DOQ

Lage dosis prednisolon veilig voor oudere RA-patiënten

Oudere patiënten met actieve reumatoïde artritis kunnen veilig een lage dosis prednisolon gebruiken naast hun reumamedicatie. Dit blijkt uit de resultaten van de GLORIA-studie waarop gezondheidswetenschapper dr. Linda Hartman begin oktober promoveerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam. “Het aantal bijwerkingen lag bij de patiënten die prednisolon gebruikten wel iets hoger, maar hierbij betrof het voornamelijk milde tot matige infecties.”

De onderzoeksvraag achter de Glucocorticoid Low-dose Outcome in Rheumatoid Arthritis (GLORIA)-studie kwam voort uit de dagelijkse praktijk, vertelt Linda Hartman in een interview na haar promotie. “Veel reumatologen geven patiënten met reumatoïde artritis (RA) al een lage dosis prednisolon, vaak in combinatie met andere medicatie. De effectiviteit hiervoor was wel bewezen, maar er bestonden toch zorgen over de bijwerkingen van prednisolon. Met de GLORIA-studie wilden we uitzoeken of een lage dosis prednisolon veilig gegeven kan worden en welke bijwerkingen dan met name optreden.”

“We vonden het belangrijk juist bij oudere patiënten onderzoek te doen, omdat zij in de dagelijkse praktijk nu eenmaal veel worden gezien”

Gezondheidswetenschapper dr. Linda Hartman

Uitgesloten van studies

Deze gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde studie heeft in zeven Europese landen en in 28 ziekenhuizen gelopen. In totaal werden 451 patiënten geïncludeerd. “Dit waren patiënten met actieve RA van 65 jaar of ouder”, zegt Hartman. Er is voor deze studie specifiek gekozen voor een oudere populatie. “Oudere patiënten worden vaak uitgesloten van klinische studies omdat veel van hen comorbiditeiten hebben en daar medicijnen voor gebruiken. Dit maakt het lastiger het effect van een interventie te meten. Maar we vonden het belangrijk juist bij deze groep onderzoek te doen, omdat in de dagelijkse praktijk nu eenmaal veel oudere patiënten worden gezien. Daarom is het voor deze groep belangrijk te weten of prednisolon veilig gebruikt kan worden.”

Tweejarige behandeling

In de studie werden patiënten gerandomiseerd naar een twee jaar durende behandeling met prednisolon (5 mg/dag) of placebo. Het was toegestaan om naast de studiemedicatie ook andere reumamedicatie te gebruiken of deze medicatie aan te passen. Hartman: “We bepaalden bij de geïncludeerde patiënten de ziekteactiviteit met behulp van de DAS28 en hielden heel gestructureerd bij welke bijwerkingen de patiënten rapporteerden. Hiervoor hadden we elke drie maanden contact met de patiënten, ofwel in de kliniek ofwel telefonisch.”

Bijwerkingen met speciale interesse

Wat betreft de effectiviteit zag Hartman dat de patiënten die behandeld werden met de lage dosis prednisolon een lagere ziekteactiviteit hadden dan de patiënten die placebo hadden ontvangen. Na twee jaar was de DAS28 0,37 punten lager in de prednisolongroep ten opzichte van de placebogroep. Ook was bij hen de gewrichtsschade minder snel achteruitgegaan. Hartman: “Qua veiligheid hebben we vooral gekeken naar bijwerkingen van speciale interesse. Dit omvatte ernstige bijwerkingen, bekende bijwerkingen van prednisolon, zoals botfracturen, nieuwe diabetes, hypertensie, glaucoom, staar en infecties waarvoor behandeling nodig was. En verder elke bijwerking waarvoor de patiënt met de studiemedicatie moest stoppen. We vonden dat deze bijwerkingen van speciale interesse iets vaker voorkwamen in de prednisolongroep (bij 60% van de patiënten) dan in de placebogroep (bij 49%). Maar hierbij bleek het met name te gaan om milde tot matige infecties.” Andere bijwerkingen van prednisolon werden niet vaak gerapporteerd.

“De verwachting is dat jongere patiënten zelfs minder bijwerkingen van de lage dosis prednisolon zullen hebben”

Bevestiging

“Met deze resultaten laten we zien dat oudere patiënten met actieve reumatoïde artritis veilig een lage dosis prednisolon kunnen krijgen, naast hun andere reumamedicatie”, concludeert Hartman. “Patiënten (en reumatologen) hoeven hierbij niet bang te zijn voor het optreden van heel ernstige bijwerkingen.” Volgens Hartman zijn deze resultaten ook goed te vertalen naar jongere populaties RA-patiënten. “Jongere RA-patiënten hebben over het algemeen minder comorbiditeiten en gebruiken minder medicijnen. De verwachting is dan ook dat zij zelfs minder bijwerkingen van de lage dosis prednisolon zullen hebben.”

“Voor reumatologen die twijfelen laat dit onderzoek zien dat deze twijfel eigenlijk niet nodig is”

Moeite waard

Of deze resultaten de dagelijkse reumatologische praktijk zullen veranderen, hangt volgens Hartman van de reumatoloog af. “Voor de reumatologen die patiënten al een lage dosis prednisolon geven, zijn de resultaten van de GLORIA-studie hopelijk een bevestiging. Voor reumatologen die twijfelen laat dit onderzoek zien dat deze twijfel eigenlijk niet nodig is. Er is een iets grotere kans op infecties, maar als patiënten goed gemonitord worden, kunnen we deze infecties tijdig behandelen. Het geven van de lage dosis prednisolon is die moeite zeker waard, omdat het toch een aardig effect op de ziekteactiviteit heeft.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx