DOQ

Kalkscore bij jong­volwassen­en in drie grote cohorten

In een groot cohort Amerikanen van 30-45 jaar oud die geen symptomatische atherosclerotische cardiovasculaire ziekte (ASCVD) hadden, was de kans op een kalkscore van > 0 afhankelijk van leeftijd, geslacht en ras/etniciteit. De resultaten kunnen helpen bij de interpretatie van de kalkscores bij jongvolwassenen ten opzichte van leeftijdsgenoten.

Het proces van atherosclerose begint al voor de geboorte en ontwikkelt zich gedurende het hele leven. Kalkhoudende atherosclerose is al minstens 5300 jaar geleden aangetoond in menselijke culturen. De hedendaagse Tsimane-stam, die in de Boliviaanse Amazone woont, toont de potentiële preventieve kracht van een leven met weinig risicofactoren voor ASCVD. Ze leven van jagen, verzamelen, vissen en landbouw en hebben een LDL-C-waarde van zo’n 1,8 mmol/l. Hun kalkscore bleek ongeveer een vijfde van het niveau dat is waargenomen in een Amerikaanse populatie.

Risico op ASCVD berekend

De kalkscore is een gevestigde marker voor de mate van coronaire atherosclerose en is een krachtige voorspeller van het risico op ASCVD-gebeurtenissen in verschillende leeftijdscategorieën. Het is nuttig om te weten hoe deze score bij iemand zich verhoudt tot anderen met een vergelijkbare leeftijd, geslacht en ras/etniciteit.
In 2006 is een rekenmethode ontwikkeld om de kalkscore, gebaseerd op leeftijd, geslacht en ras/etniciteit, te schatten. Dat is gedaan door mensen te vergelijken met een database van ruim 6000 personen van 45-84 jaar oud uit de Multiethnic Study of Atherosclerosis (MESA), waarin de deelnemende personen geen ASCVD of diabetes hadden.

Huidige studie

Om een ​​rekenmethode voor personen van 30-45 jaar te ontwikkelen, is in de huidige studie, die onlangs in JACC verscheen, gebruikgemaakt van kalkscores van 3 cohorten die jonger waren dan die in MESA. Deze 3 cohorten waren afkomstig van de CARDIA-studie (Coronary Artery Risk Development in Young Adults), het CAC Consortium en het Walter Reed en omvatten opgeteld bijna 20.000 voornamelijk blanke en zwarte personen.
De prevalentie van een kalkscore van > 0 was 26% onder blanke mannen, 16% onder zwarte mannen, 10% onder blanke vrouwen en 7% onder zwarte vrouwen. Per saldo zijn de onderzoekers erin geslaagd een dataset en een rekenmethode samen te stellen die generaliseerbaar is naar Amerikaanse blanke en zwarte populaties. Deze studie biedt clinici een krachtig nieuw hulpmiddel om de kalkscore bij jonge blanke en zwarte personen vast te stellen in vergelijking met leeftijdsgenoten.

Mogelijke implicaties en vervolgonderzoek

De Amerikaanse richtlijn uit 2018 over de cholesterolverlagende behandeling adviseert om de kalkscores te overwegen, als aanvulling op andere risicoscores en risicoverhogende factoren, om de behandeling te kiezen. Dit advies is echter voornamelijk gebaseerd op de gegevens van 45-plussers in MESA. Daarin bleken personen met een kalkscore van > 100 profijt te hebben van statinetherapie. Er is echter geen vergelijkbare analyse gedaan met jongere volwassenen. De Pooled Cohort Equation-score, waarmee het 10-jaarsrisico op ASCVD berekend kan worden, is van toepassing op personen van < 40 jaar.
Er is nader onderzoek nodig om te evalueren of de detectie van de kalkscore bij jongere volwassenen de naleving van patiënten voor preventieve adviezen zal verbeteren en uiteindelijk van invloed zal zijn op de klinische uitkomsten.

Referenties:

  1. Thomas GS, Wong ND. Detecting Coronary Calcium in Young Adults: Are We There Yet?
    J Am Coll Cardiol. 2022;79:1887-1889. doi: 10.1016/j.jacc.2022.03.333. PMID: 35550684.
  2. Javaid A, Dardari ZA, Mitchell JD, et al. Distribution of Coronary Artery Calcium by Age, Sex, and Race Among Patients 30-45 Years Old. J Am Coll Cardiol. 2022;79:1873-1886.
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Minder administratie, beter contact

AI kan artsen ondersteunen door administratieve lasten te verlichten, ziet Juliën Rezek. Transcriptietools maken automatisch verslagen, waardoor artsen meer tijd hebben voor patiënten. “Hierdoor kunnen artsen dieper ingaan op klachten, wat resulteert in betere zorg.”

‘Laten we allemaal één stapje in elkaars domein zetten’

Zorgverleners hebben nog onvoldoende oog voor het verband tussen mentale klachten, hormonale klachten en hart- en vaatziekten bij vrouwen, aldus Sandra Kooij. Meer samenwerking tussen verschillende disciplines is nodig. “Kijk bij elkaar mee. Geef elkaar advies.”

Casus: oudere patiënte met reukproblemen

Op het spreekuur komt een 70-jarige vrouw in verband met problemen met ruiken. De problemen zijn enkele jaren eerder gestart. Initieel met minder goed ruiken (hyposmie), sinds een half jaar worden geuren steeds vaker als vies ervaren (kakosmie). Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten in de bovenbuik

Een man heeft in toenemende mate klachten van pijn in de bovenbuik. De pijn is zeurend en soms stekend en zit middenin de buik. Wat is uw diagnose?

Van tropenarts naar huisarts op Texel

Josine Blanksma werkte jarenlang als tropenarts voor Artsen zonder Grenzen en is een paar jaar geleden een nieuw avontuur aangegaan: ze werkt nu als huisarts op Texel. “Mijn nieuwe carrièrepad is heus niet minder uitdagend te noemen.”

‘Ik kan niet wachten op de eerste geprinte lasagne’

Ineke Obbema werkt met 3D-geprinte maaltijden voor mensen met slikproblemen bij het Máxima MC. De herkenbare vormen en verbeterde smaak bieden een opvallend alternatief voor traditionele gemalen voeding. “Je kunt meteen proeven dat er een chef-kok achter zit.”

Klimaatimpact onderzoeken voor een heel zorgpad

Lisanne Kouwenberg doet onderzoek naar de milieu-impact van zorgpaden. Dat kan aangrijpingspunten opleveren voor het verlagen van de klimaatimpact. “De meeste studies kijken naar één behandeling. Maar daar zit een heel traject omheen dat er ook aan bijdraagt.”

Help patiënten te stoppen met roken: ‘Minder zenden en meer interacteren’

Marieke Helmus combineert kunst en innovatie om het gesprek over stoppen met roken te starten. Met tools zoals een ‘Chat met je sigaret’-chatbot en humoristische ansichtkaarten helpt ze moeilijk bereikbare groepen om na te denken over hun rookgedrag.

Is er een dokter aan boord?

Wat doe je als er in een vliegtuig om een arts wordt gevraagd? Huisarts en luchtvaartgeneeskundige Peter Nijhof legt uit hoe medische noodgevallen in de lucht worden aangepakt, van de rol van artsen en cabinepersoneel tot het gebruik van medische kits en noodlandingen.

‘Stress verdient centrale plek in het consult’

Chronische stress, vaak gekoppeld aan sociale problemen, kan gezondheidsklachten veroorzaken. Feia Hemke pleit voor meer aandacht hiervoor in de spreekkamer en ontwikkelde tools om dit bespreekbaar te maken. “Hierdoor voorkom je onnodige medicalisering.”