DOQ

Betere leefstijl: minder kans op depressie bij diabetes?

Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogde kans op een depressie. Deze kans wordt mogelijk kleiner door risicofactoren aan te pakken, zoals ongezond eten en hoge bloeddruk. Dit blijkt uit onderzoek van wetenschappers van het Maastricht UMC+. Zij analyseerden hiervoor de gegevens van bijna 78.000 mensen. 

Dat mensen met diabetes type 2 op latere leeftijd een verhoogde kans op ernstige depressie hebben was al aangetoond in eerder onderzoek. Maar de mate waarin wijziging van risicofactoren deze kans kan verkleinen, was onduidelijk. Het recente onderzoek van arts-onderzoeker April van Gennip, internist Thomas van Sloten en hoogleraar interne geneeskunde Coen Stehouwer suggereert nu ook dat dit risico op depressie te beperken is met een goede leefstijl en gerichte behandeling. De resultaten werden in februari gepubliceerd in The Lancet Healthy Longevity.

“We konden leefstijlfactoren en het ontstaan van depressie met elkaar in verband te brengen”

Arts-onderzoeker April van Gennip

Verband leefstijl – depressie

Onderzocht werd het verband tussen de incidentie van ernstige depressie en klinisch relevante depressieve symptomen bij personen met diabetes type 2, kijkend naar een aantal vastgestelde risicofactoren en vergeleken met mensen zonder diabetes. De onderzoekers deden een prospectieve analyse van gegevens uit de UK Biobank en de Maastricht Studie. Van de bijna 78.000 deelnemers van de UK Biobank hadden meer dan 9.000 mensen diabetes type 2. Deze gegevens strekken zich uit over gemiddeld 13 jaar. Dat maakte het mogelijk om leefstijlfactoren en het ontstaan van depressie met elkaar in verband te brengen. Het onderzoek werd herhaald met gegevens uit de Maastricht Studie. Daarin zagen de onderzoekers dezelfde verbanden.

Risicofactoren

De onderzoekers onderzochten zeven risicofactoren: bloedsuikerwaarde, bloeddruk, overgewicht en voedingspatroon, eiwit in de urine, fysieke activiteit en roken. Per factor bepaalden zij of deze voldoet aan de (internationale) standaarden voor gezond zijn en gezond leven. Zij bekeken in hoeverre de deelnemer deze factoren onder controle had. Bijvoorbeeld met een gezond gewicht, gezonde voeding, voldoende beweging en door niet te roken. Wat bleek? Hoe meer van deze factoren de deelnemer met diabetes onder controle heeft, hoe kleiner de kans dat deze te maken krijgt met ernstige depressie of depressieve klachten. Deze studie levert verder bewijs om strategieën voor het wijzigen van risicofactoren te bevorderen bij personen met diabetes type 2 en om de acceptatie van een gezonde levensstijl aan te moedigen.

“Deze onderzoeksresultaten bevestigen dat het nooit te laat is om je leefstijl te verbeteren – ook al heb je al diabetes type 2”

Nooit te laat voor betere leefstijl

Onderzoeker en promovenda April van Gennip onderzocht op dezelfde wijze al eerder diabetes, risicofactoren en de kans op dementie. Dit leidde tot vergelijkbare resultaten: hoe meer risicofactoren onder controle, hoe kleiner de kans op dementie op latere leeftijd. Van Gennip: “We hebben een verband aangetoond tussen leefstijl en de kans op de hersenziektes depressie en dementie. We weten nog niet hoe deze factoren hersenschade veroorzaken of voorkomen. En ook nog niet wat het effect is van een directe aanpak van de risicofactoren. Dit willen we in vervolgonderzoek verder in kaart brengen. Maar deze onderzoeksresultaten bevestigen wel al dat het nooit te laat is om je leefstijl te verbeteren – ook al heb je diabetes type 2.”

Referenties:

  1. Van Sloten T.T., Sedaghat S., Carenthon M.R., et al Cerebral microvascular complications of type 2 diabetes: stroke, cognitive dysfunction, and depression. The Lancet Diabetes & Endocinology. 2020; Volume 8, Number 4: p257-348.
  2. Van Gennip A.C.E., Schram M.T., Köhler S, et al. Association of type 2 diabetes according to the number of risk factors within the recommended range with incidence of major depression and clinically relevant depressive symptoms: a prospective analysis. The Lancet Healthy Longevity. 2023; Volume 4, Issue 2: E63-E71.
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”

Casus: vrouw met veranderd defecatiepatroon

Een vrouw wordt naar de polikliniek gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon. Ze heeft wat frequenter dan gebruikelijk ontlasting. Er zijn wat vage buikklachten in de zin van rommelingen en krampen. Ze gebruikt geen medicatie. Wat is uw diagnose?

‘We willen de maatschappij met de gezond­heids­zorg verbinden’

Huisarts Bernard Leenstra wil dat álle Nederlanders goed leren handelen in levensbedreigende situaties. Met zijn initiatief Schok & Pomp biedt hij leuke en tijdbesparende cursussen in levensreddend handelen en probeert hij maatschappij en gezondheidszorg te verbinden.

Trends in brandwonden bij kinderen

Zijn er meer brandwonden bij kinderen, of worden ze sneller doorverwezen? Arts-onderzoeker Frederique Kemme en chirurg Annebeth de Vries volgden de cijfers. “Er komen meer kinderen naar het brandwondencentrum.”

Veel kanker in de toekomst door CT-scans

Een recente analyse wijst op tienduizenden toekomstige kankergevallen door CT-scans. Cardio-thoracaal radioloog Firdaus Mohamed Hoesein pleit voor zorgvuldig gebruik: “Alleen als het écht nodig is en met een zo laag mogelijke dosis.”

‘Zorg dat de digitale weg niet de enige ingang naar de maatschap­pij wordt’

Steeds vaker gaat zorg via de digitale weg. Nicole Goedhart onderzoekt de toegankelijkheid van de (online) samenleving en geeft tips hoe de zorgverlener de zorg toegankelijk voor iedereen houdt. “Een afstand tot de online wereld kan gezondheidsverschillen vergroten.”