DOQ

‘Ik ben bruggenbouwer tussen twee werelden’

Apotheker Han Siem wil een brug slaan tussen de reguliere en complementaire geneeskunde. Hij specialiseerde zich in vitamines en kruidenpreparaten. Hij geeft zorgverleners en patiënten advies rond de interacties tussen reguliere geneesmiddelen en complementaire geneesmiddelen. “Mijn kracht is dat ik naast mijn groeiende kennis over complementaire geneesmiddelen ook mijn kennis van de reguliere geneesmiddelen up-to-date heb gehouden.” 

Siem, eigenaar van de Huizer apotheek en devitamineapotheek.nl en als apotheker daar werkzaam, signaleert de trend dat mensen zich in toenemende mate wenden tot therapeuten, zoals mesologen. “Mensen voelen zich soms niet serieus genomen binnen de reguliere geneeskunde, denk bijvoorbeeld aan patiënten met Lyme. Artsen zeggen dat ze geen Lyme hebben, maar op internet ontdekken ze dan dat hun klachten wel degelijk overeenkomen met Lyme. Ze gaan dan naar een therapeut die hen wel serieus neemt, die tijd voor hen neemt. Iemand die hen met allerlei kruidengeneesmiddelen, vitamines en leefstijladviezen weet te helpen. Het zijn vaak de patiënten die echt in hun gezondheid geïnteresseerd zijn en op internet van alles ontdekken over de werking van complementaire geneesmiddelen. Vervolgens komen zij bij hun arts komen die er eigenlijk niets van weet.”

Apotheker Han Siem

Gevaarlijke interacties

Mensen gebruiken deze kruidengeneesmiddelen en ook vitamines naast hun reguliere geneesmiddelen. “En dat kan risicovolle interacties geven. Zo had ik een patiënt met een schildklierfunctiestoornis die via de reguliere arts levothyroxine kreeg, maar zelfstandig het Indiase kruid Ashwagandha – dat onder andere de alertheid stimuleert – ging gebruiken. Dat kruid werkt ook op de schildklier. De patiënt kreeg ernstige hartkloppingen vanwege een thyreotoxicose en moest in het ziekenhuis worden opgenomen. Stoppen van het kruid was nodig.”

“Jaren geleden heb ik besloten me hier in te verdiepen. Er ging een wereld voor me open”

Topfit

Met zijn kennis over de kruidengeneesmiddelen en hun interactie met reguliere medicatie, is Siem een vreemde eend in de apothekersbijt. Hij beschikt over veel kennis die een gemiddelde apotheker niet heeft. “Jaren geleden heb ik besloten me hier in te verdiepen. Er ging een wereld voor me open. De aanleiding was eigenlijk dat ik zelf ongezond leefde, veel stress en slechte voeding waardoor ik op mijn 38ste last kreeg van atriumfibrilleren. Toen besloot ik mijn leefstijl om te gooien, gezonder te eten, meer te bewegen en voldoende te ontspannen tussen de stressvolle momenten door. Dat heeft geholpen: mijn atriumfibrilleren komt veel minder frequent voor dan vroeger en ik voel me nu – ik ben bijna 60 – topfit. Met mijn kennis van reguliere en complementaire geneesmiddelen kan ik nu patiënten en zorgverleners hierover adviseren.”   

Zwarte peper

Er is veel kennis over de interacties tussen reguliere geneesmiddelen, vitamines en complementaire geneesmiddelen, ontdekte Siem tijdens zijn speurtocht. “Er is veel wetenschappelijke literatuur. Je moet alleen de moeite nemen om je hierin te verdiepen. De meeste apothekers weten wel dat vitamine K2 een interactie geeft met vitamine K-antagonisten, zoals acenocoumarol en fenprocoumon, maar therapeuten weten dat vaak niet. Maar welke apotheker weet bijvoorbeeld dat zwarte peper de opname van kurkuma enorm versterkt? En dat dit kruid de werking van tamoxifen tegen borstkanker kan verminderen? Kurkuma wordt in de oosterse geneeskunde veel gebruikt bij aan ontsteking gerelateerde klachten en bij kanker, maar het probleem is dat het in zijn natuurlijke vorm moeilijk wordt opgenomen. Door er zwarte peper aan toe te voegen of het te verpakken in liposomen, wordt het veel beter opgenomen in de darmen. Daardoor wordt ook de werking potenter en het risico op interacties met reguliere medicatie groter.”

“Therapeuten zijn blij met mijn kennis, maar vooral ook de patiënten. Zij voelen zich serieus genomen en weten dat ze bij vragen over kruidengeneesmiddelen bij mij terecht kunnen”

Mesologen

Siem besloot de samenwerking te zoeken met therapeuten die vaak ook niet op de hoogte zijn van deze potentieel gevaarlijke interacties. “Inmiddels werk ik bijvoorbeeld samen met zo’n 100 mesologen in het hele land. Met hen heb ik de afspraak dat ze de patiënten naar mij toe sturen met hun recept voor vitamines en kruidengeneesmiddelen. Ik lever deze preparaten en check of er interacties zijn. De therapeuten zijn blij met mijn kennis, maar vooral ook de patiënten. Zij voelen zich serieus genomen en weten dat ze bij vragen over kruidengeneesmiddelen bij mij terecht kunnen. Inmiddels bestellen patiënten vanuit het hele land hun vitamines en kruidengeneesmiddelen bij devitamineapotheek.nl.”

“In de medische wereld heerst toch een soort tunnelvisie, waarbij voor kruidengeneesmiddelen geldt: ‘niet wetenschappelijk bewezen’”

Lovastatine

Onder apothekers is het checken van interacties tussen reguliere geneesmiddelen en geneesmiddelen uit de complementaire hoek bepaald nog geen gemeengoed, constateert Siem. “Dit ondanks dat het RIVM jaren terug een rapport* heeft uitgebracht over interacties tussen kruidengeneesmiddelen en reguliere medicatie. Daar hebben apothekers nauwelijks tot niets toe mee gedaan. Dat komt doordat in de medische wereld toch een soort tunnelvisie heerst, waarbij voor kruidengeneesmiddelen geldt: ‘niet wetenschappelijk bewezen’. Het probleem hierbij is dat stoffen in kruidengeneesmiddelen vaak niet uniek te patenteren zijn. Daardoor zijn ze dus commercieel niet interessant voor de farmaceutische industrie om te registreren, te onderzoeken en op de markt te brengen.”

Treed uit je comfortzone en probeer je meer te interesseren voor geneesmiddelen uit de complementaire hoek”

Open houding

Siem roept zijn collega’s op een open houding te ontwikkelen tegenover geneesmiddelen uit de complementaire hoek. “Treed uit je comfortzone en probeer je meer te interesseren hiervoor. Patiënten hebben er veel vragen over en zijn enorm geholpen als je je apothekerskennis inzet om hun vragen te beantwoorden. Het vergt een stukje interesse en verdieping. Ik leer zelf elke dag nog bij doordat ik naar aanleiding van patiëntvragen de literatuur in duik.”


Referentie:

Rapport RIVM over interacties tussen kruidengeneesmiddelen en reguliere medicatie

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”

Ons zorgsysteem loopt vast: geef prioriteit aan mensen die écht zorg nodig hebben

Juist kwetsbare patiënten vallen vaak tussen wal en schip in ons zorgsysteem. Huisarts Danka Stuijver stipt dit en andere problemen aan in haar boek Dit kost ons de zorg, dat recent uitkwam. “Als maatschappij moeten we goed nadenken over wat we willen met de zorg.”

Iedereen die overlijdt heeft recht op zorgvuldig onderzoek

Als forensisch arts en beroepsduiker heeft Karen van den Hondel zich ontwikkeld tot dé specialist op het gebied van overlijdensgevallen in en onder water. “Het verbaasde me dat het water niet altijd als plaats delict wordt gezien. Terwijl sporen juist onder water snel verloren gaan.”

Casus: vrouw met pijn en rode vlekken in de blaas

Een 38-jarige vrouw klaagt over hevige pijn onderin de buik, die erger wordt naarmate de blaas voller raakt. Ook moet zij heel vaak plassen. Bij cystoscopie ziet u opvallend veel bloedvaatjes en rode vlekken. Wat is uw diagnose?

Onderwijs voor co-assistenten: ‘De dokters van morgen’

Toen ze zag dat er geen gestructureerd onderwijs was voor coassistenten, nam Valeria Bernal López initiatief. “Ik denk dat er binnen ieder ziekenhuis mensen zijn die onderwijs willen geven. Je moet ze alleen vinden.”