DOQ

Betere leefstijl: minder kans op depressie bij diabetes?

Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogde kans op een depressie. Deze kans wordt mogelijk kleiner door risicofactoren aan te pakken, zoals ongezond eten en hoge bloeddruk. Dit blijkt uit onderzoek van wetenschappers van het Maastricht UMC+. Zij analyseerden hiervoor de gegevens van bijna 78.000 mensen. 

Dat mensen met diabetes type 2 op latere leeftijd een verhoogde kans op ernstige depressie hebben was al aangetoond in eerder onderzoek. Maar de mate waarin wijziging van risicofactoren deze kans kan verkleinen, was onduidelijk. Het recente onderzoek van arts-onderzoeker April van Gennip, internist Thomas van Sloten en hoogleraar interne geneeskunde Coen Stehouwer suggereert nu ook dat dit risico op depressie te beperken is met een goede leefstijl en gerichte behandeling. De resultaten werden in februari gepubliceerd in The Lancet Healthy Longevity.

“We konden leefstijlfactoren en het ontstaan van depressie met elkaar in verband te brengen”

Arts-onderzoeker April van Gennip

Verband leefstijl – depressie

Onderzocht werd het verband tussen de incidentie van ernstige depressie en klinisch relevante depressieve symptomen bij personen met diabetes type 2, kijkend naar een aantal vastgestelde risicofactoren en vergeleken met mensen zonder diabetes. De onderzoekers deden een prospectieve analyse van gegevens uit de UK Biobank en de Maastricht Studie. Van de bijna 78.000 deelnemers van de UK Biobank hadden meer dan 9.000 mensen diabetes type 2. Deze gegevens strekken zich uit over gemiddeld 13 jaar. Dat maakte het mogelijk om leefstijlfactoren en het ontstaan van depressie met elkaar in verband te brengen. Het onderzoek werd herhaald met gegevens uit de Maastricht Studie. Daarin zagen de onderzoekers dezelfde verbanden.

Risicofactoren

De onderzoekers onderzochten zeven risicofactoren: bloedsuikerwaarde, bloeddruk, overgewicht en voedingspatroon, eiwit in de urine, fysieke activiteit en roken. Per factor bepaalden zij of deze voldoet aan de (internationale) standaarden voor gezond zijn en gezond leven. Zij bekeken in hoeverre de deelnemer deze factoren onder controle had. Bijvoorbeeld met een gezond gewicht, gezonde voeding, voldoende beweging en door niet te roken. Wat bleek? Hoe meer van deze factoren de deelnemer met diabetes onder controle heeft, hoe kleiner de kans dat deze te maken krijgt met ernstige depressie of depressieve klachten. Deze studie levert verder bewijs om strategieën voor het wijzigen van risicofactoren te bevorderen bij personen met diabetes type 2 en om de acceptatie van een gezonde levensstijl aan te moedigen.

“Deze onderzoeksresultaten bevestigen dat het nooit te laat is om je leefstijl te verbeteren – ook al heb je al diabetes type 2”

Nooit te laat voor betere leefstijl

Onderzoeker en promovenda April van Gennip onderzocht op dezelfde wijze al eerder diabetes, risicofactoren en de kans op dementie. Dit leidde tot vergelijkbare resultaten: hoe meer risicofactoren onder controle, hoe kleiner de kans op dementie op latere leeftijd. Van Gennip: “We hebben een verband aangetoond tussen leefstijl en de kans op de hersenziektes depressie en dementie. We weten nog niet hoe deze factoren hersenschade veroorzaken of voorkomen. En ook nog niet wat het effect is van een directe aanpak van de risicofactoren. Dit willen we in vervolgonderzoek verder in kaart brengen. Maar deze onderzoeksresultaten bevestigen wel al dat het nooit te laat is om je leefstijl te verbeteren – ook al heb je diabetes type 2.”

Referenties:

  1. Van Sloten T.T., Sedaghat S., Carenthon M.R., et al Cerebral microvascular complications of type 2 diabetes: stroke, cognitive dysfunction, and depression. The Lancet Diabetes & Endocinology. 2020; Volume 8, Number 4: p257-348.
  2. Van Gennip A.C.E., Schram M.T., Köhler S, et al. Association of type 2 diabetes according to the number of risk factors within the recommended range with incidence of major depression and clinically relevant depressive symptoms: a prospective analysis. The Lancet Healthy Longevity. 2023; Volume 4, Issue 2: E63-E71.
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Een medifoor gebruiken in medische gesprekken: zeven tips

Een medifoor is een getekende metafoor die helpt bij het eenvoudig uitleggen van medische begrippen. Charlie Obihara is initiatiefnemer van het Medifoor platform en legt uit hoe ze te gebruiken. “Ook voor volwassenen is het goed om de informatie juist te verpakken.”

Casus: man met koorts, malaise en huiduitslag

Een 36-jarige man heeft klachten van koorts, malaise en huiduitslag. Hij is 3 weken geleden teruggekeerd van een vakantie naar Bangkok. Wat is uw diagnose?

Spraakherkenning zorgt voor minder administratielast

Spraakherkenning leidt tot snelle, efficiënte dossiervoering voor de arts. Harm Wesseling legt uit hoe dit in de praktijk wordt gebruikt en welke winst er behaald kan worden. “Artsen kunnen eerder hun rapportage afronden. Dat hoeven ze dan niet ’s avonds nog te doen.”

Verlies­sensitief werken in de zorg

Artsen: herken en erken verlies bij de patiënten, stelt Herman de Mönnink. Hiermee kunnen leed en complicaties worden voorkomen. “Op het moment dat je ruimte neemt voor je eigen emotionele werkstress, kun je ook ruimte nemen voor de kant van de patiënt.”

Casus: patiënt met pijnlijke oorschelp en gewrichtsklachten

Dit is de tweede keer dat u deze 32-jarige patiënt ziet met dezelfde klacht. Vandaag gaat de pijnlijke rechter oorschelp ook gepaard met gewrichtsklachten. Het gehoor is goed en patiënt heeft geen neusobstructie of een inspiratoire stridor. Er is geen trauma in de anamnese. Wat is uw diagnose?

Casus: man met buikklachten en veranderd defecatiepatroon

Een man wordt gestuurd naar de polikliniek in verband met geleidelijk toenemende buikklachten met een verandering van het defecatiepatroon. Wat is uw diagnose?

AI-gestuurd model verbetert doorstroom

Esther Janssen ontwikkelde een AI-gestuurd model dat voor de operatie al voorspellingen doet over het ontslagmoment van een patiënt en de benodigde nazorg, en zo de doorstroom te verbeteren. “Hiermee kun je eerder schakelen, door nazorgpartners te benaderen.”

SPAT voor allergietesten

Senne Gorris bedacht de SPAT: een automatische machine die alle allergiekrasjes in een keer zet. Dit maakt de testen betrouwbaarder en sneller. “De resultaten zijn na een kwartier bekend en overal waar de SPAT wordt gebruikt zijn de testen en dus de uitslagen gelijk.”

Machte­loosheid drijft artsen tot ‘medische gas­lighting’

De uitdrukking ‘medische gaslighting’ popt steeds vaker op in discussies onder ontevreden patiënten en in de medische wereld zelf. Marlies van Hemert legt uit wat dit betekent en hoe om te gaan met de patiënt als een diagnose uitblijft. “Bescheidenheid helpt.”

Casus: patiënt met probleem bij uitsteken tong

Uw 24-jarige ietwat schuchtere patiënt 'steekt' zijn tong direct naar u uit als u vraagt wat u voor hem kan doen. Daarna vervolgt hij dat hij maar één probleem heeft... Wat is uw diagnose?