DOQ

Cardioloog dr. Luermans: ‘Het lukt bij negentig procent van de patiënten om een goed functionerende His-bundellead te plaatsen’

Een primeur: voor het eerst zijn dit jaar in ons land dankzij een nieuwe techniek pacemakerleads ingebracht in de bundel van His in plaats van in de rechterhartkamer. Eind november waren elf patiënten op die manier geholpen in het Hart+Vaat Centrum van het Maastricht UMC+. Cardioloog en elektrofysioloog Justin Luermans: “We verwachten hiermee te voorkomen dat de hartkamers asynchroon samenknijpen en op den duur de hartfunctie verslechtert.”

Wat is de ideale plek om een pacemakerlead te plaatsen? Vanuit welke plaats kan het pacemakersysteem het snelst en synchroon elektrische prikkels verspreiden en zo bijdragen aan een goede hartfunctie?

“Ook al weten cardiologen al decennia dat de rechterhartkamer niet de ideale plaats is, toch wordt van oudsher gekozen voor dit scenario”, vertelt cardioloog en elektrofysioloog dr. Justin Luermans van het Hart+Vaat Centrum van het Maastricht UMC. “De meest fysiologische keuze zou de bundel van His zijn, die bestaat uit gespecialiseerd geleidingsweefsel”, zegt hij, “maar die is klein en moeilijk te vinden. Sinds een aantal jaren bestaat er toch een goede en veilige manier om deze weg te bewandelen: His bundel pacing. In de Verenigde Staten zijn al meer dan duizend patiënten op deze wijze geholpen. Mijn collega Kevin Vernooyen ik hebben ons licht vooral opgestoken bij een Italiaanse cardioloog, dr. Zanon, van het Santa Maria Della Misericordia Hospital in Rovigo.”

cardioloog dr Justin Luermans_MUMC

Cardioloog en elektrofysioloog dr. Justin Luermans

Speciale katheter

His bundel pacing bestaat uit een aantal belangrijke stappen. Luermans: “In de operatiekamer sporen we eerst nauwkeurig het natuurlijke geleidingssysteem van het hart op. Dat gebeurt met behulp van een speciale guiding-katheter. Daarna – en dat kan vanwege de kleine omvang van het geleidingssysteem een moeilijk onderdeel zijn – schroeven we precies op die plek een pacemaker-draad vast. Vervolgens wordt de functionaliteit van de lead getest. De lead moet in staat zijn de His-bundel te stimuleren/capturen met een niet al te hoge stimulatiedrempel. Daarnaast dient de lead de hartactiviteit van de patiënt goed te kunnen detecteren. Als deze meetwaarden goed zijn, wordt de lead gefixeerd en aangesloten op de pacemakergenerator, op dezelfde wijze als bij klassieke pacemakers.”

Hij vervolgt: “Onderzoek heeft uitgewezen dat het met de huidige materialen bij circa negentig procent van de patiënten lukt om een goed functionerende His-bundellead te plaatsen. Als het niet lukt, kan worden uitgeweken naar de klassieke plaatsing.”

Landweggetje achteraf

In gesprekken met patiënten hanteert Luermans weleens de metafoor van een wegennet. “Vanaf welke locatie bereik je het snelst stad A, B of C? Is dat vanaf een landweggetje achteraf? Of is dat vanaf een knooppunt op de snelweg? De rechterhartkamer is het landweggetje en het natuurlijke geleidingssysteem is het knooppunt. Vanaf het knooppunt kan een pacemaker effectiever – want meer synchroon – het hart stimuleren.”

Pacemakerleads

Hij vervolgt: “De rechterhartkamer bestaat niet uit gespecialiseerde geleidingscellen. Als de pacemaker vanaf deze plek het hart stimuleert, zal eerst de rechterhartkamer samenknijpen en daarna de linkerhartkamer. Bij sommige patiënten leidt deze minder goed gecoördineerde samentrekking op den duur tot een verslechterde hartfunctie, wat zich kan uiten in hartfalen. Bij plaatsing van de pacemaker inde bundel van His zal de elektrische prikkel zich sneller en synchroon over het gehele hart verspreiden. Overigens duurt de ingreep bij His bundel pacing gemiddeld een half uur tot een uur langer dan bij plaatsing van de pacemaker in de rechterhartkamer. Dat komt doordat het nauwkeurig plaatsen en het testen van de pacemakerlead meer tijd vergen.”

Gerandomiseerd onderzoek

Luermans brengt een nuance aan: “Dit klinkt theoretisch allemaal vanzelfsprekend en is ook de reden dat het Hart+Vaat Centrum van het Maastricht UMC+ is overgegaan tot His bundel pacing, maar wetenschappelijk onderzoek moet bevestigen dat patiënten dankzij deze techniek inderdaad minder complicaties hebben op de lange termijn. De techniek is vrij nieuw, er is nog geen groot gerandomiseerd onderzoek verricht naar de nieuwe techniek. De veiligheid en effectiviteit van de nieuwe techniek zijn tot dusver wel beschreven in grote prospectieve onderzoeken.”

Doelgroepen

Het Hart+Vaat Centrum van het Maastricht UMC+ heeft in elk geval de ambitie His bundel pacing toe te passen bij meer patiënten. Luermans: “De meeste patiënten die een pacemaker moeten krijgen, kunnen in aanmerking komen voor deze methode. Een andere doelgroep kan een groep patiënten zijn met hartfalen en bepaalde geleidingsproblemen.”

Omliggende ziekenhuizen

Luermans en zijn collega Vernooy zijn tijdens de eerste twee ingrepen begeleid door de Italiaanse cardioloog. “Meer vakbroeders en -zusters kunnen de techniek in de vingers krijgen. Voor ons is deze innovatie in elk geval een waardevolle aanvulling op onze cardiovasculaire zorg. Die willen we graag verder toepassen in samenwerking met onze omliggende ziekenhuizen.”

 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH-artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx