DOQ

Betere leefstijl: minder kans op depressie bij diabetes?

Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogde kans op een depressie. Deze kans wordt mogelijk kleiner door risicofactoren aan te pakken, zoals ongezond eten en hoge bloeddruk. Dit blijkt uit onderzoek van wetenschappers van het Maastricht UMC+. Zij analyseerden hiervoor de gegevens van bijna 78.000 mensen. 

Dat mensen met diabetes type 2 op latere leeftijd een verhoogde kans op ernstige depressie hebben was al aangetoond in eerder onderzoek. Maar de mate waarin wijziging van risicofactoren deze kans kan verkleinen, was onduidelijk. Het recente onderzoek van arts-onderzoeker April van Gennip, internist Thomas van Sloten en hoogleraar interne geneeskunde Coen Stehouwer suggereert nu ook dat dit risico op depressie te beperken is met een goede leefstijl en gerichte behandeling. De resultaten werden in februari gepubliceerd in The Lancet Healthy Longevity.

“We konden leefstijlfactoren en het ontstaan van depressie met elkaar in verband te brengen”

Arts-onderzoeker April van Gennip

Verband leefstijl – depressie

Onderzocht werd het verband tussen de incidentie van ernstige depressie en klinisch relevante depressieve symptomen bij personen met diabetes type 2, kijkend naar een aantal vastgestelde risicofactoren en vergeleken met mensen zonder diabetes. De onderzoekers deden een prospectieve analyse van gegevens uit de UK Biobank en de Maastricht Studie. Van de bijna 78.000 deelnemers van de UK Biobank hadden meer dan 9.000 mensen diabetes type 2. Deze gegevens strekken zich uit over gemiddeld 13 jaar. Dat maakte het mogelijk om leefstijlfactoren en het ontstaan van depressie met elkaar in verband te brengen. Het onderzoek werd herhaald met gegevens uit de Maastricht Studie. Daarin zagen de onderzoekers dezelfde verbanden.

Risicofactoren

De onderzoekers onderzochten zeven risicofactoren: bloedsuikerwaarde, bloeddruk, overgewicht en voedingspatroon, eiwit in de urine, fysieke activiteit en roken. Per factor bepaalden zij of deze voldoet aan de (internationale) standaarden voor gezond zijn en gezond leven. Zij bekeken in hoeverre de deelnemer deze factoren onder controle had. Bijvoorbeeld met een gezond gewicht, gezonde voeding, voldoende beweging en door niet te roken. Wat bleek? Hoe meer van deze factoren de deelnemer met diabetes onder controle heeft, hoe kleiner de kans dat deze te maken krijgt met ernstige depressie of depressieve klachten. Deze studie levert verder bewijs om strategieën voor het wijzigen van risicofactoren te bevorderen bij personen met diabetes type 2 en om de acceptatie van een gezonde levensstijl aan te moedigen.

“Deze onderzoeksresultaten bevestigen dat het nooit te laat is om je leefstijl te verbeteren – ook al heb je al diabetes type 2”

Nooit te laat voor betere leefstijl

Onderzoeker en promovenda April van Gennip onderzocht op dezelfde wijze al eerder diabetes, risicofactoren en de kans op dementie. Dit leidde tot vergelijkbare resultaten: hoe meer risicofactoren onder controle, hoe kleiner de kans op dementie op latere leeftijd. Van Gennip: “We hebben een verband aangetoond tussen leefstijl en de kans op de hersenziektes depressie en dementie. We weten nog niet hoe deze factoren hersenschade veroorzaken of voorkomen. En ook nog niet wat het effect is van een directe aanpak van de risicofactoren. Dit willen we in vervolgonderzoek verder in kaart brengen. Maar deze onderzoeksresultaten bevestigen wel al dat het nooit te laat is om je leefstijl te verbeteren – ook al heb je diabetes type 2.”

Referenties:

  1. Van Sloten T.T., Sedaghat S., Carenthon M.R., et al Cerebral microvascular complications of type 2 diabetes: stroke, cognitive dysfunction, and depression. The Lancet Diabetes & Endocinology. 2020; Volume 8, Number 4: p257-348.
  2. Van Gennip A.C.E., Schram M.T., Köhler S, et al. Association of type 2 diabetes according to the number of risk factors within the recommended range with incidence of major depression and clinically relevant depressive symptoms: a prospective analysis. The Lancet Healthy Longevity. 2023; Volume 4, Issue 2: E63-E71.
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: vrouw met hevige diarree en kortademigheid

Een vrouw klaagt over hevige diarree en kortademigheid. Daarnaast voelt zij zich zwak en is zij 10 kg afgevallen in de laatste 3 maanden. Wat is uw diagnose?

Videoconsult vs. fysiek consult: waar zitten de verschillen?

Broer en zus Martijn Stommel en Wyke Stommel onderzochten de verschillen tussen video- en fysieke consulten. Dit kan helpen bij goede implementatie van videoconsulten. “Patiënten moeten soms lang reizen. Dat is belastend, het kost tijd en meestal moet iemand mee.”

Zeven routes naar een veerkrachtig zorgsysteem

Ons zorgstelsel kan duurzamer en menselijker terwijl ook kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid geborgd zijn, meent Steven de Waal in zijn boek. “De zorginstelling verandert in een platform: minder managers en meer horizontaal management tussen zorgprofessionals.”

Wat als… jouw onderzoek plotseling is geasso­cieerd met de tabaks­industrie?

De farmaceut die het promotieonderzoek van Wytse van den Bosch financierde, werd plotseling overgenomen door een tabaksmultinational. Wat doe je dan als onderzoeker? “Door deze indirecte affiliatie ben je plotseling niet meer welkom op wetenschappelijke congressen.”

Meer rolmodel­len nodig in het medisch onderwijs

“De gezondheidszorg moet een afspiegeling zijn van de samenleving, dat is nu niet zo”, vindt Rashmi Kusurkar, hoogleraar inclusie en motivatie in medisch onderwijs. Er is behoefte aan meer inclusiviteit en diversiteit binnen het medisch onderwijs.

Zo deal je met de onzin van influencers in je spreekkamer

Patiënten vertrouwen influencers soms meer dan hun eigen arts. Jolanda van Boven en Annemie Galimont vertellen over hun ervaringen hiermee in de spreekkamer en hoe hiermee om te gaan. “Wees als arts alert dat je de patiënt goed voorlicht over de mogelijke gevolgen.”

‘Kunst kan de zorg transformeren’

Om de problemen van het overbelaste zorgsysteem het hoofd te bieden, moet kunst een structurele plaats krijgen, pleit Tineke Abma. “We willen duurzame programma’s van bewezen interventies vergoed door de zorgverzekeraar.”

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”