DOQ

Cholesterol speelt grotere rol bij ziekte van Alzheimer dan gedacht

Dankzij een genetische techniek, die in 2012 nog de Nobelprijs ontving, ontdekten Amerikaanse en Nederlandse onderzoekers dat ophoping van cholesterol in hersencellen van Alzheimerpatiënten leidt tot opstapeling van schadelijke Alzheimereiwitten Tau en Amyloid, laat onderzoek zien. Dit geeft nieuwe aanknopingspunten voor de behandeling voor de ziekte van Alzheimer met reeds bestaande medicatie.

“We hebben voor ons onderzoek hersencellen gebruikt uit huidcellen van Alzheimerpatiënten. Net zoals in de hersenen van patiënten, stapelen Tau en Amyloid zich op in deze gekweekte hersencellen. Medicijnen die cholesterol verlagen stoppen dit ziekteproces” aldus Rik van der Kant, Alzheimer-onderzoeker aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Het onderzoek is gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift Cell Stem Cell.

Hoeveelheid cholesterol

De onderzoekers testten meer dan 1600 medicijnen en ontdekten dat medicijnen die cholesterol verlaagden in de Alzheimerhersencellen ook de opbouw van schadelijk Tau en Amyloid verhinderden. Bij Alzheimerpatiënten hopen schadelijke eiwitten zoals Amyloïd- en Tau zich op in het brein, waar ze de communicatie tussen hersencellen verstoren en uiteindelijk leiden tot het afsterven van deze hersencellen, met dementie als gevolg.  “Onze bevindingen laten zien dat de ophoping van cholesterol in hersencellen een veel schadelijker effect heeft dan voorheen gedacht. Dit geeft nieuwe aanknopingspunten voor de behandeling voor de ziekte van Alzheimer, met medicijnen die zich voornamelijk richten op het normaliseren van de hoeveelheid cholesterol in de hersenen van Alzheimerpatiënten” aldus Van der Kant.

Efavirenz

Uit de studie blijkt ook dat het bestaande hiv-medicijn Efavirenz de hoeveelheid cholesterol en Tau sterk verlaagt. “Vergeleken met andere cholesterolverlagende medicijnen bereikt Efavirenz de hersenen veel beter. Daarmee is Efavirenz dus een potentieel medicijn om Alzheimer mee te behandelen. In de afgelopen jaren sneuvelden veel Alzheimermedicijnen omdat ze wel werkten in muismodellen, maar niet effectief bleken bij patiënten. Van der Kant: “Omdat we menselijke hersencellen van Alzheimerpatiënten hebben gebruikt, vergroot dit de kans dat Efavirenz ook bij patiënten werkt”.

Vervolgonderzoek

In samenwerking met het Alzheimercentrum Amsterdam van Amsterdam UMC en Alzheimer Nederland worden nu de eerste stappen gezet om de werking van Efavirenz bij Alzheimerpatiënten te testen. Hoewel Efavirenz een goedgekeurd medicijn is, is de dosering die op dit moment wordt gebruikt voor de behandeling van hiv mogelijk te hoog voor gebruik bij Alzheimer en kan zelfs een averechts effect hebben. “De eerste stap is om te testen welke doseringen van Efavirenz de hoeveelheid cholesterol in de hersenen van patiënten verlaagt” aldus Van der Kant. “Daarna pas kunnen we testen of dit middel ook daadwerkelijk het ziekteproces kan stoppen en geheugenverlies kan voorkomen”.

Het onderzoek gepubliceerd Cell Stem Cell werd onder andere mogelijk gemaakt door internationale beurzen van Alzheimer Nederland, de Europese commissie en beurzen van de National Insitutes of Health, the National Insititute of aging and the California Institute for Regenerative Medicine.

Bron: VU
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx