DOQ

Geslachts­bevestigende ingrepen tegenwoordig meer op maat

Waar in het verleden de geslachtsbevestigende interventies maar twee uitkomsten kenden – van een mannelijk naar een vrouwelijk uiterlijk of vice versa – is het tegenwoordig mogelijk de uitkomst van de interventie af te stemmen op de wensen van de persoon. De keuzehulp GenderAid kan daarbij helpen, vertelt Tim van de Grift, psychiater in opleiding en onderzoeker bij het Kennis- en Zorgcentrum Genderdysforie van het Amsterdam UMC.

“De invulling van de behandeling bij mensen die een geslachtsbevestigende ingreep willen ondergaan heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld van een lineair naar een modulair traject. Daarmee bedoel ik dat mensen voorheen voornamelijk een vastliggend, geprotocolleerde behandeling konden ondergaan”, aldus Tim van de Grift. Die bestond dan uit een behandeling met hormonen, gevolgd door een operatie. Ook hoe de operatie er uit zou zien, lag vast. Bij een vaginaplastiek hoorde bijvoorbeeld standaard het maken van een holte.

“Waar vroeger het protocol leidend was, is nu de wens van de persoon leidend”

Onderzoeker en psychiater in opleiding Tim van de Grift

Traject op maat

Nu kan iemand eerst een operatie ondergaan en daarna starten met hormonen, kan de operatie worden afgestemd op de wensen, enzovoort. Bijvoorbeeld wel of geen erectieprothese. Of helemaal geen operatieve ingrepen, wat steeds vaker bij mensen met een non-binaire identiteit de voorkeur heeft. Kortom, waar vroeger het protocol leidend was, is nu de wens van de persoon leidend. “De zorgvrager is ook intenser betrokken bij het maken van de afweging tussen wat wenselijk is, bijvoorbeeld aan uiterlijke kenmerken, en welk risico’s op complicaties iemand daarbij bereid is te nemen”, vertelt Van de Grift.

GenderAid

Wat overigens ook helpt bij het meer op maat behandelen, is dat sinds enige tijd een geslachtsverandering niet meer nodig is om bij de burgerlijke stand je geslacht te laten veranderen. Ook de vooruitgang in chirurgisch technische mogelijkheden speelt een rol bij het maatwerk. “Die zullen in de toekomst alleen maar verder toenemen, bijvoorbeeld via de toepassing van tissue engineering.”

Om mensen te helpen een passende keuze te maken uit alle mogelijkheden is recent GenderAid gelanceerd. Van de Grift: “Dit is een keuzehulp die zowel de persoon die de geslachtsbevestigende interventie wil ondergaan als de diverse specialisten die bij dat traject betrokken zijn van de benodigde informatie voorzien. Uit eerder onderzoek bleek namelijk dat ook de verschillende specialisten niet helemaal op de hoogte zijn van alle ins en outs van iedere mogelijke stap in het proces. De psycholoog kent bijvoorbeeld niet alle plussen en minnen van de verschillende chirurgische opties, de chirurg is geen endocrinoloog, enzovoort.”

Om te voorkomen dat de arts steeds met het hele team in gesprek moet gaan met de persoon die een geslachtsbevestigende interventie wil ondergaan, staat alle informatie in de webtool GenderAid verwerkt. “Dat garandeert ook dat iedereen dezelfde, betrouwbare informatie krijgt”, zegt Van de Grift. “Informatie die bovendien steeds wordt bijgewerkt zodra onderzoek nieuwe gegevens heeft opgeleverd, bijvoorbeeld een bepaald risico op complicaties. Uit gesprekken met ervaringsdeskundigen is bovendien naar voren gekomen welke gevolgen van een ingreep in de dagelijkse praktijk het belangrijkste zijn.”

“Het maakt uit of iemand na een masculiniserende ingreep graag staande wil kunnen plassen of niet”

Kieswijzer

GenderAid werkt als het ware als een kieswijzer bij verkiezingen. Aan de hand van stellingen krijgt de persoon in kwestie de opties aangeboden die het meest bij diens wensen, opvattingen en voorkeuren aansluiten en wat daarbij komt kijken. “Het maakt bijvoorbeeld uit of iemand na een masculiniserende ingreep graag staande wil kunnen plassen of niet. In het eerste geval is een andere ingreep nodig met iets meer kans op complicaties en een heroperatie. Het is belangrijk dat de persoon in kwestie daarvan op de hoogte is. In de spreekkamer kan de specialist daar dan op inzoomen en helpen bij de afweging. Want we weten inmiddels dat de motivatie en verwachtingen vooraf – en niet de gekozen techniek – het meest voorspellend zijn voor de mate van tevredenheid met de uitkomst van de ingreep.”

“Het percentage mensen met spijt is zeer laag, minder dan een procent”

Geen wondermiddel

De ervaringen tot nu toe wijzen uit dat de meeste mensen ook op de lange termijn tevreden zijn over hun keuze. “Het percentage mensen met spijt is zeer laag, minder dan een procent. Maar hormonen en/of een operatie zijn geen wondermiddel. De discriminatie en het niet-geaccepteerd worden als transgender of non-binair persoon hef je er natuurlijk niet mee op. Wel geeft het ‘nieuwe uiterlijk’ en de tevredenheid daarmee vaak een stimulans aan het zelfvertrouwen. Dat maakt dan weer dat mensen meer open worden, zich meer in de buitenwereld durven te begeven en/of assertiever worden wat kan zorgen voor een opwaartse spiraal in de ontwikkeling van het persoonlijke welzijn. Mogelijk kunnen we dit in de toekomst via een nazorgpoli nog meer stimuleren. En helpen bij het omgaan met de zaken die niet zijn opgelost door de geslachtsbevestigende interventie.”

Referentie: https://genderaid.org/nl

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”

‘‘Minder eten en meer bewegen’ is echt een misvatting’

Mensen met obesitas hebben vaak te maken met negatieve vooroordelen, ook in de zorg. Daardoor vermindert de kwaliteit van zorg, legt Paige Crompvoets uit. “Uit mijn onderzoek bleek dat mensen met obesitas soms belachelijk gemaakt worden door hun zorgverleners.”

Whispp biedt oplossing voor mensen met stem- en spraak­problemen

Joris Castermans ontwikkelde Whispp, een app die met behulp van AI fluister- en aangedane spraak kan omzetten in een heldere en natuurlijke stem. “Wie nog audio- of video-opnames heeft van de gezonde stem, kan met Whispp de eigen stem van vroeger creëren.”

Artsen voor Kinderen helpt kinderen met een chronische ziekte of beperking

Michel Weijerman van Stichting Artsen voor Kinderen vertelt over hun projecten voor betere zorg en welzijn voor kinderen met een chronische aandoening. “Zo’n 200 zorgprofessionals zijn op vrijwillige basis bij onze poli betrokken. Binnen 48 uur krijg je antwoord.”

Casus: patiënte met dagelijkse neusbloedingen

Een patiënte is de dagelijkse neusbloedingen rechts helemaal zat. Door het dichtknijpen van de neus gedurende 10 minuten stopt de bloeding wel steeds. Wat is uw diagnose?

‘Wees alert op opioïd­misbruik bij patiënten op SEH’

Opioïdgebruik komt bij SEH-patiënten vaker voor dan gemiddeld. Meer bewustzijn over misbruik van deze medicatie is nodig, aldus Joris Holkenborg. “Maar vergeleken met de VS doen we het in Nederland, mede dankzij apothekers en huisartsen, best wel goed.”

Voorkom een burn-out

Huisarts Nico Verhoef onderzocht waarom steeds meer artsen een burn-out krijgen, hoe dit te voorkomen, én geeft tips hoe je het werk leuk houdt voor jezelf. “Een middag per week maakte ik vrij voor kleine chirurgische ingrepen, omdat ik dat heel leuk vind om te doen.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”


0
Laat een reactie achterx