DOQ

Causaal verband tussen fructose­metabo­lisme en darmkanker gevonden

Maastrichtse en Britse onderzoekers hebben een verband gevonden tussen fructosemetabolisme in het lichaam en het ontstaan van darmkanker. Hun bevindingen suggereren dat farmacologische remming van ketohexokinase, de eerste stap in het fructosemetabolisme, een haalbare benadering kan zijn om het risico op darmkanker te verminderen.

In de Nurses’ Health Study II (1991-2015; ruim 95 duizend vrouwen) werd de associatie van inname van suikerhoudende frisdranken (SSB’s) tijdens adolescentie en het risico op vroeg optreden van colorectaal carcinoom (EO-CRC) prospectief onderzocht.1 Vergeleken met personen die op volwassen leeftijd minder dan 1 portie per week aan SSB’s consumeerden, hadden vrouwen die 2 of meer  porties per dag consumeerden een meer dan verdubbeld risico op EO-CRC (RR 2,18; 95% BI 1,10-4,35), met een 16% hoger risico (RR 1,16; 95% BI 1,00-1,36) per portie/dag toename. Elke portie per dag toename van de SSB-inname op de leeftijd van 13-18 jaar was geassocieerd met een 32% hoger risico op EO-CRC (RR 1,32; 95% BI 1,00 tot 1,75).

Causale rol van fructose

Het vervangen van elke portie per dag SSB-inname op volwassen leeftijd door kunstmatig gezoete dranken, koffie, magere melk of (half-)volle melk was geassocieerd met een 17%-36% lager risico op EO-CRC. De auteurs erkennen dat hun bevinding geen oorzakelijk verband vastlegt, aangezien confounding niet kan worden uitgesloten. Onlangs hebben Taylor et al. de biologische aannemelijkheid aangetoond voor een causale rol van fructose, een van de belangrijkste toegevoegde suikers, in de pathogenese van CRC. Zij lieten een direct verband zien tussen fructose 1-fosfaat (F1-P) en tumorgroei in de darmen bij muizen.2

Mendeliaanse randomisatie

Om deze experimentele bevindingen te vertalen naar mensen, hebben onderzoekers van het Maastricht UMC+ en het Institute of Cancer Research in Londen een Mendeliaanse randomisatie uitgevoerd (MR).3 Zij bestudeerden de associatie tussen een veel voorkomende variant in het gen dat codeert voor ketohexokinase (KHK) en het CRC-risico. KHK katalyseert de vorming van F1-P, de eerste stap in het fructosemetabolisme. Voor deze analyse maakten zij gebruik van gegevens uit de Maastricht Studie en een groot internationaal cohort bestaande uit meer dan 100.000 mensen.

Farmacologische remming KHK

Met enige voorzichtigheid, vanwege een beperkte power van de studie, zijn de onderzoekers toch van mening dat zij aanvullend bewijs hebben gevonden dat fructose een rol speelt in de pathogenese van CRC. Bovendien suggereren hun bevindingen dat de farmacologische remming van KHK een haalbare benadering zou kunnen zijn om het risico op CRC te verminderen. De eerste KHK-remmers worden momenteel in een fase 2-studie onderzocht als behandeling voor niet-alcoholische leververvetting.

Suikertaks

Deze resultaten ondersteunen de huidige plannen van het kabinet om een suikertaks in te voeren, aldus hoofdonderzoeker prof. dr. Martijn Brouwers. Hij pleit al langer, samen met vele anderen, voor invoering van een suikertaks.

Referenties:

  1. Hur J et al. Gut 2021 Dec;70(12):2330-2336. doi: 10.1136/gutjnl-2020-323450. Epub 2021 May 6.
  2. Taylor SR et al. Nature 2021;597:263–7.
  3. Buziau AM et al. Gut 2022 May 10; gutjnl-2021-326299. doi: 10.1136/gutjnl-2021-326299. Online ahead of print.
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Een medifoor gebruiken in medische gesprekken: zeven tips

Een medifoor is een getekende metafoor die helpt bij het eenvoudig uitleggen van medische begrippen. Charlie Obihara is initiatiefnemer van het Medifoor platform en legt uit hoe ze te gebruiken. “Ook voor volwassenen is het goed om de informatie juist te verpakken.”

Casus: man met koorts, malaise en huiduitslag

Een 36-jarige man heeft klachten van koorts, malaise en huiduitslag. Hij is 3 weken geleden teruggekeerd van een vakantie naar Bangkok. Wat is uw diagnose?

Spraakherkenning zorgt voor minder administratielast

Spraakherkenning leidt tot snelle, efficiënte dossiervoering voor de arts. Harm Wesseling legt uit hoe dit in de praktijk wordt gebruikt en welke winst er behaald kan worden. “Artsen kunnen eerder hun rapportage afronden. Dat hoeven ze dan niet ’s avonds nog te doen.”

Verlies­sensitief werken in de zorg

Artsen: herken en erken verlies bij de patiënten, stelt Herman de Mönnink. Hiermee kunnen leed en complicaties worden voorkomen. “Op het moment dat je ruimte neemt voor je eigen emotionele werkstress, kun je ook ruimte nemen voor de kant van de patiënt.”

Casus: patiënt met pijnlijke oorschelp en gewrichtsklachten

Dit is de tweede keer dat u deze 32-jarige patiënt ziet met dezelfde klacht. Vandaag gaat de pijnlijke rechter oorschelp ook gepaard met gewrichtsklachten. Het gehoor is goed en patiënt heeft geen neusobstructie of een inspiratoire stridor. Er is geen trauma in de anamnese. Wat is uw diagnose?

Casus: man met buikklachten en veranderd defecatiepatroon

Een man wordt gestuurd naar de polikliniek in verband met geleidelijk toenemende buikklachten met een verandering van het defecatiepatroon. Wat is uw diagnose?

AI-gestuurd model verbetert doorstroom

Esther Janssen ontwikkelde een AI-gestuurd model dat voor de operatie al voorspellingen doet over het ontslagmoment van een patiënt en de benodigde nazorg, en zo de doorstroom te verbeteren. “Hiermee kun je eerder schakelen, door nazorgpartners te benaderen.”

SPAT voor allergietesten

Senne Gorris bedacht de SPAT: een automatische machine die alle allergiekrasjes in een keer zet. Dit maakt de testen betrouwbaarder en sneller. “De resultaten zijn na een kwartier bekend en overal waar de SPAT wordt gebruikt zijn de testen en dus de uitslagen gelijk.”

Machte­loosheid drijft artsen tot ‘medische gas­lighting’

De uitdrukking ‘medische gaslighting’ popt steeds vaker op in discussies onder ontevreden patiënten en in de medische wereld zelf. Marlies van Hemert legt uit wat dit betekent en hoe om te gaan met de patiënt als een diagnose uitblijft. “Bescheidenheid helpt.”

Casus: patiënt met probleem bij uitsteken tong

Uw 24-jarige ietwat schuchtere patiënt 'steekt' zijn tong direct naar u uit als u vraagt wat u voor hem kan doen. Daarna vervolgt hij dat hij maar één probleem heeft... Wat is uw diagnose?


0
Laat een reactie achterx