DOQ

Biomarkermeting in bloed helpt bij inschatten kwetsbaarheid ouderen

Verouderingsonderzoekers onder leiding van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben een combinatie van biomarkers in het bloed gevonden die kan helpen de gezondheidsstatus en kwetsbaarheid van ouderen in te schatten. Hun meting gaf consistente resultaten voor mannen en vrouwen boven de zestig jaar in vijf Europese landen. 

De wetenschappers zochten in het bloed van 44.168 personen naar biomarkers die iets zeggen over de levensverwachting van ouderen. Een groot deel van die personen was boven de zestig jaar. Na een uitgebreide analyse kwamen ze uit bij een set van 14 biomarkers die samen een goed beeld geven van de levensverwachting gedurende de komende 5 tot 10 jaar in het leven van de deelnemers.

In de set van biomarkers zitten bijvoorbeeld verschillende aminozuren – de bouwstenen van eiwitten – en het ‘goede’ en ‘slechte’ cholesterolniveau, de balans van vetzuren en ontstekingsparameters. De meting, ontwikkeld in Finland, is volgens de onderzoekers gemakkelijk uit te voeren en betaalbaar bij meting van grote aantallen mensen. De meting kan daardoor heel goed worden gebruikt in lopend bevolkings- en klinisch onderzoek bij ouderen.

Deze studie, de grootste van zijn soort, kon worden verricht door internationale samenwerking tussen biobanken, BBMRI-NL (Biobanking and BioMolecular Resources research Infrastructure The Netherlands) en het Max Planck Instituut voor de Biologie van Veroudering. De onderzoekers beschrijven hun resultaten in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

Kwetsbare ouderen

De bloedmeting is bedoeld als eerste stap richting een meer persoonlijke behandeling van ouderen, legt onderzoeksleider prof. Eline Slagboom uit. “Als verouderingsonderzoekers willen we graag de biologische leeftijd vaststellen. De kalenderleeftijd zegt bij ouderen nu eenmaal niet zoveel over de algemene gezondheidsstatus: de ene 70-jarige is gezond, en de andere heeft al drie aandoeningen. Ouderen hebben soms ongemerkt een hoge biologische leeftijd, lopen risico op meerdere ziekten en reageren vaak onverwacht op een behandeling.”

Slagboom: “Als we met deze bloedmeting kwetsbare ouderen kunnen identificeren, is de volgende stap om hierop te anticiperen. Denk bijvoorbeeld aan aangepaste voeding voor iemand die een hoog risico heeft om snel spiermassa te verliezen tijdens een ziekenhuisopname. Het is ook denkbaar dat een dergelijke meting wordt gebruikt om te onderzoeken of een nieuw medicijn het risico op overlijden op een gunstige of ongunstige mate beïnvloedt.”

Niet voor het individu

Maar zo ver is het nog niet, benadrukt ze. “De uitslag van de bloedmeting zegt momenteel iets over de algemene gezondheidsstatus van de ruim 44 duizend personen in onze studie. Heel mooi, maar we kunnen nog niks zeggen over het risico op specifieke aandoeningen of het risico voor een individu. Zegt de uitslag bijvoorbeeld iets over het immuunsysteem, het metabolisme, spierkracht of over cognitie? En welke adviezen passen hierbij? Zo lang we niet weten waarnaar we precies kijken, kunnen we er geen adviezen op baseren en de meting niet toepassen in de kliniek.” De onderzoekers hebben nu wel een startpunt en werken aan het beantwoorden van deze vragen in BBMRI en het onderzoeksverband VOILA (Vitality Oriented Innovations fort he Lifecourse of the Ageing Society).

Bron: LUMC
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”

Ons zorgsysteem loopt vast: geef prioriteit aan mensen die écht zorg nodig hebben

Juist kwetsbare patiënten vallen vaak tussen wal en schip in ons zorgsysteem. Huisarts Danka Stuijver stipt dit en andere problemen aan in haar boek Dit kost ons de zorg, dat recent uitkwam. “Als maatschappij moeten we goed nadenken over wat we willen met de zorg.”

Iedereen die overlijdt heeft recht op zorgvuldig onderzoek

Als forensisch arts en beroepsduiker heeft Karen van den Hondel zich ontwikkeld tot dé specialist op het gebied van overlijdensgevallen in en onder water. “Het verbaasde me dat het water niet altijd als plaats delict wordt gezien. Terwijl sporen juist onder water snel verloren gaan.”

Casus: vrouw met pijn en rode vlekken in de blaas

Een 38-jarige vrouw klaagt over hevige pijn onderin de buik, die erger wordt naarmate de blaas voller raakt. Ook moet zij heel vaak plassen. Bij cystoscopie ziet u opvallend veel bloedvaatjes en rode vlekken. Wat is uw diagnose?

Onderwijs voor co-assistenten: ‘De dokters van morgen’

Toen ze zag dat er geen gestructureerd onderwijs was voor coassistenten, nam Valeria Bernal López initiatief. “Ik denk dat er binnen ieder ziekenhuis mensen zijn die onderwijs willen geven. Je moet ze alleen vinden.”