DOQ

Geslachts­bevestigende ingrepen tegenwoordig meer op maat

Waar in het verleden de geslachtsbevestigende interventies maar twee uitkomsten kenden – van een mannelijk naar een vrouwelijk uiterlijk of vice versa – is het tegenwoordig mogelijk de uitkomst van de interventie af te stemmen op de wensen van de persoon. De keuzehulp GenderAid kan daarbij helpen, vertelt Tim van de Grift, psychiater in opleiding en onderzoeker bij het Kennis- en Zorgcentrum Genderdysforie van het Amsterdam UMC.

“De invulling van de behandeling bij mensen die een geslachtsbevestigende ingreep willen ondergaan heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld van een lineair naar een modulair traject. Daarmee bedoel ik dat mensen voorheen voornamelijk een vastliggend, geprotocolleerde behandeling konden ondergaan”, aldus Tim van de Grift. Die bestond dan uit een behandeling met hormonen, gevolgd door een operatie. Ook hoe de operatie er uit zou zien, lag vast. Bij een vaginaplastiek hoorde bijvoorbeeld standaard het maken van een holte.

“Waar vroeger het protocol leidend was, is nu de wens van de persoon leidend”

Onderzoeker en psychiater in opleiding Tim van de Grift

Traject op maat

Nu kan iemand eerst een operatie ondergaan en daarna starten met hormonen, kan de operatie worden afgestemd op de wensen, enzovoort. Bijvoorbeeld wel of geen erectieprothese. Of helemaal geen operatieve ingrepen, wat steeds vaker bij mensen met een non-binaire identiteit de voorkeur heeft. Kortom, waar vroeger het protocol leidend was, is nu de wens van de persoon leidend. “De zorgvrager is ook intenser betrokken bij het maken van de afweging tussen wat wenselijk is, bijvoorbeeld aan uiterlijke kenmerken, en welk risico’s op complicaties iemand daarbij bereid is te nemen”, vertelt Van de Grift.

GenderAid

Wat overigens ook helpt bij het meer op maat behandelen, is dat sinds enige tijd een geslachtsverandering niet meer nodig is om bij de burgerlijke stand je geslacht te laten veranderen. Ook de vooruitgang in chirurgisch technische mogelijkheden speelt een rol bij het maatwerk. “Die zullen in de toekomst alleen maar verder toenemen, bijvoorbeeld via de toepassing van tissue engineering.”

Om mensen te helpen een passende keuze te maken uit alle mogelijkheden is recent GenderAid gelanceerd. Van de Grift: “Dit is een keuzehulp die zowel de persoon die de geslachtsbevestigende interventie wil ondergaan als de diverse specialisten die bij dat traject betrokken zijn van de benodigde informatie voorzien. Uit eerder onderzoek bleek namelijk dat ook de verschillende specialisten niet helemaal op de hoogte zijn van alle ins en outs van iedere mogelijke stap in het proces. De psycholoog kent bijvoorbeeld niet alle plussen en minnen van de verschillende chirurgische opties, de chirurg is geen endocrinoloog, enzovoort.”

Om te voorkomen dat de arts steeds met het hele team in gesprek moet gaan met de persoon die een geslachtsbevestigende interventie wil ondergaan, staat alle informatie in de webtool GenderAid verwerkt. “Dat garandeert ook dat iedereen dezelfde, betrouwbare informatie krijgt”, zegt Van de Grift. “Informatie die bovendien steeds wordt bijgewerkt zodra onderzoek nieuwe gegevens heeft opgeleverd, bijvoorbeeld een bepaald risico op complicaties. Uit gesprekken met ervaringsdeskundigen is bovendien naar voren gekomen welke gevolgen van een ingreep in de dagelijkse praktijk het belangrijkste zijn.”

“Het maakt uit of iemand na een masculiniserende ingreep graag staande wil kunnen plassen of niet”

Kieswijzer

GenderAid werkt als het ware als een kieswijzer bij verkiezingen. Aan de hand van stellingen krijgt de persoon in kwestie de opties aangeboden die het meest bij diens wensen, opvattingen en voorkeuren aansluiten en wat daarbij komt kijken. “Het maakt bijvoorbeeld uit of iemand na een masculiniserende ingreep graag staande wil kunnen plassen of niet. In het eerste geval is een andere ingreep nodig met iets meer kans op complicaties en een heroperatie. Het is belangrijk dat de persoon in kwestie daarvan op de hoogte is. In de spreekkamer kan de specialist daar dan op inzoomen en helpen bij de afweging. Want we weten inmiddels dat de motivatie en verwachtingen vooraf – en niet de gekozen techniek – het meest voorspellend zijn voor de mate van tevredenheid met de uitkomst van de ingreep.”

“Het percentage mensen met spijt is zeer laag, minder dan een procent”

Geen wondermiddel

De ervaringen tot nu toe wijzen uit dat de meeste mensen ook op de lange termijn tevreden zijn over hun keuze. “Het percentage mensen met spijt is zeer laag, minder dan een procent. Maar hormonen en/of een operatie zijn geen wondermiddel. De discriminatie en het niet-geaccepteerd worden als transgender of non-binair persoon hef je er natuurlijk niet mee op. Wel geeft het ‘nieuwe uiterlijk’ en de tevredenheid daarmee vaak een stimulans aan het zelfvertrouwen. Dat maakt dan weer dat mensen meer open worden, zich meer in de buitenwereld durven te begeven en/of assertiever worden wat kan zorgen voor een opwaartse spiraal in de ontwikkeling van het persoonlijke welzijn. Mogelijk kunnen we dit in de toekomst via een nazorgpoli nog meer stimuleren. En helpen bij het omgaan met de zaken die niet zijn opgelost door de geslachtsbevestigende interventie.”

Referentie: https://genderaid.org/nl

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx