DOQ

Limburgse apotheek wil chronisch gebruik slaap­medi­catie voorkomen

Slaapmedicatie geeft bij ouderen risico op vallen, soms met fatale afloop. Omdat voorkomen beter is dan genezen, startte apotheker Waan Yasen samen met de huisartsen in het Limburgse Reuver een project om chronisch gebruik van deze medicatie te voorkomen. Daarbij werkt ze nauw samen met de lokale gemeente die een project rond valpreventie begon.

Apotheker Waan Yasen vertelt vol enthousiasme over haar ambitie om als jonge apotheker bij te dragen aan verbetering van leefstijl en preventie van aandoeningen. “Mensen zien ons vaak als verkopers van geneesmiddelen. Maar het apothekersvak is veel meer dan dat: we richten ons in toenemende mate op leefstijl en preventie. Dat is een trend in apothekersland. Niet alleen het voorschrijven van geneesmiddelen is belangrijk, maar juist ook het stoppen met medicatie als dit niet meer nodig is, of zelfs ongewenst is vanwege potentiële bijwerkingen, ofwel: ‘de-prescribing’.

“Ook onze huisartsen gaven aan chronisch gebruik van slaapmedicatie zoveel mogelijk te willen indammen”

Apotheker Waan Yasen

‘Benzomoe’

Slaapmiddelen – waaronder de beruchte benzodiazepines – staan bekend om de potentieel verslavende werking. Door het versuffende effect van deze middelen lopen met name ouderen risico op vallen. Een slaappil kan soms even nodig zijn om de nachtrust te verbeteren, maar chronisch gebruik moet zoveel mogelijk worden voorkomen, vertelt Yasen. Daarop focust zij in het project dat ze in september 2024 startte, samen met de huisartsen van het gezondheidscentrum waarin haar apotheek is gevestigd en haar collega-apotheker Lava Sulayman. “Dit project sluit aan op het landelijke project ‘Benzomoe’, waarvan Klaas Jan Bolt de organisator is. Tijdens een zakenreis sprak ik een collega-apotheker die hier laaiend enthousiast over was. Het project sprak me erg aan en teruggekomen heb ik onze huisartsen uitgenodigd voor een farmacotherapeutisch overleg hierover. Ook zij gaven aan chronisch gebruik van slaapmedicatie zoveel mogelijk te willen indammen.”

“Een alternatief voor slaapmedicatie is slaaptherapie”

Bewustzijn

Het project begint klein, met de focus in eerste instantie op drie slaapmiddelen: de benzodiazepine temazepam en de benzodiazepine-achtige middelen zopiclon en zolpidem. “Patiënten die starten met deze geneesmiddelen geven we bij de eerste uitgifte in de apotheek een kleurig doosje mee. Daarop staat met grote letters ‘Benzomoe’, verwijzend naar het landelijke project. In het doosje zit informatie die de patiënt erop wijst dat deze medicatie niet chronisch gebruikt moet worden en dat er andere alternatieven mogelijk zijn. Ook willen we patiënten zo bewust maken van de risico’s van deze medicatie. Een alternatief voor medicatie is bijvoorbeeld slaaptherapie. We verwijzen mensen die hiervoor belangstelling hebben door naar de praktijk voor oefentherapie Mensendieck. Op termijn willen we het project uitbreiden naar patiënten die al chronisch benzodiazepines gebruiken. Sommige mensen krijg je daar moeilijk van af. Zeker bij kwetsbare patiënten is dit een uitdaging.”

Gemeente

Het project ‘Benzomoe’ past naadloos in een valpreventieproject dat de gemeente Beesel – waaronder Reuver valt – is gestart. “We hebben daarom goed contact met de gemeente. Het is een open gemeente die ook mee wil denken over de financiering van ons project. Als apothekers hebben we onze inkomsten vooral te danken aan het afleveren van medicatie, niet aan het stoppen hiervan. Dus de financiering van ons project is een uitdaging. Om aan te tonen dat dit project werkelijk leidt tot minder chronisch gebruik van slaapmedicatie, moeten we de gemeente hierover data verstrekken. We hebben een nulmeting gedaan voor de start van het project, zodat we het effect in de komende tijd kunnen volgen.”

“We merken dat ons project echt is gaan leven in het dorp”

Gezondheidsfestival

Yasen is optimistisch over het verloop van het project. “Reuver is een klein dorp in Noord-Limburg, waar iedereen elkaar kent. Het plaatselijke blaadje ‘Puik’ besteedde aandacht aan ons project. Verder was er afgelopen zomer een gezondheidsfestival in het dorp, waar alle lokale zorgverleners een kraampje hadden. Wij hadden een kraampje met een van de samenwerkende huisartsen. Op het festival viel ons kleurrijke doosje op, wat leidde tot veel vragen van het publiek. We merken dat door de aandacht in het plaatselijke blaadje en door onze aanwezigheid op het gezondheidsfestival, ons project echt is gaan leven in het dorp. Zo kunnen we ons als apothekers mooi profileren als zorgverlener!”, besluit Yasen.

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Integrale geneeskunde in Nederland: tijd voor de volgende stap

Het spreekuur Integrative Medicine van Ines von Rosenstiel is erg populair en ook in andere ziekenhuizen groeit de belangstelling voor een dergelijk spreekuur. Hoe zorgen we ervoor dat IM een structureel onderdeel wordt van de reguliere zorg in Nederland?

Mindfulness in de zorg: allesbehalve zweverig

“Zorg goed voor jezelf. Er is er maar één van.” Dat zei een patiënt ooit tegen longarts Miep van der Drift. Ze weet als geen ander: mindfulness is niet alleen voor patiënten, maar ook voor zorgverleners. Ze geeft tips voor kleine veranderingen met een grote impact.

Medicatie vaak te lang voortgezet na ontslag uit ziekenhuis

Veel patiënten gebruiken in ziekenhuizen voorgeschreven opiaten, benzodiazepines en antipsychotica nog langdurig na ontslag, aldus Judith de Ruijter. “We geven artsen de tip om, als ze bij ontslag nieuwe medicatie voorschrijven, al meteen na te denken over stoppen.”

‘Impliciete sturing kan samen beslissen verstoren’

Het proces van samen beslissen kan worden verstoord door onbewuste aansturing op een bepaalde behandeling, aldus Anneleen Timmer en Suzanne Festen. “Misschien gaan veel behandelaars er onbewust vanuit dat de patiënt alles op alles wil zetten om de ziekte te bestrijden.”

Casus: man met een hartafwijking

Een 52-jarige man met blanco cardiale voorgeschiedenis wordt gescreend voor levertransplantatie. Voorheen geen cardiale klachten of echo cor gehad. Per toeval een afwijking in het hart gezien. Wat is uw diagnose?

‘Verwijs patiënten met onbegrepen mobiliteitsklachten door naar MSK-arts’

MSK-arts William van de Luijtgaarden behandelt in zijn praktijk vooral patiënten met pijn of functiestoornissen van het bewegingsapparaat. Hij pleit voor meer bekendheid van MSK-geneeskunde onder collega-artsen: “Wij kunnen het probleem bij de kern aanpakken.”

Discriminatie: blinde vlek in de zorg

Zorgbestuurders hebben vaak geen zicht op discriminatie binnen hun organisatie, ontdekte Ewoud Butter. “Ze hebben geen idee van de omvang ervan, incidenten of ervaringen worden niet bijgehouden, het is geen terugkerend onderwerp tijdens de bestuurlijke overleggen.”

‘Wild Westen dreigt op markt voor middelen tegen veroudering’

Bigtechmiljardairs investeren fors in middelen tegen veroudering, maar klinisch geriater Marcel Olde Rikkert waarschuwt voor de risico’s. Verscheidene stoffen beloven langer gezond leven, maar de langetermijneffecten zijn onbekend. “We dreigen we kopje onder te gaan door de hype.”

Casus: oudere dame met een groeiende moedervlek

Een 74-jarige dame wil een groeiende moedervlek op het been laten controleren. Sinds twee jaar jeukt de moedervlek en wordt groter. Ze heeft een blanco voorgeschiedenis, daarnaast komen er ook in haar familie geen melanomen voor. Wat is uw diagnose?

‘Je moet soms echt vechten voor je patiënten’

Huisarts Marike Ooms werkt in verschillende asielzoekerscentra. Daar biedt ze zorg aan mensen die niet alleen kampen met medische problemen, maar ook met de onzekerheid van een onduidelijke toekomst en de last van hun verleden. "Als je iedereen open benadert, blijken de vragen en klachten vaak niet zoveel te verschillen van patiënten in een reguliere praktijk.”