Dr. Fuijkschot: ‘Invoering van Dutch PEWS maakt kinderafdelingen nog veiliger’
Komend najaar kunnen alle Nederlandse ziekenhuizen met een kinderafdeling één en hetzelfde signaleringssysteem implementeren dat zorgverleners vroegtijdig waarschuwt zodra de vitale functies van opgenomen kinderen gevaar lopen. Wie in de kindzorg werkt, kent dit systeem als Pediatric Early Warning Score, kortweg PEWS.
Momenteel zijn er in Nederland minstens 45 verschillende PEWS in gebruik. Ze zijn op lokale leest geschoeid, gebruiken een bonte variëteit aan parameters en zijn door gebrek aan wetenschappelijke validatie zelden bruikbaar voor deugdelijk onderzoek. Tot opluchting van alles en iedereen die de kindzorg een warm hart toedraagt, kan binnenkort een einde komen aan die situatie. Onder aanvoering van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) hebben de betrokken beroepsgroepen, Stichting Kind & Ziekenhuis en onderzoeksbureau NIVEL samen de weg vrijgemaakt voor Dutch PEWS. Joris Fuijkschot, voorzitter van de NVK-commissie Patiëntveiligheid en algemeen kinderarts in het Radboudumc: ‘Door invoering van deze zogenoemde Dutch PEWS kunnen onze kinderafdelingen nog veiliger worden gemaakt.’
Maatwerk
Het belangrijkste onderdeel van het systeem is een uniforme kernset van metingen. De uitkomsten hiervan maken het mogelijk om onderling te vergelijken, conclusies te trekken en de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Deze set is ontwikkeld met hulp van >300 zorgprofessionals en ouders van zieke kinderen. De wijze waarop we dit hebben aangevlogen is daarmee uniek in de wereld. Eén kernset is noodzakelijk om heterogeniteit in Nederland aan te pakken. Maar, zegt Fuijkschot, er is bewust ruimte gelaten voor lokale aanpassingen: ‘De praktijk is niet overal hetzelfde. Daarom is nog altijd maatwerk mogelijk, per ziekenhuis of per afdeling. Als er goede redenen zijn om bepaalde zaken te meten die niet in de kernset zitten, dan kan dat.’
Wat wordt er gemeten?
De PEWS zoals die nu in gebruik is, registreert vitale functies zoals hartslag, ademhaling en bloeddruk. De vernieuwde Dutch PEWS neemt meer factoren mee bij de registratie, zoals de context van de ziekenhuisopname en specifieke risico’s. Fuijkschot: ‘Denk bijvoorbeeld aan kinderen met astma of met het syndroom van Down. Zij presenteren zich bij ziekte vaak niet volgens het boekje, dus dat verdient extra alertheid. Ook het pluis/niet-pluisgevoel bij ouders of verpleegkundigen kan worden geregistreerd. Het scoren van al deze factoren helpt de zorgprofessional om extra waakzaam zijn bij kinderen met een hoger risico op een afwijkend ziektebeloop, zelfs als de vitale functies nog normaal zijn.’
Validatie
Initiatiefnemer en coördinator Joris Fuijkschot noemt het uniek dat de vernieuwde PEWS met steun van velen vanaf de werkvloer kon worden ontwikkeld. Na invoering volgt nog een periode van wetenschappelijke validatie. Dat Joris betrokken is bij deze ontwikkelingen is niet vreemd. In 2014 voerde hij als eerste in Nederland in het Radboudumc al het Pediatric Risk Evaluation and Stratification System (PRESS) in. Dit systeem nam ook de opmerkingen en het ‘niet pluis’ gevoel van de ouders serieus mee in signalering en registratie. Als de behandelend arts bijvoorbeeld zag dat ouders ongeruster werden over hun kind, vinkte hij een rode vlag aan in zijn computer. Iedereen in het ziekenhuis wist dan dat ze bij deze patiënt extra alert moesten zijn. ‘Dit systeem heeft ons veel geleerd over het belang van de context; bijzondere omstandigheden die maken dat je een patiënt extra in de gaten wil houden. Die lessen hebben we meegenomen bij de ontwikkeling van de Dutch PEWS’.
Proeftuin
Joris: ‘We willen precies weten wat het systeem kan, maar ook wat het níet kan. Om dat te achterhalen, willen we starten met een aantal proeftuinen. Die helpen ons om concrete informatie van de werkvloer te krijgen.’
Aanmelden als proeftuin?
Stuur een mail naar joris.fuijkschot@radboudumc.nl. Proeftuinen lopen voorop bij het valideren van hun PEWS. Ook zorgen de projectactiviteiten bij de medewerkers voor extra aandacht en betrokkenheid.