DOQ

Leidende rol voor reumatoloog bij kosten­effec­tief inzetten b/tsDMARDs

De kosten van de gezondheidszorg nemen hand over hand toe, maar dit gaat een grens bereiken. Artsen kunnen hierin verantwoordelijkheid nemen door op de hoogte te zijn van de kosten van geneesmiddelen en verstandig gebruik te maken van dure geneesmiddelen. Een werkgroep van experts binnen de reumatische aandoeningen, waaronder arts in opleiding tot reumatoloog Céleste van der Togt, heeft daarom evidence-based aandachtspunten geformuleerd voor kosteneffectief gebruik van b/tsDMARDs.

De laatste decennia zijn de behandelmogelijkheden voor patiënten met inflammatoire reumatische aandoeningen enorm toegenomen. Met name b/tsDMARDs zijn een grote rol gaan spelen bij de behandeling van deze aandoeningen. Hoewel deze DMARDs effectief zijn, zijn ze kostbaar en duurder dan csDMARDs. De huidige uitdaging voor clinici is niet alleen een goede ziektecontrole te bereiken bij patiënten, maar dit ook op de meest kostenefficiënte manier te doen. Het huidige project had als doel een systematisch overzicht te geven van de literatuur over strategieën om de kosteneffectiviteit bij de behandeling van reumatische aandoeningen te verbeteren. Daarnaast wilden de experts de internationale, op consensus gebaseerde aandachtspunten voor kosteneffectiviteit bij het voorschrijven van b/tsDMARDs formuleren.

“De werkgroep stelde 12 strategieën op voor het optimaliseren van kosteneffectief gebruik van b/tsDMARDs”

Arts in opleiding tot reumatoloog Céleste van der Togt

12 strategieën

In september 2020 is hiervoor een werkgroep opgericht. Deze bestond uit 13 experts uit 7 Europese landen. In de eerste projectfase identificeerde een van de experts aan de hand van interviews met de andere experts alle relevante strategieën voor het kosteneffectief gebruiken van b/tsDMARDs. Daarbij kwamen vier manieren naar voren om de kosteneffectiviteit te verhogen: een verlaging van de geneesmiddelprijs, een lagere benodigde hoeveelheid geneesmiddel, lagere bijkomende niet-medicamenteuze kosten en een verbeterde werkzaamheid of veiligheid, of een verminderde belasting van de patiënt. Daarnaast stelde de werkgroep 12 strategieën op voor het optimaliseren van kosteneffectief gebruik van b/tsDMARDs, waaronder responsvoorspelling, gebruik van biosimilars/generieke geneesmiddelen, een lagere initiële dosis, het optimaliseren van de farmacokinetische blootstelling, het verbeteren van de therapietrouw en dosisoptimalisatie op basis van ziekteactiviteit.

“Kosteneffectiviteitsoverwegingen zijn een belangrijk aspect van de behandeling en reumatologen zouden hierin een leidende rol moeten spelen”

Overkoepelende principes

In de tweede projectfase is voor elk van de strategieën een systematisch literatuuronderzoek uitgevoerd. De derde fase bestond uit het formuleren van overkoepelende principes en aandachtspunten, gebaseerd op de gevonden studies. De vijf overkoepelende principes zijn:

  1. De behandelkeuze moet gebaseerd zijn op gedeelde besluitvorming tussen de patiënt en de reumatoloog;
  2. Treat-to-target is de hoeksteen van de behandeling met b/tsDMARDs bij reumatoïde artritis, artritis psoriatica en axiale spondyloartritis;
  3. Kosteneffectiviteitsoverwegingen zijn een belangrijk aspect van de behandeling en reumatologen zouden hierin een leidende rol moeten spelen;
  4. Het vergoedingsbeleid moet kosteneffectief gebruik van farmacologische behandelingen dekken, zowel on-label als off-label, wanneer dit evidence-based is en ondersteund wordt door (inter)nationale richtlijnen;
  5. Bio-originators en goedgekeurde biosimilars worden als vergelijkbaar beschouwd en alle aanbevelingen gelden dus in gelijke mate voor biologische originelen en biosimilars.

Uitgangspunt

Naast deze overkoepelende principes zijn 20 aandachtspunten geformuleerd. Deze aandachtspunten zijn volgens de werkgroep te gebruiken in aanvulling op de aanbevelingen voor de behandeling van reumatoïde artritis, artritis psoriatica en axiale spondyloartritis en zijn breed toepasbaar in verschillende zorgomgevingen. Dit kader van strategieën en bijbehorende aandachtspunten voor kosteneffectief gebruik van b/tsDMARDs bij inflammatoire reumatische aandoeningen kan een uitgangspunt zijn om kosteneffectiviteit in de klinische zorg te integreren. Céleste van der Togt: “Met name voor het gebruik van biosimilars, het lager doseren van rituximab en het afbouwen van b/tsDMARDs bij rustige ziekte is veel bewijs, waardoor wij dit als werkgroep in het kader van  kosteneffectiviteit sterk aanraden. Het voorspellen van respons op b/tsDMARDs en het switchen van b/tsDMARDs bij rustige ziekte zijn theoretisch interessante strategieën, dit wordt echter nog niet aangeraden vanwege het ontbreken van bewijs.”

Referentie: Van der Togt CJT, Van den Bemt B, Aletaha D, et al. Points to consider for cost-effective use of biological and targeted synthetic DMARDs in inflammatory rheumatic diseases: results from an umbrella review and international Delphi study. RMD Open 2023;9(1):e002898. doi: 10.1136/rmdopen-2022-002898.

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Een medifoor gebruiken in medische gesprekken: zeven tips

Een medifoor is een getekende metafoor die helpt bij het eenvoudig uitleggen van medische begrippen. Charlie Obihara is initiatiefnemer van het Medifoor platform en legt uit hoe ze te gebruiken. “Ook voor volwassenen is het goed om de informatie juist te verpakken.”

Casus: man met koorts, malaise en huiduitslag

Een 36-jarige man heeft klachten van koorts, malaise en huiduitslag. Hij is 3 weken geleden teruggekeerd van een vakantie naar Bangkok. Wat is uw diagnose?

Spraakherkenning zorgt voor minder administratielast

Spraakherkenning leidt tot snelle, efficiënte dossiervoering voor de arts. Harm Wesseling legt uit hoe dit in de praktijk wordt gebruikt en welke winst er behaald kan worden. “Artsen kunnen eerder hun rapportage afronden. Dat hoeven ze dan niet ’s avonds nog te doen.”

Verlies­sensitief werken in de zorg

Artsen: herken en erken verlies bij de patiënten, stelt Herman de Mönnink. Hiermee kunnen leed en complicaties worden voorkomen. “Op het moment dat je ruimte neemt voor je eigen emotionele werkstress, kun je ook ruimte nemen voor de kant van de patiënt.”

Casus: patiënt met pijnlijke oorschelp en gewrichtsklachten

Dit is de tweede keer dat u deze 32-jarige patiënt ziet met dezelfde klacht. Vandaag gaat de pijnlijke rechter oorschelp ook gepaard met gewrichtsklachten. Het gehoor is goed en patiënt heeft geen neusobstructie of een inspiratoire stridor. Er is geen trauma in de anamnese. Wat is uw diagnose?

Casus: man met buikklachten en veranderd defecatiepatroon

Een man wordt gestuurd naar de polikliniek in verband met geleidelijk toenemende buikklachten met een verandering van het defecatiepatroon. Wat is uw diagnose?

AI-gestuurd model verbetert doorstroom

Esther Janssen ontwikkelde een AI-gestuurd model dat voor de operatie al voorspellingen doet over het ontslagmoment van een patiënt en de benodigde nazorg, en zo de doorstroom te verbeteren. “Hiermee kun je eerder schakelen, door nazorgpartners te benaderen.”

SPAT voor allergietesten

Senne Gorris bedacht de SPAT: een automatische machine die alle allergiekrasjes in een keer zet. Dit maakt de testen betrouwbaarder en sneller. “De resultaten zijn na een kwartier bekend en overal waar de SPAT wordt gebruikt zijn de testen en dus de uitslagen gelijk.”

Machte­loosheid drijft artsen tot ‘medische gas­lighting’

De uitdrukking ‘medische gaslighting’ popt steeds vaker op in discussies onder ontevreden patiënten en in de medische wereld zelf. Marlies van Hemert legt uit wat dit betekent en hoe om te gaan met de patiënt als een diagnose uitblijft. “Bescheidenheid helpt.”

Casus: patiënt met probleem bij uitsteken tong

Uw 24-jarige ietwat schuchtere patiënt 'steekt' zijn tong direct naar u uit als u vraagt wat u voor hem kan doen. Daarna vervolgt hij dat hij maar één probleem heeft... Wat is uw diagnose?