Huisartsen­tekort: Deltaplan verleidt huisartsen tot vestigen in Twente

Hoe zorgen we ervoor dat meer huisartsen zich in Twente gaan vestigen? En wat is er nodig om huisartsen die gaan stoppen, voor te bereiden op overname van hun praktijk? Rond deze vragen heeft de stuurgroep Continuïteit Huisartsenzorg in de afgelopen vier jaar een Deltaplan opgesteld. Een veelomvattend plan vol praktische en strategische handvatten. “Nu ben ik wel optimistisch over de toekomst” stelt Marieke Nijhof, lid van de stuurgroep en huisarts in Enschede.

Twente: bij velen een geliefde regio vanwege de rust, ruimte en natuur. Toch is de streek niet in trek bij startende of waarnemende huisartsen. Jonge huisartsen blijven tegenwoordig het liefst in de opleidingsregio werken. Marieke Nijhof vermoedt ook dat ze worden afgeschrikt door een vergrijzende bevolking en een stijgende zorgvraag. In 2018 voorzagen Nijhof en enkele andere huisartsen, zorgverzekeraar Menzis en de regionale ondersteuningsstructuur Roset, dat de druk op de huisartsenzorg in Twente sterk zou gaan toenemen. Ze besloten het probleem in kaart te brengen. “In het landelijke gebied bleek het wel mee te vallen, maar vooral in de steden, waar vijftig procent van de bevolking woont, voorzagen we forse problemen. In zowel Almelo als Enschede zouden binnen korte tijd vijf huisartsen stoppen. Ze hadden nog weinig ondernomen om opvolging te regelen.”

Deltaplan

De inzichten uit 2018 waren het startpunt voor een gedegen, meerdimensionaal Deltaplan om huisartsen naar Twente te trekken, met name naar de steden. De aanvankelijke kleine werkgroep werd uitgebreid tot een stuurgroep die moest voorkomen dat er gaten zouden vallen in de huisartsenzorg. Bestaande gaten moesten zo snel mogelijk opgevuld worden. Tal van partijen schoven aan om het Deltaplan op te stellen. Naast huisartsenposten en de waarnemersgroep, schoven de huisartsenopleiding en vertegenwoordigers van de veertien Twentse gemeenten aan.
Ook de zorggroepen nemen sindsdien deel aan de stuurgroep. Ze spelen een prominente rol in het plan omdat ze in het uiterste geval samen met waarnemers een praktijk tijdelijk kunnen overnemen. Daarnaast ondersteunen ze starters in het eerste jaar zodat die zich dan alleen hoeft bezig te houden met patiëntenzorg.  

“Behalve de checklists waarmee startende huisartsen zich kunnen voorbereiden op hun stap, is het mogelijk om begeleiding te krijgen van een ervaren mentor in de regio”

Praktische ondersteuning

Het Deltaplan omvat nog meer praktische hulp voor startende huisartsen. Nijhof: “Behalve de checklists waarmee ze zich kunnen voorbereiden op hun stap, is het mogelijk om begeleiding te krijgen van een ervaren mentor in de regio. Voor stoppende huisartsen hebben we ook checklists opgesteld, bijvoorbeeld om de praktijk aantrekkelijk te maken voor overname”. Via de speciale website www.huisartsintwente.nl kunnen starters en stoppers met elkaar in contact komen. De website toont tevens achtergrondverhalen, informatie over Twente en actuele vacatures, inclusief vacatures die mogelijk interessant zijn voor de partners van huisartsen.

Lobby

“Onze position paper is een ander onderdeel van het plan”, vervolgt Nijhof. Het document was al in het voorjaar van 2021 in Den Haag ingediend maar is door Corona en de val van het kabinet onderbelicht gebleven. “We gaan binnenkort de lobby hervatten om het probleem op de kaart te zetten. En ook om de opleiding voor Verpleegkundig Specialisten en Physician Assistants gesubsidieerd te krijgen. Tot voor kort betaalde Menzis de opleiding voor een deel, maar die geldstroom houdt helaas op. “
Het Deltaplan staat daarnaast uitgebreid stil bij de mogelijkheden die gemeenten hebben om sociale problemen rond bijvoorbeeld schulden of wonen, weg te houden uit de spreekkamer van de huisarts. Daarnaast kunnen gemeenten een rol spelen bij de huisvesting van huisartsen en hun praktijken.

“De Twentenaar is over het algemeen makkelijk in de omgang, als niet-Twents huisarts kom je er hier echt wel tussen”

Gemoedelijk

Nijhof schetst dat Twente niet als enige Nederlandse regio kampt met een huisartsentekort. Delen van Drenthe, Zeeland en Groningen kennen hetzelfde probleem. Kiest een huisarts wel voor Twente, dan toch het liefst voor een praktijk op het platteland. Vandaar de problemen in Almelo en Enschede. Nijhof die in Oldenzaal opgroeide begrijpt dat wel. “Het platteland heeft een gemoedelijk imago. En ja, de migrantenproblematiek en lage sociaal-economische status van de bevolking in de steden, brengen beslist uitdagingen mee. Aan de andere kant geeft dat ook veel voldoening. ” Het beeld van de stugge Twentenaar noemt Nijhof onterecht. “De Twentenaar is over het algemeen makkelijk in de omgang, als niet-Twents huisarts kom je er hier echt wel tussen. Dat blijkt uit de ervaringen van de huisartsen die zich hier tot nu toe vestigden.”

“We zien hier de huidige realiteit en kansen onder ogen, we zijn actief bezig”

Effect

Nijhof ziet bemoedigende effecten van het Deltaplan. In Almelo zijn de vijf praktijken van de stoppende huisartsen inmiddels overgenomen. In Enschede is een van de vijf praktijken overgenomen door de zorggroep, de andere praktijken zijn verdeeld over de stad. “De digitalisering van de huisartsenzorg is natuurlijk door corona in een stroomversnelling gekomen, en dat is een uitkomst in Twente. Ook dat beschrijven we in het Deltaplan. We zien hier de huidige realiteit en kansen onder ogen, we zijn actief bezig.”

Lees meer over: