Geneesmiddelenmisbruik na urologische chirurgie

Redactioneel

Lennard Bonapart

31 mei 2017

Een op de 1.111 patiënten die een urologische ingreep ondergaan voor prostaatkanker of nierstenen krijgt binnen een jaar een overdosis pijnstillende opioïden, aldus resultaten uit een onderzoek van Arpeet Shah, en Robert Blackwell van het Loyola Medicine Ziekenhuis (Illionois, Amerika). De studie staat beschreven in Journal of Urology.

De gegevens van 675.527 patiënten die een urologische chirurgische ingreep moesten ondergaan, werden geanalyseerd voor de publicatie. Het gaat om data tussen 2007 en 2011. De wetenschappers verzamelde patiëntgegevens vanuit verschillende projecten. Patiënten die voorafgaand aan de studie een overdosis hebben ervaren, werden uitgesloten van de studie. Bij de ingrepen ging het om niersteenverwijdering, herniaoperaties, en chirurgie waarbij de prostaat, nier en blaas zijn betrokken.

Overdosis
Tijdens de studie had 0,09% van de patiënten te maken met een overdosis pijnstillers binnen een jaar na de urologische ingreep. Een volgens de onderzoekers kleine maar niet geheel onbelangrijke marge. Vooral jongere urologische patiënten lopen een hoger risico op een overdosis. Andere kansverhogende factoren zijn een langer verblijf in het ziekenhuis, een geschiedenis van depressie, of COPD. De hoogste waarden werden gevonden bij mensen die een niersteenprocedure ondergingen (0,15%) of die een nieroperatie kregen (0,12%).

Drastisch
Ook illegale middelen zoals heroïne, en legale middelen zoals codeïne, en morfine, behoren tot deze klasse van geneesmiddelen. Doordat het aantal patiënten dat verslaafd is aan opioïden de laatste jaren drastisch toeneemt, is het belangrijk dat urologen nadenken over wanneer ze een bepaald middel voorschrijven om de pijn te kunnen verlichten. Volgens de wetenschappers heeft de chirurg de ethisch taak en een wettelijke verantwoordelijkheid om het pijn en ongemak na een operatie te helpen minimaliseren.
Echter het overmatig gebruik van opioïden heeft geleid tot een groeiende epidemie met mensen die afhankelijk zijn geworden van deze middelen. “In sommige gevallen kan dat leiden tot een overdosis. Het is een zeldzame maar verschrikkelijke complicatie. En waarschijnlijk worden niet alle gevallen gerapporteerd aan het ziekenhuis. Pas wanneer mensen hulp zoeken, komt het in de database terecht”, aldus Shah.

Screenen
“Urologen kunnen de kans op een overdosis reduceren door mensen beter te screenen. Er zijn verschillende risicofactoren bekend, maar probeer daarnaast vooral zo kort en effectief mogelijk met opioïden te behandelen”, aldus de wetenschappers. Een patiënt moet niet langer dan 2 weken opioïden krijgen voorgeschreven. Ook moeten patiënten volgens Shah gerevalueerd worden wanneer ze om een vervolgrecept komen vragen.

Bron:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28506855