DOQ

hsCRP van invloed op cardiovasculaire risico van lipoproteïne(a)

Alleen bij een gelijktijdige verhoging van het hoog-sensitieve C-reactief proteïne (hsCRP) gaat een hoog niveau van lipoproteïne(a) (Lp(a)) gepaard met een toegenomen risico op atherosclerotische hart- en vaatziekten. Deze uitkomsten van een multi-etnische studie verschenen in JACC.

De pathogenese van atherosclerose hart- en vaatziekten is complex en wordt beïnvloed door meerdere niet-aanpasbare en aanpasbare factoren. In de INTERHEART-studie zijn negen belangrijke risicofactoren gevonden: verhoogde lipiden, roken, hypertensie, diabetes, abdominale obesitas, psychosociale factoren, consumptie van fruit/groenten, consumptie van alcohol en regelmatige lichaamsbeweging. Deze factoren boden een verklaring voor 90% van het CV-risico op bevolkingsniveau onder mannen en 94% van het risico onder vrouwen.

Biomarkers

Het belang van deze factoren verschilt echter aanzienlijk van land tot land en sommige van deze factoren fungeren als predisponerende en niet als oorzakelijke factoren, bijvoorbeeld obesitas en voeding. Bovendien kan de prevalentie van risicofactoren in verschillende richtingen veranderen, vaak vanwege sociaal-economische en politieke ontwikkelingen.
Desalniettemin is er grote vooruitgang geboekt bij het identificeren van biomarkers die gepaard gaan met de vatbaarheid of het risico op hart- en vaatziekten en cardiovasculaire (CV)-events. Sommige van deze biomarkers gelden als gevalideerde surrogaateindpunten voor CV-uitkomsten.

Lp(a) en hsCRP

Er is weinig bekend over het verband tussen Lp(a) en hsCRP en hun gezamenlijke verband met atherosclerotische hart- en vaatziekten. Het doel van de gerefereerde multi-etnische studie was om te beoordelen of het Lp(a)-gerelateerde risico op atherosclerotische hart- en vaatziekten verandert op basis van het hsCRP-niveau in de context van primaire preventie.
De huidige studie omvatte 4.679 deelnemers van de Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA). Gedurende de follow-up van gemiddeld 13,6 jaar traden 684 CV -events op. Er werd een significante interactie waargenomen tussen Lp(a) en hsCRP (p = 0,04). Bij patiënten met een hsCRP van < 2 mg/l werd geen significant CV-risico waargenomen in geval van een willekeurig niveau van Lp(a) van 50-100 mg/dl. Dat verband werd wel gevonden bij degenen met een hsCRP van ≥ 2 mg/l en een Lp(a) van 50-100 mg/dl (hazard ratio 1,36) en bij degenen met een Lp(a) van ≥ 100 mg/dl (HR 2,09).
Geïsoleerde verhogingen van Lp(a) of hsCRP gingen niet gepaard met een toegenomen risico op hart- en vaatziekten. Daarentegen ging de combinatie van verhoogde Lp(a) (≥ 50 mg/dl) en hsCRP (≥ 2 mg/l) op een onafhankelijke wijze gepaard met een significant CV-risico (HR 1,62) en sterfte door alle oorzaken (HR 1,39).

Intensiever CVRM

Personen bij wie het Lp(a) verhoogd is en sprake is van een systemische ontsteking, hebben een toegenomen risico op atherosclerotische hart- en vaatziekten en sterfte door alle oorzaken. Daarom is bij hen eventueel een intensievere cardiovasculaire surveillance en behandeling nodig.

Referentie: Zhang W, Speiser JL, Ye F, et al. High-Sensitivity C-Reactive Protein Modifies the Cardiovascular Risk of Lipoprotein(a): Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis. J Am Coll Cardiol. 2021;78:1083-1094. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34503676/ , https://www.jacc.org/doi/full/10.1016/j.jacc.2021.07.016

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Minder administratie, beter contact

AI kan artsen ondersteunen door administratieve lasten te verlichten, ziet Juliën Rezek. Transcriptietools maken automatisch verslagen, waardoor artsen meer tijd hebben voor patiënten. “Hierdoor kunnen artsen dieper ingaan op klachten, wat resulteert in betere zorg.”

‘Laten we allemaal één stapje in elkaars domein zetten’

Zorgverleners hebben nog onvoldoende oog voor het verband tussen mentale klachten, hormonale klachten en hart- en vaatziekten bij vrouwen, aldus Sandra Kooij. Meer samenwerking tussen verschillende disciplines is nodig. “Kijk bij elkaar mee. Geef elkaar advies.”

Casus: oudere patiënte met reukproblemen

Op het spreekuur komt een 70-jarige vrouw in verband met problemen met ruiken. De problemen zijn enkele jaren eerder gestart. Initieel met minder goed ruiken (hyposmie), sinds een half jaar worden geuren steeds vaker als vies ervaren (kakosmie). Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten in de bovenbuik

Een man heeft in toenemende mate klachten van pijn in de bovenbuik. De pijn is zeurend en soms stekend en zit middenin de buik. Wat is uw diagnose?

‘Ik kan niet wachten op de eerste geprinte lasagne’

Ineke Obbema werkt met 3D-geprinte maaltijden voor mensen met slikproblemen bij het Máxima MC. De herkenbare vormen en verbeterde smaak bieden een opvallend alternatief voor traditionele gemalen voeding. “Je kunt meteen proeven dat er een chef-kok achter zit.”

Van tropenarts naar huisarts op Texel

Josine Blanksma werkte jarenlang als tropenarts voor Artsen zonder Grenzen en is een paar jaar geleden een nieuw avontuur aangegaan: ze werkt nu als huisarts op Texel. “Mijn nieuwe carrièrepad is heus niet minder uitdagend te noemen.”

Klimaatimpact onderzoeken voor een heel zorgpad

Lisanne Kouwenberg doet onderzoek naar de milieu-impact van zorgpaden. Dat kan aangrijpingspunten opleveren voor het verlagen van de klimaatimpact. “De meeste studies kijken naar één behandeling. Maar daar zit een heel traject omheen dat er ook aan bijdraagt.”

Help patiënten te stoppen met roken: ‘Minder zenden en meer interacteren’

Marieke Helmus combineert kunst en innovatie om het gesprek over stoppen met roken te starten. Met tools zoals een ‘Chat met je sigaret’-chatbot en humoristische ansichtkaarten helpt ze moeilijk bereikbare groepen om na te denken over hun rookgedrag.

Is er een dokter aan boord?

Wat doe je als er in een vliegtuig om een arts wordt gevraagd? Huisarts en luchtvaartgeneeskundige Peter Nijhof legt uit hoe medische noodgevallen in de lucht worden aangepakt, van de rol van artsen en cabinepersoneel tot het gebruik van medische kits en noodlandingen.

‘Stress verdient centrale plek in het consult’

Chronische stress, vaak gekoppeld aan sociale problemen, kan gezondheidsklachten veroorzaken. Feia Hemke pleit voor meer aandacht hiervoor in de spreekkamer en ontwikkelde tools om dit bespreekbaar te maken. “Hierdoor voorkom je onnodige medicalisering.”