Het leven staat stil… Hoe pak je de draad weer op?

Hartchirurg Ehsan Natour heeft als missie mensen niet alleen letterlijk in het hart te raken, maar vooral figuurlijk. Hij wil onder andere met zijn boek en stichting mensen helpen anticiperen op impactvolle gebeurtenissen die het leven stil doen staan. Zo kunnen ze sneller de draad weer oppakken. Zijn voornaamste boodschap: “Houd niet vast aan het oude normaal na een crisis, want dat staat je kwaliteit van leven in de weg.”
Of je nu een hartoperatie, auto-ongeluk of scheiding doormaakt, alle levenscrises verlopen volgens Natour volgens een bepaalde curve. In zijn net verschenen boek Als het leven stilstaat beschrijft hij aan de hand van zijn ervaringen als hartchirurg en met verschillende voorbeelden hoe die curve eruitziet en wat de impact ervan is op de kwaliteit van leven. “Iedereen maakt crises mee in zijn leven”, legt Natour uit. “Er lijkt niks aan de hand, en dan ineens: bam, je leven staat stil. Met mijn boek wil ik handvatten geven, zodat mensen na die stilstand sneller en beter weer de weg omhoog vinden. Het is mijn overtuiging dat het begint bij bewustwording: je wordt na zo’n ingrijpende gebeurtenis nooit meer de oude. Dat kunnen accepteren en omgaan met bijbehorende emoties, zoals angst, woede en verdriet, helpen je uiteindelijk om sneller te herstellen. Ik zie het als mijn plicht als arts om mensen bij dat proces te helpen.”

“De meeste mensen denken alleen maar: ‘Na de operatie heb ik alles achter de rug’. Een fatale misvatting”
Hartchirurg dr. Ehsan Natour
Focus op operatie
Hij maakt het dagelijks mee. Patiënten zijn gefocust op de operatie en denken dat daarna de kous af is. “De meeste mensen denken alleen maar: ‘daarna heb ik alles achter de rug’. Dit is echter een fatale misvatting. De operatie kan de koers naar een nieuw leven bepalen, maar of het leven op snelheid komt hangt af van de patiënt, de omstandigheden op dat moment en de omgeving”, vertelt de hartchirurg. “Na het ontslag uit het ziekenhuis begint het pas. Ik vind dat het bij het arts-zijn hoort om hierover het gesprek aan te gaan met de patiënt en zijn of haar naasten.”
Praten over angst
Natour, geboren in Palestina en opgeleid in Duitsland, merkt dat zorgprofessionals te druk bezig zijn om hier echt tijd voor te maken: “Je kunt in twee minuten uitleggen wat de operatie inhoudt. De rest van de tijd zou je kunnen gebruiken om te praten met je patiënten over wat zij kunnen verwachten als ze weer naar huis mogen. Het idee dat het niet meer wordt zoals vroeger is erg beangstigend, maar daarom moeten we het er juist over hebben. Praten over angst en andere emoties zoals boosheid, onmacht en verdriet moeten we oefenen. Als mens en als arts.”
“Hoe meer vertrouwen, hoe meer ontspannen en beter een patiënt zich voelt, en hoe groter de kans op herstel”
Vertrouwen als basis
Volgens Natour is vertrouwen de basis voor een succesvolle behandeling en snel herstel. “Een vertrouwelijk gesprek met een arts weegt voor patiënten heel zwaar. Ik geloof dat veel artsen zich niet eens bewust zijn van de invloed die ze hebben met hun houding en hun aandacht op het verloop van de crisis. Hoe meer vertrouwen, hoe meer ontspannen en beter een patiënt zich voelt, en hoe groter de kans op herstel.” Natour vindt dat artsen vaker moeten uitgaan van de vraag wat hun patiënt nodig heeft in plaats van welke informatie over de behandeling medegedeeld moet worden. “Als je niet weet wat je patiënt nodig heeft, kun je je patiënt ook niet optimaal begeleiden.”
“Met alleen wetenschap kunnen we al die emoties die loskomen bij een crisis onvoldoende uitdrukken en leren begrijpen”
Stichting, muziek en theater
Zijn boek Als het leven stilstaat is slechts het begin van de weg die Natour zelf voor ogen heeft om zijn missie te bereiken. Het boek is inmiddels in het Nederlands, Duits en Engels uitgegeven en binnenkort volgen vertalingen in het Arabisch en het Spaans. “Maar niet iedereen leest”, vertelt hij. “Daarom heb ik in 2019 de stichting Stilgezet opgericht. Met de stichting bereiken we patiënten, hun naasten, artsen en ander medisch personeel op verschillende manieren. Denk aan het boek, maar ook een podcast, muziekcompositie en een theaterstuk. Dit doe ik samen met onder andere oud-directeur van Pinkpop Jan Smeets en Toneelgroep Maastricht. Met alleen wetenschap kunnen we al die emoties die loskomen bij een crisis onvoldoende uitdrukken en leren begrijpen; met kunst wel.”
Wetenschappelijk onderzoek
Toch is ook wetenschap een belangrijk onderdeel van de stichting. Natour wil wetenschappelijk onderzoek inzetten om te voorspellen hoe iemand in een crisis reageert, zodat preventief de juiste individuele emotionele begeleiding kan worden toegepast. Natour: “Ik zie het als het halen van een rijbewijs zodat iedereen bij wie het leven stil komt te staan, snel weer verder kan gaan. Het leven is immers maar kort.”
Meer informatie:
Over de stichting en ervaringen delen: www.stilgezet.nl
Volg Ehsan Natour op LinkedIn of www.drnatour.com
Ideeën en suggesties voor wetenschappelijk onderzoek? Neem contact op via elnatoury@gmail.com.