DOQ

Kinderlongarts i.o. Van den Wijngaart: ‘E-healthconcept Luchtbrug is naast astma ook bij andere chronische aandoeningen toepasbaar’

Het e-healthprogramma Luchtbrug voor kinderen met astma wordt door steeds meer ziekenhuizen gebruikt (momenteel 20 en oplopend). Online monitoring via Luchtbrug zorgt voor betere persoonsgerichte zorg, vermindert het aantal poliklinische bezoeken en zorgt voor een aanzienlijke kostenbesparing per patiënt per jaar, ontdekte kinderlongarts in opleiding Lara van den Wijngaart in haar onderzoek.  

Lara van den Wijngaart is kinderarts en in opleiding tot kinderlongarts bij het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis in Nijmegen. Ze begon in 2013 haar promotietraject naar online astmazorg bij kinderen en promoveerde afgelopen oktober hierop. Een van de vormen van online astmazorg is Luchtbrug, een online zorgconcept voor kinderen met astma dat in 2011 is ontwikkeld met als doel polikliniek bezoeken te verminderen door online monitoring.  

Kinderlongarts i.o Lara van den Wijngaart

In hoge mate kosteneffectief 

“In dit onderzoek deden 210 Nederlandse kinderen met astma mee”, vertelt Van den Wijngaart. “Van hen kregen er 105 reguliere zorg – om de 4 maanden een polikliniekbezoek – en 105 kregen zorg via Luchtbrug – maandelijkse online monitoring en iedere 8 maanden een polikliniekbezoek. De studie liep 16 maanden en aan het einde konden we inderdaad concluderen dat het aantal poliklinische bezoeken met 50 procent kon worden verminderd als patiënten online werden gemonitord via Luchtbrug. Ook hebben we een uitgebreide kosteneffectiviteitsanalyse gedaan. De inzet van Luchtbrug bleek in hoge mate kosteneffectief: op een gemiddelde van €1082 aan directe en indirecte astmazorgkosten per patiënt per jaar werd €352 per patiënt bespaard.” 

“Een van de dingen die uit dit onderzoek kwam, was dat Luchtbrug alleen een succes is als een arts echt in het concept geloof” 

Succesfactoren 

In 2015 volgde een nieuw onderzoek om inzicht te krijgen in waarom Luchtbrug in het ene ziekenhuis goed geïntroduceerd was en zijn vruchten afwierp en in sommige andere ziekenhuizen niet. Wat zijn belemmeringen in het tot een succes maken van Luchtbrug en wat zijn juist stimulerende factoren? ”Een van de dingen die uit dit onderzoek kwam, was dat Luchtbrug alleen een succes is als een arts echt in het concept gelooft. In e-health gelooft, ook.” 

Ook individueel zorgplan 

Wie niet de meerwaarde van digitale zorg inziet, zal niet alle aspecten van het programma ten volle benutten of op de juiste manier inzetten, is de gedachte. “Met Luchtbrug kun je niet alleen patiënten online monitoren middels gevalideerde vragenlijsten om de astmacontrole vast te stellen, maar ook – zoals vereist in de zorgstandaarden – een individueel zorgplan maken met daarin een overzicht van de huidige medicatie, de behandeldoelen en een actieplan wat te doen in tijden van klachten. Dit kan eenvoudig worden afgestemd met de patiënt, ouders en andere betrokkenen”, vertelt Van den Wijngaart. “Er zit ook een communicatiemodule in voor laagdrempelig contact, en nieuw zijn een longfunctie-meetmodule en een smart-inhaler die meet hoe vaak de patiënt medicatie heeft gebruikt.” 

“Je kunt je spreekuur efficiënter inrichten en je hebt op de poli meer tijd voor de complexere patiënten” 

Zorg op maat 

Als artsen in het concept geloven en Luchtbrug goed toepassen, kan het volgens Van den Wijngaart zorgen voor betere persoonsgerichte zorg. “Als zorgverlener voldoe je ermee aan de zorgstandaarden en lever je zorg op maat. Bovendien kun je je spreekuur efficiënter inrichten en heb je op de poli meer tijd voor de complexere patiënten. Er kunnen taken verschuiven van de medisch specialist naar een kinder(long)verpleegkundige.” Zo worden de tijd en de middelen die er zijn effectiever ingezet, ook omdat patiënten dus minder vaak naar het ziekenhuis hoeven te komen en relatief eenvoudige vragen online of door de verpleegkundige beantwoord kunnen worden. “Dat is voor de kinderen fijn, die gaan natuurlijk liever naar voetbal dan naar het ziekenhuis. Ook voor ouders is het fijn, die hoeven er geen vrije dag voor te nemen”, meent ze. Dat wordt geïllustreerd door de score van 8 uit 10 voor Luchtbrug in tevredenheidsonderzoek onder patiënten. 

“Sinds juli 2020 heeft de NZa vergoeding afgegeven voor online monitoring via Luchtbrug als vervanging voor een polikliniekbezoek” 

Bekostiging

Het is natuurlijk goed om geen onnodige consulten te doen, vervolgt Van den Wijngaart. “Dat zijn we ook verplicht als arts denk ik. Maar de vergoeding voor online monitoring via Luchtbrug als vervanging voor een polikliniek bezoek ontbrak nog, het verlenen van deze vorm van digitale zorg deden we tot nu toe eigenlijk gratis. En dat kwam ook uit ons onderzoek als een grote belemmering en bedreiging voor de duurzaamheid.” De uitgebreide kosteneffectiviteitsanalyse uit het onderzoek uit 2013 werd onder andere ingezet om een akkoord van de Nederlandse Zorgautoriteit te krijgen om de online monitoring via Luchtbrug vergoed te krijgen. “In juli 2020 heeft de NZa hier een beschikking voor afgegeven”, meldt Van den Wijngaart. Ze verwacht dat dit meer ziekenhuizen over de streep zal trekken de komende tijd om met Luchtbrug te gaan werken.  

“Luchtbrug voor cystic fibrosis is nu door de coronacrisis versneld tot stand gekomen” 

Lange adem 

De coronacrisis speelt ook mee, meent de kinderlongarts in opleiding. “Er is nu meer aandacht in ziekenhuizen voor hoe zorg anders kan.” Van den Wijngaart wijst ook op een speciale onderzoekssubsidie van de overheid in coronatijd die werd toegekend aan een project rond het toepassen van Luchtbrug voor kinderen en volwassenen met taaislijmziekte (CF). “Luchtbrug-CF is nu versneld tot stand gekomen. Luchtbrug is een concept dat voor allerlei chronische aandoeningen toepasbaar is, dat laat dit voorbeeld mooi zien. We gaan hoe dan ook naar meer digitale zorg. Dat moet op een goede en gestructureerde manier gebeuren. Het is goed om dan aan te sluiten bij wat er al is, denk ik. En als je al zelf iets opzet, houd er dan rekening mee dat het lang kan duren. De kinderlongartsen dr. Peter Merkus en Jolt Roukema zijn in 2011 met Luchtbrug begonnen, en pas nu is er die beschikking van de NZa. Zo lang kan iets dus duren. Maar als je ergens echt in gelooft, kunnen er mooie dingen ontstaan!” 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Minder allergieën: ‘beetje modder, minder zeep en wat gezonde chaos’

Het aantal mensen met een allergie neemt toe. Hoe komt dit en is dit tij te keren? Allergoloog Hanneke Oude Elberink geeft uitleg en praktische adviezen. “We zien een wereldwijde trend die we niet louter op een verhoogde perceptie kunnen afschuiven.”

Casus: vrouw met mogelijke pneumonie

Een 64-jarige vrouw presenteert zich op de spoedeisende hulp vanwege verdenking op een pneumonie. Ze heeft een voorgeschiedenis van COPD en twee maanden eerder had zij een symptomatische COVID-19-infectie. Wat is uw diagnose?

Bij complexe casuïstiek is meedenken huisarts waardevol voor specialist

Carel Veldhoven, de eerste Academische Generalist in een academisch ziekenhuis, wil dat de specialist bij complexe problematiek de huisarts laat meedenken. “Huisartsen hebben een andere pragmatiek, kennis en kunde, die ook in een academisch ziekenhuis meerwaarde heeft.”

‘De tijd is rijp om mensen integraal te behandelen’

Kelly Dollenkamp leidt het spreekuur integrale geneeskunde oncologie, waar patiënten leren hoe ze zelf hun gezondheid en kwaliteit van leven kunnen verbeteren naast hun reguliere behandeling. “Patiënten kunnen zelf veel doen om hun gezondheid te bevorderen.”

‘Allergie of nie?’: beoordeling van antibiotica in de allergiebanner

Hanneke Oude Elberink geeft adviezen om onterechte vermelding van antibiotica-allergieën in de allergiebanner tegen te gaan. “Als een patiënt aangeeft allergisch te zijn voor antibiotica, vraag dan de aard van de klachten goed uit.”

Over bias, gezondheids­verschillen en racisme in de gezond­heidszorg

Alana Helberg-Proctor legt uit hoe ‘de witte man’ nog steeds de standaard is in de gezondheidszorg, met gevolgen voor andere bevolkingsgroepen. “Iedereen die niet tot deze referentiegroep behoort, kan benadeeld worden. Want de zorg is niet primair op hen afgestemd.”

Casus: man met zwelling in de hals

Een 60-jarige man heeft al vele jaren een zwelling mediaan in de hals. Voorheen nooit last van gehad. Echter, het laatste jaar is de afwijking langzaam progressief in omvang gegroeid en is er toenemende last van een globusgevoel. Wat is uw diagnose?

‘Euthanasie heeft ethische, psycho­logische en sub­jectieve aspecten’

Intervisiebegeleider Jacintha Verhallen deelt de uitdagingen waar euthanasieartsen voor staan, van ethische dilemma's tot psychisch lijden bij jongeren. “De intervisiegroepen vormen een leercirkel, waarin de deelnemers reflecteren op hun ervaringen.”

Limburgse apotheek wil chronisch gebruik slaap­medi­catie voorkomen

Apotheker Waan Yasen startte in samenwerking met huisartsen en de gemeente Reuver een project om chronisch gebruik van slaapmedicatie te voorkomen. “We willen patiënten bewust maken van de risico’s. Een alternatief voor medicatie is bijvoorbeeld slaaptherapie.”

‘Zorg dat je digitaal geletterd blijft’

Maartje Schermer deelt enkele ethische vraagstukken die spelen bij technologische ontwikkelingen in de zorg, zoals AI. “Wees er niet bang voor, probeer het uit, en vooral: blijf je er vragen bij stellen. Want één ding is zeker: dit gaat niet meer weg.”


0
Laat een reactie achterx