DOQ

Geneesmiddelenmisbruik na urologische chirurgie

Een op de 1.111 patiënten die een urologische ingreep ondergaan voor prostaatkanker of nierstenen krijgt binnen een jaar een overdosis pijnstillende opioïden, aldus resultaten uit een onderzoek van Arpeet Shah, en Robert Blackwell van het Loyola Medicine Ziekenhuis (Illionois, Amerika). De studie staat beschreven in Journal of Urology.

De gegevens van 675.527 patiënten die een urologische chirurgische ingreep moesten ondergaan, werden geanalyseerd voor de publicatie. Het gaat om data tussen 2007 en 2011. De wetenschappers verzamelde patiëntgegevens vanuit verschillende projecten. Patiënten die voorafgaand aan de studie een overdosis hebben ervaren, werden uitgesloten van de studie. Bij de ingrepen ging het om niersteenverwijdering, herniaoperaties, en chirurgie waarbij de prostaat, nier en blaas zijn betrokken.

Overdosis
Tijdens de studie had 0,09% van de patiënten te maken met een overdosis pijnstillers binnen een jaar na de urologische ingreep. Een volgens de onderzoekers kleine maar niet geheel onbelangrijke marge. Vooral jongere urologische patiënten lopen een hoger risico op een overdosis. Andere kansverhogende factoren zijn een langer verblijf in het ziekenhuis, een geschiedenis van depressie, of COPD. De hoogste waarden werden gevonden bij mensen die een niersteenprocedure ondergingen (0,15%) of die een nieroperatie kregen (0,12%).

Drastisch
Ook illegale middelen zoals heroïne, en legale middelen zoals codeïne, en morfine, behoren tot deze klasse van geneesmiddelen. Doordat het aantal patiënten dat verslaafd is aan opioïden de laatste jaren drastisch toeneemt, is het belangrijk dat urologen nadenken over wanneer ze een bepaald middel voorschrijven om de pijn te kunnen verlichten. Volgens de wetenschappers heeft de chirurg de ethisch taak en een wettelijke verantwoordelijkheid om het pijn en ongemak na een operatie te helpen minimaliseren.
Echter het overmatig gebruik van opioïden heeft geleid tot een groeiende epidemie met mensen die afhankelijk zijn geworden van deze middelen. “In sommige gevallen kan dat leiden tot een overdosis. Het is een zeldzame maar verschrikkelijke complicatie. En waarschijnlijk worden niet alle gevallen gerapporteerd aan het ziekenhuis. Pas wanneer mensen hulp zoeken, komt het in de database terecht”, aldus Shah.

Screenen
“Urologen kunnen de kans op een overdosis reduceren door mensen beter te screenen. Er zijn verschillende risicofactoren bekend, maar probeer daarnaast vooral zo kort en effectief mogelijk met opioïden te behandelen”, aldus de wetenschappers. Een patiënt moet niet langer dan 2 weken opioïden krijgen voorgeschreven. Ook moeten patiënten volgens Shah gerevalueerd worden wanneer ze om een vervolgrecept komen vragen.

Bron:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28506855

AUTEUR: LENNARD BONAPART, MEDISCH JOURNALIST

 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH-artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”