Log in om uw persoonlijke bookmarks op te kunnen slaan.
Griepprik verhoogt mogelijk risico voor longkankerpatiënten die immunotherapie krijgen
Longkankerpatiënten die worden behandeld met PD-1/PD-L1 remmers lopen mogelijk een verhoogd risico op nare bijwerkingen na het krijgen van de jaarlijkse griepprik, aldus een kleinschalig onderzoek door dr. Sacha Rothschild van de Universiteit van Basel (Zwitserland). Hij presenteerde de resultaten tijdens de European Lung Cancer Conference (ELCC 2017). Prof dr. Egbert Smit van het NKI/Vumc geeft kort commentaar op de implicaties van het onderzoek.
“Er zijn mogelijk contra-indicaties voor een combinatie van de twee routinebehandelingen bij deze longkankerpatiënten”, aldus dr. Rotschild. “De ‘immunologische checkpoint remmers’ zijn nu standaard in de behandeling voor veel oncologische patiënten. En patiënten, vooral die met longkanker, hebben meer complicaties van de griep. De routine vaccinatie werd lange tijd aanbevolen voor kankerpatiënten, maar bij deze subgroep die de PD-1/PD-L1 remmers krijgen, kan het dus een sterkere immuunrespons geven.”
Prospectieve studie
Het gaat om een prospectieve studie met 23 patiënten (gem. Leeftijd 58,7 jaar). De patiënten hadden NSCLC (n=16), maar ook niercelcarcinoom (n=4), en melanoom (N=3). Meer dan de helft van de patiënten kreeg minimaal twee behandelingen met chemotherapie en al de patiënten kregen de PD-1/PD-L1 remmer nivolumab (Opdivo®, BMS), twee van de patiënten kregen pembrolizumab (Keytruda®,MSD). De patiënten werden gevaccineerd met een trivalente griepprik tussen oktober en november 2015, en werden vervolgens gevolgd voor veiligheid, effectiviteit, en bijwerkingen. Er was een controlegroep van tien gezonde partners (van de patiënten) die tevens een griepprik kregen.
Antilichamen
Alle patiënten reageerden goed op het vaccin, en ontwikkelden antilichamen tegen de virale strengen. Er waren geen bijwerkingen van het vaccin in de eerste dertig dagen na vaccinatie. Er was geen griep bij de patiënten tussen 2015 en 2016. Er waren wel veel immuun gerelateerde bijwerkingen (52,2%) waarvan 6 patiënten zelfs ernstige klachten ondervonden (26,1%). “De frequentie was significant hoger dan bij patiënten die de immunologische checkpoint remmers kregen, maar niet gevaccineerd waren”, aldus Rothschild. Het vaccin activeert het immuunsysteem bij deze populatie. De meest gemelde problemen waren huiduitslag en artritis (elk 13%), daarna collitis en encefalitis (elk 8,7%) en tot slot hypothyroïdie, pneumonitis en neuropathie (elk 4,3%). Doordat PD-1 blokkade de immuunrespons verhoogt, onderzochten de wetenschappers ook de chemokines bij de patiënten. Maar er was geen significant verschil te zien in de patiënten in de (vroege fase van) vaccinatie groep of in de controlegroep.
Eerste stap
In een reactie op de resultaten geeft longarts prof. dr. Egbert Smit van het NKI/VUmc aan dat de studie laat zien dat we nog veel moeten leren over het optimale gebruik van immunologische checkpoint remmers. Het is belangrijk om complicaties zoals pneumonie en longfalen te voorkomen bij patiënten met longkanker die de griepprik krijgen. “De studie is een belangrijke eerste stap in het onderzoek naar de impact van de griepprik op dergelijke patiënten. Smit: “Data van 1 instituut, van een ongecontroleerde kleine studie, is geen reden om het beleid zoals dat in het AvL is geformuleerd te veranderen. Er moeten echter meer gegevens komen uit een grotere cohortstudie willen we het advies aanpassen om de griepprik niet bij longkankerpatiënten te geven.”
Bronnen:
- ELCC 2017/ ESMO
- Samenvatting 112P_PR ‘Immune response and adverse events to influenza vaccine in cancer patients undergoing PD-1 blockade’ will be on Poster Display on 6 May 12:30 CEST.
- Vaccination protecting against three different influenza strains. 3 Hajjar, 2010 #314
- https://www.vumc.nl/afdelingen/Ken-uw-arts/map/e.smit/
Afbeelding: Pixabay
AUTEUR: LENNARD BONAPART