DOQ

Geen gunstig effect van ivermectine bij COVID-19

De behandeling met ivermectine verminderde niet het aantal ziekenhuisopnames vanwege progressie van COVID-19. Ook de noodzaak om poliklinische patiënten met vroege COVID-19 langdurig op de spoedeisende hulp te observeren, nam niet af bij behandeling met ivermectine. Deze resultaten van de TOGETHER-studie verschenen in NEJM.

Hoewel er vaccins beschikbaar zijn tegen SARS-CoV-2, zijn er wereldwijd grote uitdagingen wat betreft de productie en verdeling daarvan. Daarom blijft er behoefte aan goedkope, algemeen beschikbare en effectieve therapieën tegen COVID-19. Een aantrekkelijke mogelijkheid is om bestaande medicijnen, die algemeen verkrijgbaar zijn en met redelijk goed begrepen veiligheidsprofielen, te gebruiken voor deze nieuwe indicatie.  

Antiparasitair medicijn

Een medicijn dat veel belangstelling heeft gekregen, is ivermectine. Dit medicijn wordt meestal gebruikt als een antiparasitair medicijn. Ivermectine remt de chloridekanalen van wormparasieten en blijkt werkzaam te zijn voor de behandeling van onchocerciasis, strongyloidiasis en ectoparasitaire infectie, zoals schurft. De antivirale activiteit van ivermectine is in vitro onderzocht tegen een spectrum van virussen, waaronder SARS-CoV-1, hiv, dengue, Zika, gelekoorts en vogelgriep.
Er zijn meer dan 60 gerandomiseerde studies naar ivermectine voor de behandeling van COVID-19 geregistreerd. De bevindingen van maar liefst 31 klinische studies zijn inmiddels gerapporteerd, maar waren tegenstrijdig. Verschillende groepen interpreteren het bewijs anders. De meeste studies waren klein en van verschillende studies zijn de publicaties teruggetrokken vanwege bezorgdheid over de geloofwaardigheid.

TOGETHER-studie

In Brazilië is een gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde, adaptieve platformstudie uitgevoerd, ‘TOGETHER’ genaamd. Het doel was evaluatie van de werkzaamheid van ivermectine ter preventie van progressie van COVID-19, waarbij een opname nodig was onder poliklinische patiënten met een SARS-CoV-2-infectie. In deze studie zijn verschillende interventies beoordeeld. In de huidige publicatie staan alleen de resultaten bij gebruik van ivermectine versus placebo.
Het primaire eindpunt was een samenstelling van ziekenhuisopnames als gevolg van COVID-19 binnen 28 dagen na randomisatie of een bezoek aan de spoedeisende hulp vanwege een klinische verslechtering van COVID-19, gedefinieerd als een observatieperiode van > 6 uur, binnen 28 dagen na randomisatie. Een primaire uitkomstmaat trad op bij 100 patiënten (14,7%) in de ivermectine-groep en bij 111 patiënten (16,3%) in de placebogroep. Dit komt neer op een relatief risico van 0,90 (95% BI: 0,70-1,16). Van de 211 gebeurtenissen met een primaire uitkomstmaat waren er 171 (81%) ziekenhuisopnames.

Bevestigd in aanvullende analyses

De bevindingen van aanvullende analyses waren vergelijkbaar met bovengenoemde primaire analyse. Zo werd in een gewijzigde intention-to-treat-analyse die alleen patiënten omvatte die ten minste één dosis ivermectine of placebo kregen, een relatief risico van 0,89 gevonden (95% BI: 0,69-1,15).
In een per -protocolanalyse die alleen patiënten omvatte die een volledige naleving van het toegewezen regime meldden, was het relatieve risico 0,94 (95% BI: 0,67-1,35). Er waren geen significante effecten van het gebruik van ivermectine op secundaire uitkomsten of bijwerkingen.

Conclusies

Deze studie toonde geen significant of klinisch relevant lager risico op een opname of op een langdurige observatie op de spoedeisende hulp bij behandeling met ivermectine in vergelijking met placebo. Ook op de secundaire uitkomsten had de behandeling met ivermectine geen belangrijke effecten.

Referenties: Reis G, Silva EASM, Silva DCM, et al. Investigators. Effect of Early Treatment with Ivermectin among Patients with Covid-19. N Engl J Med. 2022;386:1721-1731.

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”

Casus: vrouw met veranderd defecatiepatroon

Een vrouw wordt naar de polikliniek gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon. Ze heeft wat frequenter dan gebruikelijk ontlasting. Er zijn wat vage buikklachten in de zin van rommelingen en krampen. Ze gebruikt geen medicatie. Wat is uw diagnose?