DOQ

KNO-arts dr. Blom: ‘De subsidie is echt een uitkomst voor ons onderzoek naar ductus-blokkade bij Menière’

Veertien Nederlandse ziekenhuizen hebben van Zorginstituut Nederland en ZonMw een subsidie van 1,4 miljoen euro ontvangen voor gezamenlijk onderzoek naar een specifieke operatie bij patiënten met de ziekte van Menière. Het blokkeren van de ductus in het binnenoor wordt sinds vijf jaar in Canada gedaan”, vertelt KNO-arts dr. Henk Blom van het HagaZiekenhuis. De operatie is bedoeld voor Menière-patiënten die geen baat hebben bij reguliere behandeling. Met dit onderzoek kunnen we eigenlijk kijken of deze mensen hun leven weer terugkrijgen.” 

KNO-arts dr. Henk Blom (HagaZiekenhuis) en zijn collega dr. Kiki Kruyt (Haaglanden Medisch Centrum) stuitten tijdens een werkbezoek aan Canada op een nieuwe operatie, de endolymfatische ductus-blokkade. De ductus is een kanaaltje tussen het binnenoor en de hersenvliezen, waar het vocht doorheen komt. Tijdens deze operatie wordt de ductus in het binnenoor met een titanium clipje geblokkeerd. Blom en Kruyt hebben vervolgens deze ingreep een aantal keer samen uitgevoerd. Volgens Blom is 85 tot 95 procent van de patiënten die in het buitenland de operatie ondergaat een jaar na de ingreep nog steeds klachtenvrij.  

promovendus Jet Schenck en KNO-arts dr. Henk Blom

Werkt het 

Volgens de Nederlandse Zorgautoriteit en het Zorginstituut Nederland is er nog niet voldoende wetenschappelijk bewijs voor de methode, onder andere omdat in het Canadese onderzoek enkele methodologische fouten zitten. In Nederland wordt de operatie dan ook niet uitgevoerd, laat staan vergoed door de zorgverzekeraars. “Normaal is voor het Zorginstituut de looptijd twaalf maanden om te besluiten om een behandeling in het pakket op te nemen. Nu, in dit speciale subsidietraject, is dat zes maanden. Dat is een enorm voordeel”, zegt Blom. De studie zelf zal vier jaar duren, vult promovendus KNO Jet Schenck aan. “We hopen hierdoor een zuiver antwoord te kunnen geven op de vraag of dit werkt.”  

“In ons geval was er echt veel geld nodig om de zorgkosten tijdens het onderzoek te kunnen betalen” 

Vernieuwende zorg 

Blom voerde de afgelopen tijd zo’n tachtig operaties uit in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Daar gelden andere regels dan in Nederland. “Vernieuwende zorg is best een lastig traject in Nederland”, vertelt Blom. “Je kunt niet makkelijk nieuwe operatietechnieken uitproberen, want de zorgkosten zijn daarbij heel hoog. Het gaat niet alleen om salaris van artsen en onderzoekers, maar om een heel medisch traject rondom de proefpersonen. Van operatie en revalidatie tot nazorg en controle. Dat duurt vaak jaren. In ons geval was er echt veel geld nodig om de zorgkosten tijdens het onderzoek te kunnen betalen. De regeling Veelbelovende Zorg die naast de onderzoekskosten ook de hoge zorgkosten financiert, is voor ons echt een uitkomst. Mooi dat dit zo gedaan wordt!” 

Menière-community 

Het HagaZiekenhuis, het LUMC en het Haaglanden Medisch Centrum geven leiding aan het onderzoek, waar in totaal twaalf Nederlandse ziekenhuizen bij betrokken zijn. “De hele wetenschappelijke Menière-community doet mee”, zegt Blom. “Er is onlangs een werkgroep opgericht, dus dit is ook iets moois om de werkgroep gelijk een vliegende start te geven. Hopelijk wordt het echt een netwerk, zodat als blijkt dat het werkt we het snel landelijk kunnen implementeren.” 

“We willen weten hoeveel patiënten na een jaar aanvalsvrij zijn, hoeveel er nog medicatie nodig hebben of een andere operatie, en hoe ze scoren op een hoortest” 

Kosteneffectief 

Promovendus Schenck fungeert als coördinator in de samenwerking. “Ik coördineer alle onderzoeken en operaties met de andere Menière-centra en zorg voor het vastleggen van de resultaten. Elke patiënt wordt tot een jaar na de operatie gevolgd en ze moeten dan ook een app bijhouden. Daarbij ben ik ook spin in het web. We willen weten hoeveel patiënten na een jaar aanvalsvrij zijn, hoeveel er nog medicatie nodig hebben of een andere operatie, hoe de resultaten bij de fysiotherapeut zijn en hoe ze scoren op een hoortest. We maken een budget-economische berekening om te kijken of de hele behandeling wel kosteneffectief is. Maar het gaat ook over de kwaliteit van leven van de patiënten.” Blom: “Zo kunnen we eigenlijk kijken of mensen hun leven weer terugkrijgen.” 

Diagnose beter te stellen 

De nood is bij patiënten namelijk hoog, weet Blom. “Het is een zeer invaliderende ziekte. Mensen komen van heinde en verre naar ons toe voor een oplossing. Eerst moesten ze de operatie dus zelf betalen, maar nu kunnen we ze tijdens de studie behandelen, gewoon in Nederland.” Het onderzoek draagt verder ook bij aan een betere diagnosestelling, vertelt hij. “Menière was niet goed meetbaar, het is bijvoorbeeld niet te zien in bloeduitslagen. Wel weten we tegenwoordig dat er bij de ziekte van Menière een afwijking in het binnenoor gezien kan worden op de MRI-scan. We kunnen in het binnenste deel van het binnenoor iets zien uitzetten. Heel prettig dat de diagnose Menière hierdoor beter te stellen is, je kan dan waarschijnlijk ook beter meten of een behandeling helpt.” 

“KNO-artsen kunnen patiënten met actieve Menière doorsturen naar de deelnemende Menière-centra” 

Dubbelblind 

Er wordt nog gewerkt aan protocollen en de studie moet nog door de medisch-ethische toetsingscommissie. “We gaan zeker niet over één nacht ijs”, stelt Blom. “Het placebo-effect is bij Menière groot, dus de resultaten moeten dubbelblind worden aangetoond. We zorgen bijvoorbeeld dat tijdens de operatie wel andere artsen kunnen meekijken met dokter Kruyt of mijzelf, zodat ook anderen dit leren. Maar op het specifieke moment van het clipje plaatsen moet de arts die later de controle doet de operatiekamer uit, zodat die niet weet of we bij een patiënt wel of niet een clipje hebben geplaatst. De uitkomst moet onwrikbaar zijn.” 

Veel expertise 

Schenck en Blom denken dat hun onderzoek ook nu al, ver voordat er resultaten zijn, invloed heeft op de patiëntenzorg. “KNO-artsen kunnen patiënten met actieve Menière doorsturen naar de deelnemende Menière-centra. Daar is veel expertise en wie weet komen ze zelfs in aanmerking voor de operatie.” Blom vult aan: “En misschien kan een arts in zijn eigen ziekenhuis kijken of de diagnosestelling beter kan door de nieuwe MRI-toepassing.” 


Over Menière 
Bij patiënten met de ziekte van Menière raakt het evenwichtsorgaan verstoord door een teveel aan vloeistof in het binnenoor. Dit veroorzaakt aanvallen van draaiduizeligheid, misselijkheid, oorsuizen en gehoorverlies. Naar schatting hebben in Nederland zo’n 17 duizend mensen Menière. Ongeveer 1 op de 5 patiënten houdt meer dan tien jaar last van de aanvallen, bij de rest gaat het vanzelf over of helpt medicatie of een injectie in het middenoor. 

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”

‘‘Minder eten en meer bewegen’ is echt een misvatting’

Mensen met obesitas hebben vaak te maken met negatieve vooroordelen, ook in de zorg. Daardoor vermindert de kwaliteit van zorg, legt Paige Crompvoets uit. “Uit mijn onderzoek bleek dat mensen met obesitas soms belachelijk gemaakt worden door hun zorgverleners.”

Whispp biedt oplossing voor mensen met stem- en spraak­problemen

Joris Castermans ontwikkelde Whispp, een app die met behulp van AI fluister- en aangedane spraak kan omzetten in een heldere en natuurlijke stem. “Wie nog audio- of video-opnames heeft van de gezonde stem, kan met Whispp de eigen stem van vroeger creëren.”

Artsen voor Kinderen helpt kinderen met een chronische ziekte of beperking

Michel Weijerman van Stichting Artsen voor Kinderen vertelt over hun projecten voor betere zorg en welzijn voor kinderen met een chronische aandoening. “Zo’n 200 zorgprofessionals zijn op vrijwillige basis bij onze poli betrokken. Binnen 48 uur krijg je antwoord.”

Casus: patiënte met dagelijkse neusbloedingen

Een patiënte is de dagelijkse neusbloedingen rechts helemaal zat. Door het dichtknijpen van de neus gedurende 10 minuten stopt de bloeding wel steeds. Wat is uw diagnose?

‘Wees alert op opioïd­misbruik bij patiënten op SEH’

Opioïdgebruik komt bij SEH-patiënten vaker voor dan gemiddeld. Meer bewustzijn over misbruik van deze medicatie is nodig, aldus Joris Holkenborg. “Maar vergeleken met de VS doen we het in Nederland, mede dankzij apothekers en huisartsen, best wel goed.”

Voorkom een burn-out

Huisarts Nico Verhoef onderzocht waarom steeds meer artsen een burn-out krijgen, hoe dit te voorkomen, én geeft tips hoe je het werk leuk houdt voor jezelf. “Een middag per week maakte ik vrij voor kleine chirurgische ingrepen, omdat ik dat heel leuk vind om te doen.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”


0
Laat een reactie achterx