DOQ

Lymfeklierkankercellen ontsnappen aan medicatie, reumamiddel biedt mogelijk uitkomst

Lymfeklierkanker wordt vaak behandeld met een combinatie van chemo- en immuuntherapie. Bij sommige patiënten slaat deze combinatietherpaie niet meer aan doordat de kankercellen genetisch veranderen. Voor deze groep wordt nu een nieuwe vorm van immuuntherapie getest. Lotte de Winde van het Radboudumc ontdekte dat deze nieuwe therapievorm bij de helft van de patiënten met een agressieve vorm van lymfeklierkanker niet aanslaat. Voor hen komt de oplossing mogelijk uit onverwachte hoek, namelijk van een anti-reumatisch geneesmiddel. Woensdag 25 oktober promoveert ze op haar onderzoek.

Bij lymfeklierkanker gaan bepaalde cellen van het afweersysteem, de B-cellen, ongecontroleerd en hard groeien. Patiënten met lymfeklierkanker worden momenteel behandeld met een combinatie van chemo- en immuuntherapie (CD20-therapie). Bij sommige patiënten slaat deze combinatietherapie niet meer aan doordat de kankercellen genetisch veranderen. Voor deze patiëntengroep is nieuwe therapie nodig.

Een van de mogelijkheden die momenteel erg in de belangstelling staat is een immuuntherapie die zich richt tegen het eiwit CD37 dat zich op het celmembraan van B-cellen bevindt. Deze CD37-eiwitten binden andere eiwitten en vormen op die manier een brug tussen de binnen-  en buitenkant van de cel. Ze zijn belangrijk voor de communicatie van een cel met zijn omgeving. De immuuntherapie bindt zich aan CD37 en veroorzaakt celdood.

Therapie slaat niet aan
Lotte de Winde ontdekte echter dat deze nieuwe immuuntherapie bij ongeveer de helft van de patiënten met een zeer agressieve soort lymfeklierkanker, diffuus grootcellig B cellymfoom (DLBCL), niet aanslaat. Zij hebben namelijk geen CD37 op de kanker B-cellen. De medicatie zal de kanker B-cellen niet herkennen en dus geen effect hebben. Jaarlijks krijgen ongeveer 800 Nederlanders de diagnose DLBCL. De ziekte komt het meest voor bij oudere mensen, de gemiddelde leeftijd waarop de diagnose wordt gesteld is 64 jaar.

Anti-reumatisch geneesmiddel
De Winde suggereert voor de patiënten die het CD37-eiwit missen een andere therapie. Ze ontdekte namelijk dat deze patiënten een verhoogde concentratie van het ontstekingseiwit IL-6 hebben. Door die verhoogde IL-6 productie vermenigvuldigen de kanker B-cellen zich sneller. Er bestaat al medicatie die IL-6 remt. Deze wordt nog niet voor patiënten met kanker gebruikt, maar wel bij patiënten met reumatoïde artritis. In een vervolgonderzoek wil het Radboudumc uitzoeken of deze IL-6 therapie ook geschikt is voor patiënten met DLBCL.

 
Bron: Radboudumc
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Tussen de spreekkamer en het schetsboek: arts met beeld als tweede taal

Aios dermatologie Loes Vos maakt naast haar werk medische illustraties. Voor collega’s, patiënten én landelijke campagnes vertaalt ze complexe informatie naar helder beeld. “Ik teken bijna bij elk consult wel iets uit.”

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”