DOQ

Bij patiënten met CKD en T2DM minder achteruitgang nierfunctie en CV-events met finerenone

Bij patiënten met een chronische nierziekte (CKD) en type 2-diabetes mellitus (T2DM) ging bij behandeling met de niet-steroïde, selectieve mineralocorticoïd-receptorantagonist finerenone de nierfunctie minder snel achteruit en traden minder cardiovasculaire (CV)-events op dan in de placebogroep. Deze resultaten van de FIDELIO-DKD-studie verschenen onlangs in NEJM.

T2DM is de belangrijkste oorzaak van CKD wereldwijd. De internationale richtlijnen voor de behandeling van CKD bij T2DM-patiënten adviseren om bij de bloeddruk- en glucoseregulatie gebruik te maken van een renine-angiotensine-systeem (RAS)-blokker (ACE-remmer of angiotensine-receptorblokker) en meer recentelijk van een natriumglucose cotransporter 2 (SGLT2)-remmer. Ondanks de aanbevolen behandeling kan de nierziekte achteruitgaan. Daarom zijn nieuwere therapieën nodig.

(bron foto iStock)

Mineralocorticoïd-receptorantagonisten

Overactiviteit van de mineralocorticoïd-receptor blijkt betrokken te zijn bij de pathogenese van cardiorenale ziekten, waaronder CKD en diabetes. Een meta-analyse toonde aan dat de eiwit- of albumine-excretie in de urine met 31% afnam bij behandeling van CKD-patiënten met een steroïde mineralocorticoïd-receptorantagonist. Er ontbraken echter gegevens over harde klinische uitkomsten.
In preklinische modellen had finerenone krachtiger anti-inflammatoire en antifibrotische effecten dan steroïde mineralocorticoïd-receptorantagonisten. Finerenone vermindert de albumine-creatinine-ratio in de urine bij CKD-patiënten die worden behandeld met een
RAS-blokker, terwijl het minder effect heeft op serumkaliumspiegel dan spironolacton.

FIDELIO-DKD-studie

In deze dubbelblinde studie kregen 5734 patiënten met CKD en T2DM willekeurig finerenon of placebo. Patiënten die in aanmerking kwamen, hadden een albumine-creatinine-ratio in de urine van 30-300, een geschatte glomerulaire filtratiesnelheid (eGFR) van 25-60 ml/min/1,73 m2 lichaamsoppervlak en diabetische retinopathie, of ze hadden een albumine-creatinine-ratio in de urine van 300-5000 en een eGFR van 25-75 ml/min/1,73 m2.
Alle patiënten werden behandeld met een renine-angiotensine-systeem (RAS)-blokkade die voorafgaande aan de randomisatie was aangepast tot de maximaal geregistreerde dosis waarbij geen onaanvaardbare bijwerkingen optraden.

Betere uitkomsten

Het primaire samengestelde eindpunt, beoordeeld in een time-to-event-analyse, was het optreden van nierfalen, een aanhoudende afname van ≥ 40% in de eGFR ten opzichte van baseline of overlijden door een renale oorzaak. Tijdens een mediane follow-up van 2,6 jaar trad een event van het primair eindpunt op bij 17,8% van de patiënten in de finerenone-groep en bij 21,1% in de placebogroep (hazard ratio 0,82; p = 0,001).
Het belangrijkste secundaire samengestelde eindpunt, dat eveneens werd beoordeeld in een time-to-event-analyse, was overlijden door cardiovasculaire oorzaken, niet-fataal hartinfarct, niet-fatale beroerte of ziekenhuisopname vanwege hartfalen. Een secundair eindpunt trad op bij 13,0% van de patiënten in de finerenone-groep en bij 14,8% in de placebogroep (HR 0,86; p = 0,03).
Over het algemeen was de frequentie van adverse events vergelijkbaar in de twee groepen. De behandeling met finerenone werd vaker gestopt vanwege hyperkaliëmie in vergelijking met placebo (respectievelijk 2,3% en 0,9%).

Minder nierfunctie-achteruitgang

De FIDELIO-DKD-studie toonde aan dat bij patiënten met CKD en T2DM bij behandeling met finerenone minder achteruitgang van de CKD en CV-events optraden dan in de placebogroep.


Referentie: Bakris GL, Agarwal R, Anker SD, et al. Effect of Finerenone on Chronic Kidney Disease Outcomes in Type 2 Diabetes. New Engl J Med. 2020, Oct 23. DOI: 10.1056/NEJMoa2025845. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2025845?query=featured_home

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Hoe dramaseries artsen kunnen helpen bij morele keuzes

Drie afleveringen van House M.D. of Dexter op een avond kijken, puur voor de ontspanning? Voor zorgprofessionals kan het ook leerzaam zijn. Mediawetenschapper Merel van Ommen onderzocht hoe dramaseries artsen kunnen helpen om beter om te gaan met moreel ingewikkelde situaties.

Onderliggend denkpatroon stuurt voorschrijver bij keuze voor geneesmiddel

Het voorschrijven van geneesmiddelen is een afweging tussen richtlijnen, ervaring en patiëntkenmerken. Indeling in vier voorschrijversprofielen geeft inzicht in de eigen afwegingen. “En het helpt te begrijpen waarom een collega een andere beslissing neemt.”

‘Medicatiebeleid in de laatste levensfase kan beter’

6 op de 10 patiënten in de palliatieve fase krijgt door de huisarts medicatie voorgeschreven die niet langer passend is. Dat blijkt uit een onlangs verschenen factsheet van Nivel en PZNL. “We moeten voorschrijfgewoonten kritisch onder de loep nemen”, zegt Yvonne de Man, senior onderzoeker bij Nivel.

Casus: vrouw met pijnlijke oorschelp

Een 55-jarige vrouw heeft een hoed in haar hand als ze uw spreekkamer binnenkomt. Sinds een maand heeft zij ’s nachts last van pijn aan het linkeroor. Op de oorrand ziet u een nodulus die bij druk zeer pijnlijk is. Wat is uw diagnose?

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”