DOQ

Kwetsbaarheidskaart voorspelt cognitieve klachten na herseninfarct

Onderzoekers van het UMC Utrecht hebben een kwetsbaarheidskaart van de hersenen opgesteld. Daarmee kunnen neurologen zien in hoeverre een herseninfarct gepaard gaat met een risico op cognitieve klachten. Het onderzoek is onlangs gepubliceerd in The Lancet Neurology.

Een herseninfarct overkomt jaarlijks zo’n 30 duizend Nederlanders. De helft van de patiënten houdt hier cognitieve stoornissen aan over. Zij maken zich vaak zorgen over de nasleep van een infarct, met name op het gebied van geheugenfunctie, het kunnen plannen en concentreren. Tot nu toe hadden neurologen nog geen passend antwoord op die zorgen: scans zijn moeilijk te interpreteren, en cognitieve stoornissen kunnen pas vertraagd aan het licht komen. De omvang van de schade zegt bovendien weinig over de ervaren klachten.

Kwetsbaarheidskaart

Onderzoekers van het UMC Utrecht, onder leiding van prof. dr. Geert Jan Biessels, hoogleraar Neurologie, beginnen daar nu verandering in te brengen. Zij zetten met hulp van Alzheimer Nederland een internationaal consortium op, dat de gegevens van 3000 patiënten met een herseninfarct bijeenbracht. Met die informatie ontwikkelden zij een kwetsbaarheidskaart van de hersenen, die aangeeft of de plek van een infarct risico geeft op klachten. De kaart bestaat uit afbeeldingen van doorsnedes van de hersenen, die van blauw tot rood zijn gekleurd: blauw staat voor een relatief laag risico, bij rood is het risico hoger.

Voorspellende waarde verbeteren

Neurologen kunnen met behulp van de ‘Location Impact Score’ (zie ook https://metavcimap.org/features/software-tools/location-impact-score/) nagaan wat per hersengebied het risico is op cognitieve klachten. De onderzoekers beogen dat hun instrument patiënten helpt bij het verbeteren van de kwaliteit van leven, door het benoemen van de aandoening en gerichter aan revalidatie te werken. Ze hopen de voorspellende waarde van hun kaart te verbeteren, zodat ze kunnen inschatten wie kan herstellen, wie baat heeft bij revalidatie, en wie rekening moet houden met verslechtering van de situatie.

Bron: Alzheimer Nederland, The Lancet (https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1474442221000600?dgcid=author)
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Tussen de spreekkamer en het schetsboek: arts met beeld als tweede taal

Aios dermatologie Loes Vos maakt naast haar werk medische illustraties. Voor collega’s, patiënten én landelijke campagnes vertaalt ze complexe informatie naar helder beeld. “Ik teken bijna bij elk consult wel iets uit.”

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”