DOQ

Controle van neuromodulatie nu op afstand mogelijk

Patiënten met chronische pijn kunnen worden behandeld met neuromodulatie. Het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein doet sinds kort de controle daarvan bij een deel van hen op afstand. “Patiënten zijn uitermate tevreden”, is de ervaring van anesthesioloog Harold Nijhuis. “Het bespaart hen soms een lange reis naar het ziekenhuis en kosten.”

Neuromodulatie gebeurt met een elektrode die dicht bij het ruggenmerg (in de epidurale ruimte) of op de zenuwbaan wordt geplaatst. De elektrode geeft stroomstootjes waardoor de pijn vermindert of verdwijnt. Dit gaat via de neurostimulator: een apparaatje dat onder de huid van de patiënt is geïmplanteerd. Patiënten kunnen deze met een iPad of tablet zelf bedienen. Zij kunnen de intensiteit van stroomstootjes aanpassen op het moment van pijn. Patiënten die bijvoorbeeld tijdens het slapen minder last hebben van hun chronische pijn, kunnen de stimulatie zachter of zelfs uitzetten.

“We controleren of de elektrode het nog goed doet en of de stimulatie standaard verhoogd of verlaagd moet worden. Via de iPad kunnen we dit instellen, de patiënt voelt direct verschil”

Anesthesioloog Harold Nijhuis

Direct verschil

Na implantatie van de elektrode moet deze goed worden geprogrammeerd met de computer. De neuromodulatie moet daarna regelmatig worden gecontroleerd en eventueel worden aangepast aan de behoefte van de patiënt. Daarvoor moesten patiënten tot nu toe naar het ziekenhuis. “Maar nu kan dit op afstand”, laat Nijhuis weten. “We spreken daarvoor een tijdstip af met de patiënt en maken op dat moment verbinding met diens iPad of tablet. Behandelaar en patiënt zien elkaar dan en vervolgens kan de controle of het bijstellen beginnen. We controleren bijvoorbeeld of de elektrode het nog goed doet en of de stimulatie standaard verhoogd of verlaagd moet worden. Via de tablet kunnen we dit instellen en de patiënt voelt direct verschil.”
Voor zowel de patiënt als de naasten scheelt dit enorm veel, vervolgt Nijhuis. “Veel patiënten komen soms van ver en zijn dan een halve dag onderweg, voor een bezoekje van soms slechts vijf minuten. Zij hoeven nu niet meer in hun auto te stappen, iemand te vragen om mee te gaan en te wachten in de wachtkamer. Het bespaart hen ook kosten voor benzine en de parkeergarage.”

“Hoewel neuromodulatie bij ons al circa 30 jaar gebeurt, is de techniek nog niet bij alle patiënten en verwijzers bekend. Daar valt dus nog wel winst te behalen”

Vergoed

Neuromodulatie wordt sinds 2020 vergoed bij patiënten met chronische pijn door onder andere het failed neck surgery syndroom en het failed back surgery syndroom. Deze patiënten hebben aanhoudende uitstralende pijn naar arm of been na een operatie vanwege een hernia. “Zij krijgen littekenweefsel dat de zenuw blijft prikkelen”, legt Nijhuis uit. “Andere categorieën die voor neuromodulatie in aanmerking komen zijn patiënten met het complex regionaal pijnsyndroom, diabetische neuropathie of dunne vezel neuropathie.”
Het St. Antonius Ziekenhuis heeft een van de grootste pijnbehandelcentra van Nederland en is expertisecentrum voor neuromodulatie. Voor specifieke pijnbehandelingen heeft het ziekenhuis een (boven)regionale functie. De behandeling met neuromodulatie gebeurt jaarlijks bij ongeveer 120 patiënten met chronische pijn. In heel Nederland worden zo’n 850 implantaties per jaar gedaan. “Hoewel neuromodulatie bij ons al circa 30 jaar gebeurt, is de techniek nog niet bij alle patiënten en verwijzers bekend”, aldus Nijhuis. “Daar valt dus nog wel winst te behalen.”

“Patiënten zijn er heel blij mee. Het heeft immers een veel minder grote impact op de dagelijkse bezigheden”

Ontwikkelingen gaan snel

Neuromodulatie op afstand is, ook in andere ziekenhuizen, nog alleen geschikt voor de nieuwere types modulatoren van de firma Abbott. Dus nog niet alle patiënten kunnen er gebruik van maken. “Maar de ontwikkelingen gaan snel. Ik denk dat andere firma’s zullen volgen”, zegt Nijhuis. “Patiënten zijn er heel blij mee. Het heeft immers een veel minder grote impact op de dagelijkse bezigheden. Voor ons als behandelaar is er weinig verschil met een traditionele controle. Via het beeldscherm kunnen we de patiënt zien en hebben we toch visueel contact. Voor patiënten is dit wel een grote verbetering. We hebben nog geen evaluatie gedaan, maar we horen van hen dat ze uitermate tevreden zijn. Aanvankelijk waren er wel vragen over de veiligheid van de verbinding, maar de veiligheidsprotocollen waarborgen dat.”

Financiële kant

Bij de ontwikkeling van telemedicine en e-health was de financiële kant vaak een knelpunt. Er komen immers minder patiënten in het ziekenhuis, wat voorheen vaak werd gezien als verlies van productie. “Vroeger kon je alleen declareren als de patiënt bij je in de spreekkamer was geweest. Maar de technologie en de tijdgeest hebben dat inmiddels ingehaald. Zorgverzekeraars stellen teleconsulten steeds meer gelijk aan fysieke consulten, mede als gevolg van de coronacrisis. Het wordt dus makkelijker om de financiële kant van deze vernieuwingen te regelen.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe naar de EHH

Een oudere obese vrouw presenteert zich op de Eerste Hart Hulp vanwege dyspnoe. Die begon twee weken geleden en was aanvankelijk inspanningsgebonden, nu ook bij platliggen. Ze plast nog maar kleine beetjes sinds drie dagen. Wat is uw diagnose?

Casus: patiënt met progressieve inspanningsdyspneu

Een patiënt presenteert zich met progressieve inspanningsdyspneu. Voorheen was hij in staat om zonder klachten te tennissen, nu ervaart hij kortademigheid bij stevig doorwandelen. Er is geen sprake van hoesten, sputumproductie of koorts. Wat is uw diagnose?

Uitgebreid bloedonderzoek met één simpele vingerprik

Capillaire bloedafname via een vingerprik blijkt bij meer dan 30 standaardbepalingen een goed alternatief voor venapunctie, concludeerde Martijn Doeleman. “Patiënten kunnen zelf de vingerprik doen. Gewoon thuis, wanneer het hen uitkomt.”

Cultuur­sensitieve zorg in de praktijk: lessen van Mammarosa

Taal- en cultuurverschillen kunnen de communicatie met zorgverleners flink bemoeilijken. Stichting Mammarosa biedt hierin uitkomst. Samia Kasmi vertelt hoe belangrijk cultuursensitieve communicatie is, en hoe artsen hierin het verschil kunnen maken.

‘Er is een trend naar meer visuele informatie’

“Voor patiënten blijkt de juiste toedieningsroute van een geneesmiddel niet altijd vanzelfsprekend te zijn”, vertellen Yara Mangindaan en Nike Everaarts-de Gruyter. Zij hielpen medicijnpictogrammen te ontwikkelen die ondersteunen bij goed gebruik van geneesmiddelen.

Werkbereidheid bij een crisis niet vanzelf­sprekend

Ziekenhuizen kunnen tijdens een crisis niet blind vertrouwen op hun personeel, concluderen Dennis Barten en Lindsy Engels. Werkbereidheid hangt sterk af van verschillende factoren. “Het is belangrijk om te ontdekken wat nodig is om voor te bereiden op crisissituaties.”

Casus: man met dysfonie­klachten

Een 42-jarige man komt op uw spreekuur met dysfonieklachten, twee maanden geleden ontstaan in een periode van veel hoesten. Aan het einde van de dag worden de klachten erger en het is lastig om een lang gesprek te voeren. Wat is uw diagnose?

Integrale geneeskunde in Nederland: tijd voor de volgende stap

Het spreekuur Integrative Medicine van Ines von Rosenstiel is erg populair en ook in andere ziekenhuizen groeit de belangstelling voor een dergelijk spreekuur. Hoe zorgen we ervoor dat IM een structureel onderdeel wordt van de reguliere zorg in Nederland?

Mindfulness in de zorg: allesbehalve zweverig

“Zorg goed voor jezelf. Er is er maar één van.” Dat zei een patiënt ooit tegen longarts Miep van der Drift. Ze weet als geen ander: mindfulness is niet alleen voor patiënten, maar ook voor zorgverleners. Ze geeft tips voor kleine veranderingen met een grote impact.

Medicatie vaak te lang voortgezet na ontslag uit ziekenhuis

Veel patiënten gebruiken in ziekenhuizen voorgeschreven opiaten, benzodiazepines en antipsychotica nog langdurig na ontslag, aldus Judith de Ruijter. “We geven artsen de tip om, als ze bij ontslag nieuwe medicatie voorschrijven, al meteen na te denken over stoppen.”