DOQ

Betere endogene insulineproductie bij type 1-diabetes

Bij kinderen en jongvolwassenen met nieuw gediagnosticeerde overte type 1-diabetes mellitus (T1DM) resulteerde golimumab, een monoklonaal antilichaam tegen tumornecrosefactor (TNF)-α, in een betere endogene insulineproductie en minder exogeen insulinegebruik dan placebo. Deze bevindingen van een placebogecontroleerde fase II-studie verschenen in NEJM.

T1DM wordt gekenmerkt door een progressief verlies van bètacellen, wat leidt tot levenslange afhankelijkheid van insulinetherapie. Wereldwijd lijden meer dan 13 miljoen mensen aan deze auto-immuunziekte en de incidentie stijgt met 3 tot 4% per jaar. Ondanks de technologische en medicamenteuze vooruitgang blijft het bereiken van metabole controle bij patiënten met T1DM een uitdaging en is beperkt mogelijk. Een behandeling die ervoor zorgt dat het verlies van bètacellen voorkomen of vertraagd wordt, zou zeer nuttig zijn.

(Foto: Pixabay)

Weinig immunomodulerende geneesmiddelen

In 2015 is een stadieringssysteem voor T1DM ontwikkeld. Stadia 1 en 2 zijn de presymptomatische stadia die respectievelijk worden gekenmerkt door de ontwikkeling van auto-immuniteit en dysglycemie. Stadium 3 is gedefinieerd als een overte ziekte waarbij exogene insulinetherapie nodig is.

De meeste inspanningen om de progressie van T1DM te voorkomen of te vertragen, waren tot nu toe gericht op patiënten met stadium 3-ziekte. Ondanks jarenlang onderzoek blijkt slechts een beperkt aantal immunomodulerende geneesmiddelen de ziekteprogressie te vertragen. Geen enkel medicijn is goedgekeurd als een ziekte-modificerende behandeling van T1DM.

Rol in pathogenese en aanpak

TNF-α is een pro-inflammatoire cytokine dat een rol lijkt te spelen bij de ontwikkeling en progressie van verschillende auto-immuunziekten. Het heeft een direct toxisch effect op de bètacellen. In niet-obese muizen van T1DM blijkt TNF-α de ontwikkeling van auto-immuundiabetes te bevorderen, terwijl TNF-α-remmers een beschermend effect hebben op de ontwikkeling hiervan. Bij patiënten met nieuw ontstane overte T1DM is doorgaans de serum-TNF-α-concentratie verhoogd.

De TNF-α-remmer golimumab is goedgekeurd voor de behandeling van verschillende auto-immuunziekten, zoals reumatoïde artritis en colitis ulcerosa, bij volwassenen. Dit medicijn is ook goedgekeurd voor de behandeling van polyarticulaire juveniele idiopathische artritis en niet-radiografische axiale spondyloartritis bij kinderen van 2 jaar of ouder.

Golimumab versus placebo

In deze fase II-studie kregen 84 kinderen en jonge volwassenen (leeftijdscategorie 6-21 jaar) met nieuw gediagnosticeerde overte T1DM gedurende 52 weken willekeurig subcutaan golimumab of placebo.

Het primaire eindpunt was de endogene insulineproductie, beoordeeld aan de hand van het area under the concentration–time curve voor het C-peptideniveau in reactie op een vier uur durende tolerantietest voor gemengde maaltijden. De gemiddelde 4-uur C-peptide AUC in week 52 verschilde significant tussen de golimumab- en de placebogroep (0,64 vs. 0,43 pmol/ml; p < 0,001).

Vaker HbA1c-respons

Een treat-to-target-benadering resulteerde in een goede glykemische controle in beide groepen. Er was geen significant verschil tussen de groepen wat betreft het HbA1c. Het insulinegebruik was lager in de golimumab- dan in de placebogroep.

Een partiële remissierespons, gedefinieerd als een insulinedosis-aangepaste HbA1c-score van ≤ 9, werd waargenomen bij 43% van de patiënten in de golimumab-groep en bij 7% in de placebogroep (verschil van 36 procentpunten).

Het gemiddelde aantal hypoglykemische events verschilde niet tussen de twee groepen. Hypoglykemische events die door de onderzoekers geregistreerd werden als bijwerkingen, werden gemeld bij 13 patiënten (23%) in de golimumab-groep en bij twee patiënten (7%) in de placebogroep.

(Neutraliserende) antilichamen

Bij dertig deelnemers die golimumab kregen, werden antilichamen tegen dit medicijn gedetecteerd. In twaalf gevallen was sprake van een positieve uitslag voor neutraliserende antilichamen.


Referenties: Quattrin T, Haller MJ, Steck AK, et al. Golimumab and Beta-Cell Function in Youth with New-Onset Type 1 Diabetes. N Engl J Med. 2020;383:2007-2017.https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2006136 , https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33207093/

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH-artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx