DOQ

Cognitieve gedragstherapie vermindert vermoeidheid bij mensen met MS

Ruim 80% van de mensen met MS heeft last van vermoeidheid. De afdeling revalidatiegeneeskunde van VUmc bestudeerde in nauwe samenwerking met acht andere Nederlandse instellingen het effect van drie verschillende behandelingen tegen vermoeidheid: conditietraining, energiemanagement en cognitieve gedragstherapie. Het blijkt dat alleen cognitieve gedragstherapie bij een psycholoog de vermoeidheid aanzienlijk vermindert. Binnenkort start daarom een uitgebreid vervolgonderzoek naar het verfijnen van deze behandeling.

Chronische vermoeidheid heeft grote negatieve gevolgen voor het dagelijks leven van mensen met MS. De oorzaak is nog onbekend en dat maakt effectieve behandeling moeilijk. In de multicenter TREFAMS-studie, TReating FAtigue in MS, bestudeerden onderzoekers het effect van drie behandelingen op ernstige vermoeidheid bij MS bij 266 patiënten: cognitieve gedragstherapie (91 patiënten), conditietraining (89 patiënten) en energiemanagement (86 patiënten).

Cognitieve gedragstherapie
Gedurende vier maanden kregen de deelnemers 12 sessies bij een psycholoog, waarbij het gedrag en de gedachten die de vermoeidheid in stand houden worden besproken en behandeld. Door deze behandeling verminderde de vermoeidheid aanzienlijk. Na de 12 sessies nam de vermoeidheid echter weer geleidelijk toe. In een vervolgonderzoek bekijken de onderzoekers of het positieve effect behouden kan blijven door de cognitieve gedragstherapie met enkele sessies te verlengen, zogenoemde ‘boostersessies’. Ook bestuderen de onderzoekers of een deel van de behandeling net zo effectief via internetsessies kan worden gegeven.

Conditietraining en energiemanagement
De twee andere behandelingen bleken te weinig effect te hebben. De deelnemende patiënten bleven ernstig vermoeid. Door de intensieve conditietraining trad weliswaar een geringe verbetering op ten opzichte van de controlebehandeling, maar dit effect was klein en leidde niet tot verbeteringen in maatschappelijk functioneren. Bovendien bleek het lastig om het intense trainingsschema vol te houden. Ook de derde behandeling, 12 sessies energiemanagement, had weliswaar enig effect, maar niet voldoende om deze therapie verder te ontwikkelen. De kern van energiemanagement is leren omgaan met de (minder) beschikbare energie.

Samenwerking en subsidie
Coördinator prof.dr. Vincent de Groot, revalidatiearts bij VUmc, werkte met zijn team nauw samen met ErasmusMC, UMC Utrecht, UMC St. Radboud, Sint Antonius, De Hoogstraat, Sint Maartenskliniek, Jeroen Bosch ziekenhuis en Leijpark Tilburg. Het onderzoek werd uitgevoerd in het kader van het ZonMW revalidatieprogramma en gesubsidieerd door Fonds NutsOhra. De resultaten zijn onlangs online gepubliceerd in drie afzonderlijke artikelen in het wetenschappelijke tijdschrift Multiple Sclerosis Journal. De vervolgstudie, waarvoor 166 deelnemers worden gezocht, gaat in het najaar van start en wordt gesubsidieerd door Stichting MS Research.

Bron: Multiple Sclerosis Journal
1. Conditietraining  
2. Energiemanagement
3. Cognitieve gedragstherapie

Persbericht: VUmc MS Centrum Amsterdam
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”