DOQ

Exome-sequencing nuttig voor prenatale diagnostiek bij niet-immune hydrops foetalis

In een grote caseserie van 127 foetussen met onverklaarde niet-immune hydrops foetalis werd bij ongeveer eenderde deel een genetische variant vastgesteld. Deze gegevens illustreren het nut van prenatale exome-sequencing om in geval van niet-immune hydrops foetalis prospectief ernstige genetische ziekten vast te stellen.

Niet-immune hydrops foetalis heeft een opvallende verschijning op de echografie en wordt klassiek gedefinieerd door de aanwezigheid van een pathologische vochtophoping op minstens twee foetale plaatsen, inclusief de sereuze holtes (pericardiaal, pleuraal en peritoneaal), met bijbehorend huidoedeem.
Niet-immune hydrops foetalis komt voor bij tot 1 op 1700 foetussen en heeft meerdere oorzaken, waaronder chromosomale afwijkingen, structurele misvormingen (vooral cardiaal en thoracaal), aangeboren stofwisselingsstoornissen (inborn errors of metabolism) en intra-uteriene infecties.

(Foto: Pixabay)

Pathogene genetische varianten

Het fenotype is meestal verschillend, maar recentelijk zijn een toegenomen nekplooidikte en cystische hygroma tijdens het eerste trimester toegevoegd aan de diagnostische criteria. De perinatale sterfte van foetussen die deze kenmerken tijdens het eerste trimester hebben, is bijzonder hoog. Een grote nekplooidikte (> 5 mm), cystische hygroma en vermoedelijk lymfatisch gerelateerde hydrops foetalis zijn allemaal gerelateerd aan pathogene genetische varianten die voorspellend zijn voor slechte uitkomsten.
Met exome-sequencing kan het grootste deel van het eiwitcoderende genoom in kaart gebracht worden. In twee prospectieve studies waarin exome-sequencing is gebruikt om de structurele anomalieën van de foetus te evalueren, werden bij 9% en 24% van de foetussen met niet-immune hydrops foetalis diagnostische varianten vastgesteld.

Hoge diagnostische opbrengst

In deze studie is een reeks van 127 opeenvolgende onverklaarde gevallen van niet-immune hydrops foetalis geëvalueerd, gedefinieerd als de aanwezigheid van foetale ascites, pleurale of pericardiale effusie, huidoedeem, cystische hygroma, toegenomen nekplooidikte of een combinatie hiervan.
Het primaire eindpunt was de diagnostische opbrengst van exome-sequencing voor de detectie van genetische varianten die werden geclassificeerd als pathogeen of waarschijnlijk pathogeen volgens de criteria van het American College of Medical Genetics and Genomics.
Bij 37 van de 127 gevallen van niet-immune hydrops foetalis (29%) werden diagnostische genetische varianten vastgesteld. Daaronder zaten varianten die betrokken zijn bij de volgende aandoeningen:

  • aangedane RAS-MAPK-pathway, ook wel bekend als RASopathieën (30% van de genetische diagnoses);
  • aangeboren stofwisselingsstoornissen en musculoskeletale aandoeningen (ieder 11%);
  • lymfatische, neurologische ontwikkelingsstoornissen en cardiovasculaire en hematologische aandoeningen (ieder 8%).

De prognose varieerde van een relatief milde uitkomst tot overlijden tijdens de perinatale periode.

Meestal autosomaal dominante overerving

Secundaire eindpunten waren het percentage gevallen van niet-immune hydrops foetalis die gepaard gingen met specifieke genetische aandoeningen en het percentage varianten waarbij sprake was van overerving.
De 37 gevallen waarbij sprake was van een diagnostische variant, kenden de volgende overervingspatronen:

  • in 68% van de gevallen een autosomaal dominante overerving, waarvan de meerderheid (88%) de novo was en de rest (12%) erfelijk;
  • in 27% van de gevallen een autosomaal recessieve overerving, die in vrijwel alle gevallen (95%) erfelijk en de rest (5%) de novo was; en
  • één geval een X-gebonden recessieve overerving en één geval een onzekere overerving.

In twaalf andere gevallen werden potentieel diagnostische varianten vastgesteld.


Referentie: Sparks TN, Lianoglou BR, Adami RR, et al. Exome Sequencing for Prenatal Diagnosis in Nonimmune Hydrops Fetalis. N Engl J Med. 2020;383:1746-1756. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33027564/, https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2023643
Kilby MD. N Engl J Med. 2020;383:1785-1786. Nonimmune Hydrops Fetalis – More Than Meets the Eye? https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33027567/

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: vrouw met pijnlijke oorschelp

Een 55-jarige vrouw heeft een hoed in haar hand als ze uw spreekkamer binnenkomt. Sinds een maand heeft zij ’s nachts last van pijn aan het linkeroor. Op de oorrand ziet u een nodulus die bij druk zeer pijnlijk is. Wat is uw diagnose?

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”

Ons zorgsysteem loopt vast: geef prioriteit aan mensen die écht zorg nodig hebben

Juist kwetsbare patiënten vallen vaak tussen wal en schip in ons zorgsysteem. Huisarts Danka Stuijver stipt dit en andere problemen aan in haar boek Dit kost ons de zorg, dat recent uitkwam. “Als maatschappij moeten we goed nadenken over wat we willen met de zorg.”

Iedereen die overlijdt heeft recht op zorgvuldig onderzoek

Als forensisch arts en beroepsduiker heeft Karen van den Hondel zich ontwikkeld tot dé specialist op het gebied van overlijdensgevallen in en onder water. “Het verbaasde me dat het water niet altijd als plaats delict wordt gezien. Terwijl sporen juist onder water snel verloren gaan.”

Casus: vrouw met pijn en rode vlekken in de blaas

Een 38-jarige vrouw klaagt over hevige pijn onderin de buik, die erger wordt naarmate de blaas voller raakt. Ook moet zij heel vaak plassen. Bij cystoscopie ziet u opvallend veel bloedvaatjes en rode vlekken. Wat is uw diagnose?