DOQ

Geen gunstig effect van ivermectine bij COVID-19

De behandeling met ivermectine verminderde niet het aantal ziekenhuisopnames vanwege progressie van COVID-19. Ook de noodzaak om poliklinische patiënten met vroege COVID-19 langdurig op de spoedeisende hulp te observeren, nam niet af bij behandeling met ivermectine. Deze resultaten van de TOGETHER-studie verschenen in NEJM.

Hoewel er vaccins beschikbaar zijn tegen SARS-CoV-2, zijn er wereldwijd grote uitdagingen wat betreft de productie en verdeling daarvan. Daarom blijft er behoefte aan goedkope, algemeen beschikbare en effectieve therapieën tegen COVID-19. Een aantrekkelijke mogelijkheid is om bestaande medicijnen, die algemeen verkrijgbaar zijn en met redelijk goed begrepen veiligheidsprofielen, te gebruiken voor deze nieuwe indicatie.  

Antiparasitair medicijn

Een medicijn dat veel belangstelling heeft gekregen, is ivermectine. Dit medicijn wordt meestal gebruikt als een antiparasitair medicijn. Ivermectine remt de chloridekanalen van wormparasieten en blijkt werkzaam te zijn voor de behandeling van onchocerciasis, strongyloidiasis en ectoparasitaire infectie, zoals schurft. De antivirale activiteit van ivermectine is in vitro onderzocht tegen een spectrum van virussen, waaronder SARS-CoV-1, hiv, dengue, Zika, gelekoorts en vogelgriep.
Er zijn meer dan 60 gerandomiseerde studies naar ivermectine voor de behandeling van COVID-19 geregistreerd. De bevindingen van maar liefst 31 klinische studies zijn inmiddels gerapporteerd, maar waren tegenstrijdig. Verschillende groepen interpreteren het bewijs anders. De meeste studies waren klein en van verschillende studies zijn de publicaties teruggetrokken vanwege bezorgdheid over de geloofwaardigheid.

TOGETHER-studie

In Brazilië is een gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde, adaptieve platformstudie uitgevoerd, ‘TOGETHER’ genaamd. Het doel was evaluatie van de werkzaamheid van ivermectine ter preventie van progressie van COVID-19, waarbij een opname nodig was onder poliklinische patiënten met een SARS-CoV-2-infectie. In deze studie zijn verschillende interventies beoordeeld. In de huidige publicatie staan alleen de resultaten bij gebruik van ivermectine versus placebo.
Het primaire eindpunt was een samenstelling van ziekenhuisopnames als gevolg van COVID-19 binnen 28 dagen na randomisatie of een bezoek aan de spoedeisende hulp vanwege een klinische verslechtering van COVID-19, gedefinieerd als een observatieperiode van > 6 uur, binnen 28 dagen na randomisatie. Een primaire uitkomstmaat trad op bij 100 patiënten (14,7%) in de ivermectine-groep en bij 111 patiënten (16,3%) in de placebogroep. Dit komt neer op een relatief risico van 0,90 (95% BI: 0,70-1,16). Van de 211 gebeurtenissen met een primaire uitkomstmaat waren er 171 (81%) ziekenhuisopnames.

Bevestigd in aanvullende analyses

De bevindingen van aanvullende analyses waren vergelijkbaar met bovengenoemde primaire analyse. Zo werd in een gewijzigde intention-to-treat-analyse die alleen patiënten omvatte die ten minste één dosis ivermectine of placebo kregen, een relatief risico van 0,89 gevonden (95% BI: 0,69-1,15).
In een per -protocolanalyse die alleen patiënten omvatte die een volledige naleving van het toegewezen regime meldden, was het relatieve risico 0,94 (95% BI: 0,67-1,35). Er waren geen significante effecten van het gebruik van ivermectine op secundaire uitkomsten of bijwerkingen.

Conclusies

Deze studie toonde geen significant of klinisch relevant lager risico op een opname of op een langdurige observatie op de spoedeisende hulp bij behandeling met ivermectine in vergelijking met placebo. Ook op de secundaire uitkomsten had de behandeling met ivermectine geen belangrijke effecten.

Referenties: Reis G, Silva EASM, Silva DCM, et al. Investigators. Effect of Early Treatment with Ivermectin among Patients with Covid-19. N Engl J Med. 2022;386:1721-1731.

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”

Ons zorgsysteem loopt vast: geef prioriteit aan mensen die écht zorg nodig hebben

Juist kwetsbare patiënten vallen vaak tussen wal en schip in ons zorgsysteem. Huisarts Danka Stuijver stipt dit en andere problemen aan in haar boek Dit kost ons de zorg, dat recent uitkwam. “Als maatschappij moeten we goed nadenken over wat we willen met de zorg.”

Iedereen die overlijdt heeft recht op zorgvuldig onderzoek

Als forensisch arts en beroepsduiker heeft Karen van den Hondel zich ontwikkeld tot dé specialist op het gebied van overlijdensgevallen in en onder water. “Het verbaasde me dat het water niet altijd als plaats delict wordt gezien. Terwijl sporen juist onder water snel verloren gaan.”

Casus: vrouw met pijn en rode vlekken in de blaas

Een 38-jarige vrouw klaagt over hevige pijn onderin de buik, die erger wordt naarmate de blaas voller raakt. Ook moet zij heel vaak plassen. Bij cystoscopie ziet u opvallend veel bloedvaatjes en rode vlekken. Wat is uw diagnose?

Onderwijs voor co-assistenten: ‘De dokters van morgen’

Toen ze zag dat er geen gestructureerd onderwijs was voor coassistenten, nam Valeria Bernal López initiatief. “Ik denk dat er binnen ieder ziekenhuis mensen zijn die onderwijs willen geven. Je moet ze alleen vinden.”