en beter gecoördineerd onderzoek is daarom nodig. Dat is de boodschap van een speciale editie van the Lancet Neurology, die op 7 november door experts werd aangeboden aan het Europees Parlement. Vanuit Nederland schreven artsen en onderzoekers van het LUMC, HaaglandenMC, het Erasmus MC en het UMCG mee.

Oorsprong epilepsie onder de loep
Epilepsie is in 80 procent van de gevallen het gevolg van laaggradige tumoren, aanlegstoornissen van de hersenschors of sclerose (verharding) van de hippocampus.

Oorzaak ontdekt voor zuurstofgevoeligheid van het brein
Wetenschappers van het Maastricht UMC+ en de Universiteit Maastricht hebben ontdekt waarom het brein zo extreem gevoelig is voor zuurstoftekort, in tegenstelling tot andere lichaamsorganen. Tijdens zuurstoftekort (door bijvoorbeeld een herseninfarct) wordt een specifiek mechanisme actief dat schadelijke gevolgen heeft voor het brein. “Deze ontdekking lost een langlopend mysterie op”, zegt hoofdonderzoeker prof. dr. Harald Schmidt. De onderzoeksresultaten worden deze week gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Groep genen beïnvloedt hersengroei en verstandelijke vermogens
Publicatie werpt vraag op of ingrijpen mogelijk is. Onderzoekers van het Radboudumc en collega’s in Maastricht, Rotterdam, Groningen en Durham (VS) hebben gevonden dat de hersenomvang mede wordt bepaald door een grote groep samenwerkende genen die bekend staat als de mTOR signaalroute. Mutaties in die groep genen kunnen onder meer leiden tot een opvallend groot hoofd en verstandelijke beperkingen, schrijven ze in Nature Communications. De signaalroute is met medicijnen te beïnvloeden, waardoor de vraag ontstaat of het mogelijk is om deze processen te beïnvloeden.
De grootte van het hoofd heeft een zekere relatie met verstandelijke beperkingen. Zo heeft ruim vijftien procent van de mensen met een verstandelijke beperking een opvallend klein hoofd en is bij ruim vijf procent juist sprake van een opvallend groot hoofd.

Vitamine D kan de kans op een astma-aanval reduceren bij patiënten met een lage concentratie
Vitamine D-supplementen verminderen het risico op een astma-aanval bij patiënten die al lage concentraties in het bloed hebben. Dat blijkt uit onderzoek dat ook heeft gekeken naar individuele patiëntgegevens. Grootschalige vervolgstudies blijven echter noodzakelijk.

Huisarts Voogt over die ene patiënt: ‘De erkenningsstap sla ik nu nooit meer over’
Iedere arts heeft wel een patiënt die hem of haar altijd is bijgebleven. Huisarts Adrianne Voogt vertelt over een angstige patiënt met aanhoudende pijn op de borst van wie ze destijds heeft geleerd hoe ontzettend belangrijk het is om (pijn)klachten duidelijk te erkennen.

‘Leefstijl-gerelateerde aandoeningen vragen om leefstijl-gerelateerde oplossingen’
Artsen zouden preventieve gezondheidszorg, leefstijl- en voedingsadviezen veel vaker kunnen inzetten bij behandelingen, meent huisarts Tamara de Weijer. Vooral bij leefstijl-gerelateerde aandoeningen zoals diabetes of COPD. “Laat patiënten kiezen tussen medicatie of leefstijlverandering.”

Vernauwde bloedvaten direct dotteren?
Recent onderzoek lijkt uit te wijzen dat het beter is om bij een acuut hartinfarct ook direct de andere bloedvaten met vernauwingen te dotteren. Onderzoekers van het Radboudumc gaan in een internationaal onderzoek bekijken of preventief dotteren leidt tot minder sterfte en kosten. Hiervoor ontvangt het Radboudumc zeven miljoen euro subsidie.

Ontbijt belangrijke marker voor artherosclerose
Het ontbijt skippen, staat in verband met een verhoogde kans op prevalente non-coronaire en algemene atherosclerose, onafhankelijk van de aanwezigheid van andere factoren die het cardiovasculaire risico verhogen, aldus recente inzichten van de PESA (Progression of Early Subclinical Atherosclerosis) studie.

Injectie kan mogelijk voorkomen dat kwaadaardige huidkanker terugkeert
Immuunsysteem geactiveerd tegen uitzaaiingen

Huisarts Leusink over die ene patiënt: ‘Durf de emotie, pijn en wanhoop van de patiënt even te voelen’
Een patiënt die impact heeft gehad. Huisarts Peter Leusink vertelt over hoe het euthanasieverzoek van een jongere patiënt aan het begin van zijn huisartsenbestaan hem heeft geleerd hier professioneel, maar ook met menselijke emotie en nabijheid mee om te gaan.

Hersengebieden raken geïsoleerd bij parkinsonpatiënten met hallucinaties
Patiënten met de ziekte van Parkinson die last hebben van visuele hallucinaties vertonen andere verbindingen op hersenscans dan patiënten zonder hallucinaties.

Onderzoekers vinden mogelijk nieuwe risicofactor voor dementie
Hoog en laag magnesiumgehalte in bloed wijst mogelijk op dementie.

“Hokjesdenken in de zorg belemmert de genezing van de patiënt”
Zestig procent van de psychiatrische patiënten heeft ook lichamelijke aandoeningen en dertig procent van de patiënten met een lichamelijke aandoening heeft ook psychiatrische problemen. Een blinde vlek in de medische wereld omdat er vooral vanuit specialismen behandeld wordt, volgens Wiepke Cahn, hoogleraar Lichamelijke gezondheid bij psychiatrische aandoeningen bij het UMC Utrecht Hersencentrum. Tijdens haar oratie […]

‘Longchirurgie moet een volwaardig vakgebied worden’
Zowel algemene als cardio-thoracale chirurgie houden zich bezig met longchirurgie. Nederland wijkt hierin af van vergelijkbare landen, waarbij longchirurgie een zelfstandig vakgebied is. Hoogleraar longchirurgie Ad Verhagen wil beide vakgebieden eenduidiger samen laten komen in de longchirurgie.

‘Geen appels met peren vergelijken, maar uniforme pijnmetingen’
Ziekenhuizen hebben nog onvoldoende aandacht voor pijnbestrijding. Terwijl patiënten sneller herstellen bij goed doorvragen naar pijn. Rianne van Boekel, ‘pijn-kundige’ van het Radboudumc, pleit voor uniforme pijnmeting in álle Nederlandse ziekenhuizen. Ze ziet een belangrijke rol voor pijnteams.

‘Zeeland populair maken voor huisartsen’
Zeeland is nog altijd impopulair onder jonge huisartsen of huisartsen die zich ergens in Nederland willen vestigen. Huisartsen in Zeeland hebben daarom een reclamecampagne opgezet om nieuwe collega’s naar de regio te lokken. Een derde van de Zeeuwse huisartsen gaat namelijk de komende jaren met pensioen, maar nieuwe artsen komen nauwelijks naar de provincie. De […]

Dé eczeem-patiënt bestaat niet
Onderzoekers het UMC Utrecht hebben op basis van biomarkeronderzoek in patiënten met eczeem vier verschillende typen patiënten geïdentificeerd. Deze resultaten laten zien dat eczeem niet één ziekte is maar een aandoening is met een diverse biologische achtergrond.