DOQ

Incidentie van diabetes stabiliseert of neemt af

In veel hoge inkomenslanden blijkt de incidentie van nieuw gediagnosticeerde diabetes mellitus te stabiliseren of af te nemen. Dat is gevonden in een analyse van maar liefst 22 miljoen diagnoses in landen met een hoog en gemiddeld inkomen. De uitkomsten verschenen in The Lancet. Diabetes & Endocrinology.

In de afgelopen decennia is de prevalentie van diabetes in ontwikkelde en ontwikkelingslanden aanzienlijk gestegen. Diabetes is wereldwijd dan ook een belangrijke gezondheidsprioriteit. Onderzoek naar trends in de totale last van diabetes vormt een essentieel onderdeel van de monitoring van dit probleem.

(Foto: Freepicture)

Beperkingen van prevalentiecijfers

Tot nu toe was voornamelijk onderzoek gedaan naar de prevalentie van diabetes. Prevalentiecijfers suggereren dat de diabeteslast in de meeste landen nog steeds stijgt. Dit wordt gezien als bewijs voor een toenemend risico in de bevolking. Analyses van de incidentie tonen echter een ander beeld.

De prevalentie kan een grove en misleidende maatstaf zijn voor het beloop van een epidemie, omdat de toenemende prevalentie van een ziekte niet alleen te wijten kan zijn aan een toenemende incidentie, maar ook aan een verbeterde overleving. Bovendien is het prevalentiecijfer geen betrouwbaar getal om de effecten van veranderingen in risicofactoren voor de populatie te bestuderen. De effecten daarvan worden namelijk eerder gedetecteerd met incidentietrends dan met prevalentietrends. Daarnaast wordt de incidentie niet beïnvloed door veranderingen in overleving.

Incidentie

De incidentie meet het percentage mensen dat diabetes ontwikkelt gedurende een bepaalde periode in een risicopopulatie. Het is een geschikte maatstaf om het risico van de bevolking te bepalen en een waardevolle manier om te bepalen of volksgezondheidscampagnes voor diabetespreventie succesvol zijn.

Terwijl de prevalentie kan stijgen simpelweg omdat het sterftecijfer daalt, wordt de incidentie van diabetes alleen beïnvloed door het risico van de bevolking en de hoeveelheid screening die wordt uitgevoerd. Veranderingen in de prevalentie kunnen dan ook een inadequate maat zijn om de effecten van preventieve maatregelen te bepalen, waardoor ten onrechte effectieve interventies afgewezen kunnen worden. Alleen door het vaststellen van zowel de incidentie als de prevalentie kan een beter begrip van de omvang van de diabetesepidemie worden verkregen.

Huidige analyse

In de huidige analyse is in meerdere landen geïnventariseerd of de incidentie van diabetes in de loop van de tijd is veranderd. De gegevens omvatten zo’n 22 miljoen diagnoses die waren verkregen vanuit een follow-up van maar liefst vijf miljard persoonsjaren. De gegevens waren afkomstig uit 19 hoge inkomenslanden en twee landen met een gemiddeld inkomen.
23 gegevensbronnen beschikten over gegevens vanaf 2010. Daarvan toonden 19 bronnen een neerwaartse of stabiele trend in de incidentie van diabetes. De geschatte jaarlijkse incidentie nam met 1,1-10,8% af. In de vier gegevensbronnen die vanaf 2010 een stijgende trend toonde, nam de jaarlijkse incidentie toe met 0,9-5,6%.

Nader onderzoek

Er is nader onderzoek met geschikte gegevensbronnen nodig naar de oorzaken van de afgenomen incidentie van nieuw gediagnosticeerde diabetes.


Referentie: Magliano DJ, Chen L, Islam RM, et al. Trends in the incidence of diagnosed diabetes: a multicountry analysis of aggregate data from 22 million diagnoses in high-income and middle-income settings. Lancet Diabetes Endocrinol. February 23, 2021. https://www.thelancet.com/journals/landia/article/PIIS2213-8587(20)30402-2/fulltext

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Minder administratie, beter contact

AI kan artsen ondersteunen door administratieve lasten te verlichten, ziet Juliën Rezek. Transcriptietools maken automatisch verslagen, waardoor artsen meer tijd hebben voor patiënten. “Hierdoor kunnen artsen dieper ingaan op klachten, wat resulteert in betere zorg.”

‘Laten we allemaal één stapje in elkaars domein zetten’

Zorgverleners hebben nog onvoldoende oog voor het verband tussen mentale klachten, hormonale klachten en hart- en vaatziekten bij vrouwen, aldus Sandra Kooij. Meer samenwerking tussen verschillende disciplines is nodig. “Kijk bij elkaar mee. Geef elkaar advies.”

Casus: oudere patiënte met reukproblemen

Op het spreekuur komt een 70-jarige vrouw in verband met problemen met ruiken. De problemen zijn enkele jaren eerder gestart. Initieel met minder goed ruiken (hyposmie), sinds een half jaar worden geuren steeds vaker als vies ervaren (kakosmie). Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten in de bovenbuik

Een man heeft in toenemende mate klachten van pijn in de bovenbuik. De pijn is zeurend en soms stekend en zit middenin de buik. Wat is uw diagnose?

Van tropenarts naar huisarts op Texel

Josine Blanksma werkte jarenlang als tropenarts voor Artsen zonder Grenzen en is een paar jaar geleden een nieuw avontuur aangegaan: ze werkt nu als huisarts op Texel. “Mijn nieuwe carrièrepad is heus niet minder uitdagend te noemen.”

‘Ik kan niet wachten op de eerste geprinte lasagne’

Ineke Obbema werkt met 3D-geprinte maaltijden voor mensen met slikproblemen bij het Máxima MC. De herkenbare vormen en verbeterde smaak bieden een opvallend alternatief voor traditionele gemalen voeding. “Je kunt meteen proeven dat er een chef-kok achter zit.”

Klimaatimpact onderzoeken voor een heel zorgpad

Lisanne Kouwenberg doet onderzoek naar de milieu-impact van zorgpaden. Dat kan aangrijpingspunten opleveren voor het verlagen van de klimaatimpact. “De meeste studies kijken naar één behandeling. Maar daar zit een heel traject omheen dat er ook aan bijdraagt.”

Help patiënten te stoppen met roken: ‘Minder zenden en meer interacteren’

Marieke Helmus combineert kunst en innovatie om het gesprek over stoppen met roken te starten. Met tools zoals een ‘Chat met je sigaret’-chatbot en humoristische ansichtkaarten helpt ze moeilijk bereikbare groepen om na te denken over hun rookgedrag.

Is er een dokter aan boord?

Wat doe je als er in een vliegtuig om een arts wordt gevraagd? Huisarts en luchtvaartgeneeskundige Peter Nijhof legt uit hoe medische noodgevallen in de lucht worden aangepakt, van de rol van artsen en cabinepersoneel tot het gebruik van medische kits en noodlandingen.

‘Stress verdient centrale plek in het consult’

Chronische stress, vaak gekoppeld aan sociale problemen, kan gezondheidsklachten veroorzaken. Feia Hemke pleit voor meer aandacht hiervoor in de spreekkamer en ontwikkelde tools om dit bespreekbaar te maken. “Hierdoor voorkom je onnodige medicalisering.”