DOQ

‘Lage sociaal­eco­nomische status is een indicator voor diabetes type 2’

Willen we ziekten voorkomen, complicaties van aandoeningen de pas afsnijden en daarmee zorguitgaven in toom houden, dan is het raadzaam specifieke aandacht te ontwikkelen voor mensen met een laag inkomen. Dat is een belangrijke les uit een in oktober gepubliceerd artikel over diabetes type 2. Eerste auteur is Yinjie Zhu van het Universitair Medisch Centrum Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen. “Ontwikkel specifiek preventief en curatief beleid voor deze groep.”

Wie deel uitmaakt van een huishouden met een maximum maandinkomen van 2000 euro, maakt 3% kans op gediagnosticeerde diabetes type 2. Onder mensen met een hoge sociaaleconomische status (SES) is de prevalentie aanzienlijk lager: 1,1%. Ook bij ongediagnosticeerde diabetes type 2 blijkt het verschil groot te zijn: 3% voor de groep met een laag inkomen versus 1,8% voor degenen met een hoge SES. Deze bevindingen, gedaan in de populatie van de Dutch Lifelines Cohort Study, zijn in oktober gepubliceerd.1

“Onder patiënten met diabetes type 2 met een lage SES komt gevolgschade van de ziekte meer voor”

Onderzoeker en eerste auteur Yinjie Zhu

Drie inkomenscategorieën

Yinjie Zhu: “Lifelines is een biobank met gegevens van inmiddels 167.000 volwassenen uit de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. De populatie is representatief voor de bevolking van deze provincies. Wij hebben van meer dan 100.000 30-plussers de data geanalyseerd uit 2007 tot 2013. Het bijzondere van Lifelines is de combinatie van sociaaleconomische factoren zoals het huishoudinkomen enerzijds en aan gezondheid gerelateerde informatie zoals medicatiegebruik anderzijds. De biobank stelde ons in staat naar verbanden te zoeken tussen inkomen, diabetes type 2 en gevolgschade van deze ziekte.” De wetenschappers deden dit op verzoek van het ministerie van VWS. Zij deelden de onderzoekspopulatie op in drie inkomenscategorieën: laag, midden en hoog.

Bloedwaarden

Het meest in het oog springt de aangetoonde relatie tussen inkomen, ongediagnosticeerde diabetes type 2 en diabetesgevolgschades in dezelfde populatie. Zhu: “Er bestond al best veel evidence voor het verband tussen SES en gediagnosticeerde diabetes type 2. Voor een relatie tussen inkomen en ongediagnosticeerde diabetes type 2 en gevolgschade was veel minder bewijs.” Gediagnosticeerde patiënten waren te identificeren via gegevens over medicijngebruik of behandelingen voor diabetes type 2, maar hoe konden de wetenschappers ongediagnosticeerde diabetes type 2 vaststellen? Zhu: ‘In Lifelines worden ook bloedwaarden geregistreerd. Zo konden we achterhalen welke deelnemers volgens de criteria diabetes type 2 hebben, maar geen medicijnen gebruiken of niet behandeld worden.”
Een ander belangrijk verschil tussen de laagste en hoogste inkomenscategorie is dat onder patiënten met diabetes type 2 met een lage SES gevolgschade van de ziekte meer voorkomt dan bij personen die een hogere SES hebben. Voorbeelden zijn hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk, beroerte, nierfalen en oogaandoeningen. Zhu: “Bij de diabetespatiënten met een hoog inkomen zagen we dat 3,3% drie of meer van dit soort complicaties heeft. Onder patiënten met een laag inkomen gaat het om 7,1%.”

“In de ideale situatie is van iedere burger een bloedmonster beschikbaar dat kan worden onderzocht op diabetes type 2”

Laagdrempelige screening

Vroegtijdige diagnostiek van diabetes type 2 biedt vele voordelen: minder ziektelast, minder te behandelen gezondheidscomplicaties en minder zorguitgaven. Laagdrempelige screening is dan ook aanbevelenswaardig, stellen de onderzoekers. Zhu: “In de ideale situatie is van iedere burger een bloedmonster beschikbaar dat kan worden onderzocht op diabetes type 2. Maar een biobank voor de hele bevolking lijkt me onhaalbaar. Het moet wél mogelijk zijn dat beleidsmakers meer focussen op mensen met een lage SES. Zij zouden preventief en ook curatief beleid kunnen ontwikkelen dat op maat van deze groep is gesneden, en detectie en behandeling van diabetes type 2 in een vroegtijdig stadium mogelijk maakt. Ook zouden huisartsen meer rekening kunnen houden met het inzicht dat diabetes type 2 vaker voorkomt bij mensen met een laag inkomen. Een lage SES is een indicator voor deze chronische ziekte. Nu diagnosticeert de huisarts vaak pas diabetes type 2 wanneer de patiënt zich meldt met complicaties van de ziekte.”

Referentie:

  1. Socio-economic gradients in diagnosed and undiagnosed Type 2 diabetes and its related health complications.
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx