DOQ

Krachten­bundeling zieken­huizen voor betere zorg chronisch hartfalen

“Het leveren van efficiënte, goede en uniforme zorg voor patiënten met chronisch hartfalen door nauwere samenwerking.” Dat is de ambitieuze doelstelling van cardiologen uit elf ziekenhuizen in de regio Groot-Rijnmond. “De groep patiënten met chronisch hartfalen wordt de komende jaren alleen maar groter. Daarom moeten we goed voorbereid zijn en deze patiënten gezamenlijk de juiste zorg bieden”, vertellen de betrokken cardiologen Robert van der Boon en Mireille Emans.

Op 21 december 2021 presenteerde een afvaardiging van cardiologen namens elf ziekenhuizen in de regio Groot-Rijnmond bij het bestuur van Stichting BeterKeten een gezamenlijk ambitiedocument voor nauwere samenwerking op het gebied van chronisch hartfalen. Deze samenwerking is hard nodig, volgens Van der Boon, werkzaam in het Erasmus MC, en Emans, werkzaam in het Ikazia Ziekenhuis, maatschap Rijnmond Zuid.

Cardioloog dr. Robert van der Boon

Goed voorbereid

Van der Boon: “Alle ziekenhuizen in deze regio behandelen patiënten met chronisch hartfalen. Het gaat om een grote groep patiënten die de komende jaren alleen maar groter zal worden. Hier moeten we goed op voorbereid zijn.”

Comorbiditeit

Emans vult aan: “De behandeling van deze patiënten is eigenlijk nooit one size fits all. Bij patiënten met complex hartfalen is er bijvoorbeeld vaak sprake van comorbiditeit. Daarnaast speelt mee dat de richtlijnen voor hartfalen ons veel ruimte geven en dat de medicamenteuze en interventionele mogelijkheden fors uitgebreid zijn in de afgelopen jaren. Voor cardiologen die minder vaak patiënten met chronisch hartfalen met comorbiditeiten zien, kan het dan lastig zijn om te bepalen welke behandelingen geschikt zijn voor welke patiënt, op welk moment en in welke volgorde. Bij een dergelijke behandeling op maat is meer expertise vereist en is het dus belangrijk kennis te kunnen uitwisselen.”

Leren van ervaringen

Hiermee benoemt Emans meteen een van de belangrijke doelstellingen van de samenwerking. De betrokken ziekenhuizen willen een gestructureerd regionaal overleg opzetten voor patiënten met complex chronisch hartfalen en worsening hartfalen: patiënten met hartfalen die recent opgenomen zijn geweest of intraveneuze medicatie nodig hadden. Maar ook het opstellen en implementeren van een uniform regionaal zorgpad hoort hierbij, evenals het verbeteren van de (digitale) kennisoverdracht.

“We willen leren van elkaars ervaringen en daarbij uniformer gaan werken”

cardioloog dr. Mireille Emans

Innovaties

Emans: “We willen deze samenwerking onder andere benutten om te leren van elkaars ervaringen en daarbij uniformer gaan werken. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat in het ene ziekenhuis een bepaalde innovatie toegepast wordt waar men heel enthousiast over is. Door middel van dit samenwerkingsverband kunnen we dergelijke innovaties breder delen en toepassen.”

“We hopen door gezamenlijk beslissingen te nemen ook onnodige verwijzingen te voorkomen”

Cardioloog dr. Robert van der Boon

Tijdiger de juiste therapie

Zover is het nog niet. De samenwerking bevindt zich in de opstartfase. Emans: “We zijn nu vooral kennis tussen de ziekenhuizen aan het delen en uniforme werkwijzen aan het faciliteren, waardoor we patiënten laagdrempeliger en makkelijker kunnen behandelen. Zo hopen we patiënten tijdiger de juiste therapie te kunnen bieden. Maar het werkt ook de andere kant op: als uit overleg blijkt dat een bepaalde behandeling minder zinvol is, voel je je ook gesteund om een patiënt die therapie niet te bieden.” Van der Boon: “We hopen door gezamenlijk beslissingen te nemen ook onnodige verwijzingen te voorkomen. In onze ambities staat de patiënt centraal, waarbij we de zorgbeleving en voorlichting van patiënten met chronisch hartfalen willen verbeteren.”

“In de toekomst hopen we mogelijke voorspellers voor worsening hartfalen te kunnen identificeren”

cardioloog dr. Mireille Emans
Cardioloog dr. Mireille Emans

Patiëntgegevens bundelen

Een laatste doel is het verbeteren en innoveren van de zorg voor patiënten met chronisch hartfalen door gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek. “Het idee is om uiteindelijk patiëntgegevens te bundelen en een database op te zetten. In de toekomst hopen we met de gegevens uit deze database mogelijke voorspellers voor worsening hartfalen te kunnen identificeren. Dit is heel ambitieus”, vervolgt Emans. “Of we die resultaten gaan halen weet ik nog niet, maar we gaan er zeker ons best voor doen.”

Gelijkwaardige partners

Samenwerkingen tussen ziekenhuizen zijn niet nieuw, maar komen ook niet altijd even goed van de grond. Waarom gaat het deze cardiologen wel lukken? “Er zijn elf ziekenhuizen* bij deze ambitie betrokken”, geven Van der Boon en Emans aan. “En alle elf spelen ze een even grote rol.”

* De elf betrokken ziekenhuizen zijn: het Admiraal de Ruyterziekenhuis, Albert Schweitzer Ziekenhuis, Bravis, Erasmus MC, Franciscus Gasthuis & Vlietland, IJsselland Ziekenhuis, Ikazia Ziekenhuis, Maasstad Ziekenhuis, Spijkenisse Medisch Centrum, Rivas Zorggroep en het Van Weel Bethesda Ziekenhuis.

Nauwelijks verwijzingen kwijtraken

“Daarnaast zijn er weinig barrières”, vult Emans aan. “De soms grote financiële belangen en conflicterende belangen met betrekking tot verwijzingen kunnen samenwerking tussen ziekenhuizen hinderen. Maar dat speelt minder bij deze groep patiënten: de patiënt blijft in principe bij de eigen cardioloog. Voor de meeste patiënten zijn alle behandelingen in het ‘eigen’ ziekenhuis mogelijk. Sommige patiënten moeten tijdelijk voor een interventie naar een ander ziekenhuis en bij slechts enkele patiënten zal de behandeling helemaal overgenomen worden door een ander ziekenhuis. Ziekenhuizen raken vrijwel geen verwijzingen kwijt.”

“We zijn gelijkwaardige partners en doen dit echt met z’n allen”

Cardioloog dr. Robert van der Boon

Ondersteuning

Emans vervolgt: “Eigenlijk was het vinden van iemand die ons kon ondersteunen met bijvoorbeeld het organiseren van vergaderingen of het verzamelen en uitwerken van data, het voornaamste wat we echt nodig hadden. Deze ondersteuning hebben we nu gekregen vanuit Stichting BeterKeten. Het is ook belangrijk dat de individuele belangen niet tegenstrijdig zijn. Van der Boon: “We zijn gelijkwaardige partners en doen dit echt met z’n allen. De steun van Stichting BeterKeten, die al veel ervaring heeft met dit soort samenwerkingen, zal ons zeker verder helpen deze samenwerking te laten slagen.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Uitgebreid bloedonderzoek met één simpele vingerprik

Capillaire bloedafname via een vingerprik blijkt bij meer dan 30 standaardbepalingen een goed alternatief voor venapunctie, concludeerde Martijn Doeleman. “Patiënten kunnen zelf de vingerprik doen. Gewoon thuis, wanneer het hen uitkomt.”

Cultuur­sensitieve zorg in de praktijk: lessen van Mammarosa

Taal- en cultuurverschillen kunnen de communicatie met zorgverleners flink bemoeilijken. Stichting Mammarosa biedt hierin uitkomst. Samia Kasmi vertelt hoe belangrijk cultuursensitieve communicatie is, en hoe artsen hierin het verschil kunnen maken.

‘Er is een trend naar meer visuele informatie’

“Voor patiënten blijkt de juiste toedieningsroute van een geneesmiddel niet altijd vanzelfsprekend te zijn”, vertellen Yara Mangindaan en Nike Everaarts-de Gruyter. Zij hielpen medicijnpictogrammen te ontwikkelen die ondersteunen bij goed gebruik van geneesmiddelen.

Werkbereidheid bij een crisis niet vanzelf­sprekend

Ziekenhuizen kunnen tijdens een crisis niet blind vertrouwen op hun personeel, concluderen Dennis Barten en Lindsy Engels. Werkbereidheid hangt sterk af van verschillende factoren. “Het is belangrijk om te ontdekken wat nodig is om voor te bereiden op crisissituaties.”

Casus: man met dysfonie­klachten

Een 42-jarige man komt op uw spreekuur met dysfonieklachten, twee maanden geleden ontstaan in een periode van veel hoesten. Aan het einde van de dag worden de klachten erger en het is lastig om een lang gesprek te voeren. Wat is uw diagnose?

Integrale geneeskunde in Nederland: tijd voor de volgende stap

Het spreekuur Integrative Medicine van Ines von Rosenstiel is erg populair en ook in andere ziekenhuizen groeit de belangstelling voor een dergelijk spreekuur. Hoe zorgen we ervoor dat IM een structureel onderdeel wordt van de reguliere zorg in Nederland?

Mindfulness in de zorg: allesbehalve zweverig

“Zorg goed voor jezelf. Er is er maar één van.” Dat zei een patiënt ooit tegen longarts Miep van der Drift. Ze weet als geen ander: mindfulness is niet alleen voor patiënten, maar ook voor zorgverleners. Ze geeft tips voor kleine veranderingen met een grote impact.

Medicatie vaak te lang voortgezet na ontslag uit ziekenhuis

Veel patiënten gebruiken in ziekenhuizen voorgeschreven opiaten, benzodiazepines en antipsychotica nog langdurig na ontslag, aldus Judith de Ruijter. “We geven artsen de tip om, als ze bij ontslag nieuwe medicatie voorschrijven, al meteen na te denken over stoppen.”

‘Impliciete sturing kan samen beslissen verstoren’

Het proces van samen beslissen kan worden verstoord door onbewuste aansturing op een bepaalde behandeling, aldus Anneleen Timmer en Suzanne Festen. “Misschien gaan veel behandelaars er onbewust vanuit dat de patiënt alles op alles wil zetten om de ziekte te bestrijden.”

Casus: man met een hartafwijking

Een 52-jarige man met blanco cardiale voorgeschiedenis wordt gescreend voor levertransplantatie. Voorheen geen cardiale klachten of echo cor gehad. Per toeval een afwijking in het hart gezien. Wat is uw diagnose?