DOQ

Kritische kanttekeningen bij NEJM-publicatie naar effect van bypass

Gewichtsverlies zou volgens een studie die recent in het NEJM verscheen1 het belangrijkste mechanisme zijn waarmee maagbypass de glucosehomeostase verbetert bij patiënten met type 2-diabetes mellitus (T2DM) en overgewicht. In een ingezonden brief2 staat dat deze conclusie voorbarig is gezien de beperkingen en bevindingen van deze studie.  

Enkele eerdere studies hebben gesuggereerd dat Roux-en-Y-maagbypass bij T2DM-patienten therapeutische effecten heeft op de metabole controle die onafhankelijk zijn van het gewichtsverlies. 

(Foto: Pixabay)

Effecten van gewichtsverlies 

In deze studie is geëvalueerd welke factoren van invloed zijn op de glucoseregulatie bij 22 patiënten met obesitas en diabetes die na een maagbypass (operatiegroep) of alleen een dieet (dieetgroep) zijn afgevallen. Gewichtsverlies ging gepaard met een toename van de gemiddelde onderdrukking van de glucoseproductie ten opzichte van baseline. Om precies te zijn, waren deze effecten in de dieet- en operatiegroep respectievelijk 7,04 en 7,02 μmol per kilogram vetvrije massa per minuut. Er waren geen significante verschillen tussen de groepen. 
In deze studie waren de metabole voordelen van maagbypassoperaties en dieet vergelijkbaar. De onderzoekers concluderen dat deze voordelen klaarblijkelijk gerelateerd zijn aan het gewichtsverlies zelf, zonder duidelijke klinisch relevante effecten die onafhankelijk zijn van het gewichtsverlies.1 

Ingezonden brief 

In een brief worden enkele argumenten beperkingen van deze studie genoemd. Ten eerste is T2DM een heterogene ziekte. Daardoor zijn kleine, niet-gerandomiseerde studies waarin de deelnemende patiënten niet zijn gematcht op basis van hun ziekte-ernst bij aanvang, zoals het geval is voor dit onderzoek, vatbaar voor vertekening. 
Daarnaast gebruikten de deelnemers die een maagbypass ondergingen, zelfs meer medicijnen en hadden gemiddeld genomen een hogere nuchtere insulineconcentratie en een lagere adiponectineconcentratie dan patiënten in de dieetgroep. Deze bevinding wijst volgens de briefschrijvers op verschillen in ziekte-ernst, pathofysiologie of beide.  
Een andere beperking van deze studie is dat tijdens de interventie octreotide is gebruikt. Dat middel blokkeert de afgifte van darmhormonen en andere gastro-intestinale mechanismen. Het gebruik van octreotide zou de gewichtsonafhankelijke effecten van maagchirurgie tenietgedaan kunnen hebben.2 

Andere beperkingen 

Het nuttigen van een zeer caloriearm dieet resulteert in het snel verdwijnen van een postprandiale hyperglycemie. Met dit dieet duurt het echter langer dan na een maagbypass om het lichaamsgewicht met 18% te verminderen. Zo kan een langere blootstelling aan verminderde glucotoxiciteit in de dieetgroep in vergelijking met de operatiegroep invloed hebben gehad op de bètacelfunctie en insulinegevoeligheid, wat de belangrijkste uitkomstmaten waren. 
Een laatste beperking die in deze brief wordt genoemd, is het feit dat een maagbypass gepaard gaat met klinisch relevante en duidelijke veranderingen in kritische mechanismen van glucosemetabolisme, waaronder darmhormonen, galzuren, aminozuren met vertakte ketens, microbiota en piekrespons van insuline onder invloed van een maaltijd. Het valt te bediscussiëren of deze effecten onafhankelijk zijn van het gewicht. Deze mogelijkheid kan niet genegeerd worden.2 


Referentie :  
1. Yoshino M, Kayser BD, Yoshino J, et al. Effects of diet versus gastric bypass on metabolic function in diabetes. N Engl J Med 2020;383:721-732. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32813948/  
2. Rubino F, Cohen RV. Effect of Diet versus Gastric Bypass on Metabolic Function in Diabetes. N Engl J Med 2020; 383:2390-2394. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc2030030  

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH-artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx