DOQ

Een goede hersengezondheid verlaagt de kans op dementie

Neuropsycholoog en epidemioloog dr. Kay Deckers, onderzoeker bij het Alzheimer Centrum Limburger, is uitgeroepen tot de allereerste winnaar van de Young Outstanding Researcher Award. Dat is een nieuwe prijs die door gezondheidsstichting Alzheimer Nederland wordt uitgereikt aan de meest veelbelovende onderzoeker op het gebied van dementie. Met deze prijs wil Alzheimer Nederland jonge onderzoekers voor het dementieonderzoek behouden én het onderzoek naar oplossingen voor mensen met dementie en hun mantelzorgers versnellen. Het onderzoek van Deckers richt zich op de relatie tussen leefstijlfactoren en de kans op het krijgen van dementie. De jonge wetenschapper wint met deze prijs € 100.000,- en weet al precies wat hij met dit geld gaat doen.

Dr. Kay Deckers heeft een model ontwikkeld, waarmee je inzicht kunt krijgen in je eigen hersengezondheid. Deze ‘LIfestyle for BRAin health’ (LIBRA) score bestaat uit 12 beschermende- en risicofactoren van dementie. In verschillende grote populatiestudies heeft hij aangetoond dat mensen met deze risicofactoren op middelbare leeftijd (40-75 jaar) een grotere kans hebben om op latere leeftijd dementie te ontwikkelen. Uit zijn onderzoek kwam ook naar voren dat slechts de helft van de Nederlandse bevolking weet dat men iets kan doen om deze kans te verlagen.

Rechts op de foto prijswinnaar dr. Kay Deckers
(Bron foto: Alzheimer Nederland)

Hoe is het met jouw hersengezondheid?

De LIBRA-score is ook gebruikt voor de MijnBreincoach app, die hij (mede) ontwikkeld heeft. “Hiermee kun je je eigen hersengezondheid in kaart brengt op basis van de 12 beschermende- en risicofactoren. Je kiest zelf met welk thema je aan de slag wilt. Kies je voor gezonde voeding? Dan krijg je elke dag ‘een noot van de dag’; de ene dag is dat een quizvraag over gezonde voeding, de volgende dag een uitdaging. Bijvoorbeeld ‘probeer deze week een dag vis te eten in plaats van vlees’. Op een positieve manier proberen we mensen aan te zetten hun leefstijl te veranderen.” Stel je gaat op je 45ste pas gezonder leven, heeft het dan nog nut? “Het is nooit te laat. Met een gezonde leefstijl kun je over het algemeen de kans op dementie met 30-35% verlagen. Ik wil vooral op het positieve focussen. Eerst laten zien wat mensen goed doen, en dan laten zien waar ruimte voor verbetering is. Dat ze kleine stapjes in het dagelijks leven kunnen zetten om de hersenen gezond te houden.”

Nieuwe inzichten

‘Wereldwijd ontdekken onderzoekers dat de ziekte van Alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie, complexer is dan gedacht en dat de ziekte door een combinatie van verschillende factoren wordt veroorzaakt”, zegt Deckers. “Ik denk dat wij onderzoekers te lang alleen het amyloid-beta eiwit als grote veroorzaker van de ziekte hebben gezien en vooral daarop gefocust waren. We weten nu dat we ook andere wegen moeten inslaan. En die andere wegen hebben we heel lang genegeerd. Er zal straks ook niet één pil komen, denk ik, maar een cocktail van medicatie in combinatie met een gezonde leefstijl die we al vanaf ons 40ste – de leeftijd waarop we de eerste veranderingen in de hersenen waarnemen – moeten gaan innemen.” Maar voorkomen is beter dan genezen. “En daarom is het belangrijk dat mensen weten dat de kans op het krijgen van dementie beïnvloedbaar is. Veel mensen denken nog steeds dat dementie iets is dat je overkomt. Of dat het in de familie zit, maar weten niet dat minder dan 10% van de ziektegevallen genetisch is bepaald. Het Alzheimer Centrum Limburg is koploper in het onderzoek naar preventie. Het is een topic dat leeft. Ook Alzheimer Nederland gaat hier meer op inzetten.”

Met het winnen van de Young Outstanding Researcher Award ontvangt Deckers € 100.000. “Met dit bedrag wil ik lesmateriaal ontwikkelen rondom de risico-reductie van dementie, waardoor we huisartsen en praktijkondersteuners beter kunnen informeren over hersengezondheid en hoe zij dit bespreekbaar kunnen maken in de praktijk. Persoonlijk denk ik dat er niet heel veel veranderd hoeft te worden in de huisartsenpraktijk, mensen komen er vaak al voor controle van hun cholesterol en bloeddruk. Mensen moeten op zo’n moment geïnformeerd worden dat het niet alleen voor hun hart en vaten beter is om er iets aan te doen, maar ook voor hun hersengezondheid. Ik zeg altijd: wat goed is voor de hersenen, is ook goed voor het hart!”

Campagne voeren

Deckers heeft het afgelopen jaar meer dan 25 publiekslezingen gegeven en daarmee zo’n 140 partners gevonden die zich hebben geschaard achter de bewustwordingscampagne ”We zijn zelf het medicijn” om mensen bewuster te maken van hun hersengezondheid. “Deze campagne zou ik in heel Nederland willen uitrollen. Via e-health en sociale media kunnen we op een relatief goedkope manier heel veel mensen bereiken. De maatschappelijke inbedding is er. Ik vind het mooi dat wij vanuit het onderzoek de maatschappij iets kunnen bieden en ervoor kunnen zorgen dat hersengezondheid een thema wordt in de huisartsenpraktijk.”

Jonge onderzoekers behouden voor onderzoek naar dementie

Alzheimer Nederland heeft de Outstanding Researcher Award in het leven geroepen om te zorgen dat jonge getalenteerde onderzoekers behouden blijven voor het onderzoek naar dementie. “Een onderzoek duurt gemiddeld vier-vijf jaar. Zolang je als onderzoeker geen vaste aanstelling hebt, moet je er elke vijf jaar voor zorgen dat er genoeg fondsen en subsidies zijn om je nieuwe onderzoek en salaris te bekostigen. Een aantal van mijn collega-onderzoekers heeft om deze reden ervoor gekozen om naar de farmaceutische wereld of klinisch werk te gaan doen of is vertrokken naar het buitenland.”

Bron: Universiteit Maastricht





Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx