DOQ

Lage dosis prednisolon veilig voor oudere RA-patiënten

Oudere patiënten met actieve reumatoïde artritis kunnen veilig een lage dosis prednisolon gebruiken naast hun reumamedicatie. Dit blijkt uit de resultaten van de GLORIA-studie waarop gezondheidswetenschapper dr. Linda Hartman begin oktober promoveerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam. “Het aantal bijwerkingen lag bij de patiënten die prednisolon gebruikten wel iets hoger, maar hierbij betrof het voornamelijk milde tot matige infecties.”

De onderzoeksvraag achter de Glucocorticoid Low-dose Outcome in Rheumatoid Arthritis (GLORIA)-studie kwam voort uit de dagelijkse praktijk, vertelt Linda Hartman in een interview na haar promotie. “Veel reumatologen geven patiënten met reumatoïde artritis (RA) al een lage dosis prednisolon, vaak in combinatie met andere medicatie. De effectiviteit hiervoor was wel bewezen, maar er bestonden toch zorgen over de bijwerkingen van prednisolon. Met de GLORIA-studie wilden we uitzoeken of een lage dosis prednisolon veilig gegeven kan worden en welke bijwerkingen dan met name optreden.”

“We vonden het belangrijk juist bij oudere patiënten onderzoek te doen, omdat zij in de dagelijkse praktijk nu eenmaal veel worden gezien”

Gezondheidswetenschapper dr. Linda Hartman

Uitgesloten van studies

Deze gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde studie heeft in zeven Europese landen en in 28 ziekenhuizen gelopen. In totaal werden 451 patiënten geïncludeerd. “Dit waren patiënten met actieve RA van 65 jaar of ouder”, zegt Hartman. Er is voor deze studie specifiek gekozen voor een oudere populatie. “Oudere patiënten worden vaak uitgesloten van klinische studies omdat veel van hen comorbiditeiten hebben en daar medicijnen voor gebruiken. Dit maakt het lastiger het effect van een interventie te meten. Maar we vonden het belangrijk juist bij deze groep onderzoek te doen, omdat in de dagelijkse praktijk nu eenmaal veel oudere patiënten worden gezien. Daarom is het voor deze groep belangrijk te weten of prednisolon veilig gebruikt kan worden.”

Tweejarige behandeling

In de studie werden patiënten gerandomiseerd naar een twee jaar durende behandeling met prednisolon (5 mg/dag) of placebo. Het was toegestaan om naast de studiemedicatie ook andere reumamedicatie te gebruiken of deze medicatie aan te passen. Hartman: “We bepaalden bij de geïncludeerde patiënten de ziekteactiviteit met behulp van de DAS28 en hielden heel gestructureerd bij welke bijwerkingen de patiënten rapporteerden. Hiervoor hadden we elke drie maanden contact met de patiënten, ofwel in de kliniek ofwel telefonisch.”

Bijwerkingen met speciale interesse

Wat betreft de effectiviteit zag Hartman dat de patiënten die behandeld werden met de lage dosis prednisolon een lagere ziekteactiviteit hadden dan de patiënten die placebo hadden ontvangen. Na twee jaar was de DAS28 0,37 punten lager in de prednisolongroep ten opzichte van de placebogroep. Ook was bij hen de gewrichtsschade minder snel achteruitgegaan. Hartman: “Qua veiligheid hebben we vooral gekeken naar bijwerkingen van speciale interesse. Dit omvatte ernstige bijwerkingen, bekende bijwerkingen van prednisolon, zoals botfracturen, nieuwe diabetes, hypertensie, glaucoom, staar en infecties waarvoor behandeling nodig was. En verder elke bijwerking waarvoor de patiënt met de studiemedicatie moest stoppen. We vonden dat deze bijwerkingen van speciale interesse iets vaker voorkwamen in de prednisolongroep (bij 60% van de patiënten) dan in de placebogroep (bij 49%). Maar hierbij bleek het met name te gaan om milde tot matige infecties.” Andere bijwerkingen van prednisolon werden niet vaak gerapporteerd.

“De verwachting is dat jongere patiënten zelfs minder bijwerkingen van de lage dosis prednisolon zullen hebben”

Bevestiging

“Met deze resultaten laten we zien dat oudere patiënten met actieve reumatoïde artritis veilig een lage dosis prednisolon kunnen krijgen, naast hun andere reumamedicatie”, concludeert Hartman. “Patiënten (en reumatologen) hoeven hierbij niet bang te zijn voor het optreden van heel ernstige bijwerkingen.” Volgens Hartman zijn deze resultaten ook goed te vertalen naar jongere populaties RA-patiënten. “Jongere RA-patiënten hebben over het algemeen minder comorbiditeiten en gebruiken minder medicijnen. De verwachting is dan ook dat zij zelfs minder bijwerkingen van de lage dosis prednisolon zullen hebben.”

“Voor reumatologen die twijfelen laat dit onderzoek zien dat deze twijfel eigenlijk niet nodig is”

Moeite waard

Of deze resultaten de dagelijkse reumatologische praktijk zullen veranderen, hangt volgens Hartman van de reumatoloog af. “Voor de reumatologen die patiënten al een lage dosis prednisolon geven, zijn de resultaten van de GLORIA-studie hopelijk een bevestiging. Voor reumatologen die twijfelen laat dit onderzoek zien dat deze twijfel eigenlijk niet nodig is. Er is een iets grotere kans op infecties, maar als patiënten goed gemonitord worden, kunnen we deze infecties tijdig behandelen. Het geven van de lage dosis prednisolon is die moeite zeker waard, omdat het toch een aardig effect op de ziekteactiviteit heeft.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: jongen met gepig­menteerde huid­afwijking

Een tienjarige jongen heeft een opvallende laesie op de rechterbovenarm. Bij navraag blijkt deze laesie al jaren aanwezig. In de familie komen geen melanomen voor. De jongen heeft een blanco voorgeschiedenis. Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten van moeizaam plassen

Een man komt met een doorgemaakte blaasontsteking op uw spreekuur. Plassen gaat al een paar jaar langzaamaan moeilijker en moeilijker. De straal is zwak, nogal eens sproeiend en er wordt bijna altijd wat nagedruppeld. Persen helpt niet echt. Wat is uw diagnose?

Iedere arts moet zich voorbereiden op een leven lang leren

Welzijn is een voorwaarde voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. En dat is in de medische sector meer dan ooit een punt van zorg, vindt Marjolein van de Pol. “De nieuwe bewegingen moet je gewoon volgen, in welke fase van je carrière je ook zit.”

‘‘Minder eten en meer bewegen’ is echt een misvatting’

Mensen met obesitas hebben vaak te maken met negatieve vooroordelen, ook in de zorg. Daardoor vermindert de kwaliteit van zorg, legt Paige Crompvoets uit. “Uit mijn onderzoek bleek dat mensen met obesitas soms belachelijk gemaakt worden door hun zorgverleners.”

Whispp biedt oplossing voor mensen met stem- en spraak­problemen

Joris Castermans ontwikkelde Whispp, een app die met behulp van AI fluister- en aangedane spraak kan omzetten in een heldere en natuurlijke stem. “Wie nog audio- of video-opnames heeft van de gezonde stem, kan met Whispp de eigen stem van vroeger creëren.”

Artsen voor Kinderen helpt kinderen met een chronische ziekte of beperking

Michel Weijerman van Stichting Artsen voor Kinderen vertelt over hun projecten voor betere zorg en welzijn voor kinderen met een chronische aandoening. “Zo’n 200 zorgprofessionals zijn op vrijwillige basis bij onze poli betrokken. Binnen 48 uur krijg je antwoord.”

Casus: patiënte met dagelijkse neusbloedingen

Een patiënte is de dagelijkse neusbloedingen rechts helemaal zat. Door het dichtknijpen van de neus gedurende 10 minuten stopt de bloeding wel steeds. Wat is uw diagnose?

‘Wees alert op opioïd­misbruik bij patiënten op SEH’

Opioïdgebruik komt bij SEH-patiënten vaker voor dan gemiddeld. Meer bewustzijn over misbruik van deze medicatie is nodig, aldus Joris Holkenborg. “Maar vergeleken met de VS doen we het in Nederland, mede dankzij apothekers en huisartsen, best wel goed.”

Voorkom een burn-out

Huisarts Nico Verhoef onderzocht waarom steeds meer artsen een burn-out krijgen, hoe dit te voorkomen, én geeft tips hoe je het werk leuk houdt voor jezelf. “Een middag per week maakte ik vrij voor kleine chirurgische ingrepen, omdat ik dat heel leuk vind om te doen.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”


0
Laat een reactie achterx