DOQ

Mate van geurherkenning wijst op alzheimer

“Een niet-invasief protocol waarmee het vermogen om geuren te herkennen c.q. onderscheiden, maakt het mogelijk om ouderen te vinden die een verhoogd risico lopen op alzheimer”, aldus assistent professor Mark Albers, van het MGH Department of Neurology in Massachusetts. De resultaten van het onderzoek zijn recent gepubliceerd in Annals of Neurology.

“Er is steeds meer bewijs dat de neurodegeneratie bij alzheimer 10 jaar eerder start dan wanneer iemand last krijgt van geheugensymptomen”, aldus Albers.

Uit onderzoek bleek al eerder dat de olfactorische informatie aangedaan kan zijn door Alzheimer, en verschillende studies laten zien dat mensen met alzheimer een verminderd vermogen hebben om geuren te herkennen. De onderzoeksgroep van Albers heeft 4 testen ontwikkeld die gericht zijn op de olfactorische en cognitieve functies:

  1. OPID (Odor Percept IDentification)-10 test. Bij deze test krijgen deelnemers te maken met 10 geuren: Menthol, klaver, leer, aardbei, lelie, ananas, rook, zeep, grapefruit of citroen. Na 2 seconden blootstelling aan de geur krijgen de deelnemers vragen of ze de geur herkennen en moeten ze een woord kiezen (uit 4 woorden) die de geur het beste omschrijft.
  1. OAS (Odor Awareness Scale) dit is een vragenlijst waarbij deelnemers worden onderzocht op hun aandacht voor geuren in de omgeving. Ze maken daarbij onderscheid tussen positieve en negatieve geuren.
  1. OPID-20 bij deze testen worden naast de geuren uit de eerste test, ook nog de geuren: Banaan, knoflook, kers, baby poeder, gras, fruit punch, perzik, chocolade, vuil en sinaasappel toegevoegd. Eerst wordt gevraagd of ze de geur al eerder in de OPID test hebben geroken, vervolgens mogen ze de geur omschrijven aan de hand van een woord. Het vermogen om eerdere geuren te herinneren, geeft aan in hoeverre ze geuren kunnen onthouden.
  1. OD (Odor Discrimination) test, deelnemers krijgen twee opeenvolgende geuren en vragen of ze anders zijn. Dit wordt zo’n 12 keer herhaald.

Van de 183 deelnemers waren er 70 cognitief in orde, 74 deelnemers testten normaal op cognitieve testen, maar maakten zich wel zorgen over hun cognitieve vermogens. 29 van de deelnemers waren mild beperkt en 10 hadden ‘met zekerheid’ Alzheimer als diagnose.

De resultaten uit de OPID-20 test waren significant anders tussen de 4 groepen van deelnemers, en mensen die alzheimer lieten zien in de hersenen (enorinale schors). Vooral de POEM-score was aanzienlijk verschillend tussen de groepen. Mensen die slecht scoorden op de testen, hadden vaak een variant van het APOE-gen wat geassocieerd is met een verhoogd risico op alzheimer. Volgens de wetenschappers een goedkope, non-invasieve manier om kandidaten met alzheimer die in aanmerking komen voor therapie te kunnen identificeren.

Bron: Annals of Neurology

Auteur: Lennard Bonapart
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Een medifoor gebruiken in medische gesprekken: zeven tips

Een medifoor is een getekende metafoor die helpt bij het eenvoudig uitleggen van medische begrippen. Charlie Obihara is initiatiefnemer van het Medifoor platform en legt uit hoe ze te gebruiken. “Ook voor volwassenen is het goed om de informatie juist te verpakken.”

Casus: man met koorts, malaise en huiduitslag

Een 36-jarige man heeft klachten van koorts, malaise en huiduitslag. Hij is 3 weken geleden teruggekeerd van een vakantie naar Bangkok. Wat is uw diagnose?

Spraakherkenning zorgt voor minder administratielast

Spraakherkenning leidt tot snelle, efficiënte dossiervoering voor de arts. Harm Wesseling legt uit hoe dit in de praktijk wordt gebruikt en welke winst er behaald kan worden. “Artsen kunnen eerder hun rapportage afronden. Dat hoeven ze dan niet ’s avonds nog te doen.”

Verlies­sensitief werken in de zorg

Artsen: herken en erken verlies bij de patiënten, stelt Herman de Mönnink. Hiermee kunnen leed en complicaties worden voorkomen. “Op het moment dat je ruimte neemt voor je eigen emotionele werkstress, kun je ook ruimte nemen voor de kant van de patiënt.”

Casus: patiënt met pijnlijke oorschelp en gewrichtsklachten

Dit is de tweede keer dat u deze 32-jarige patiënt ziet met dezelfde klacht. Vandaag gaat de pijnlijke rechter oorschelp ook gepaard met gewrichtsklachten. Het gehoor is goed en patiënt heeft geen neusobstructie of een inspiratoire stridor. Er is geen trauma in de anamnese. Wat is uw diagnose?

Casus: man met buikklachten en veranderd defecatiepatroon

Een man wordt gestuurd naar de polikliniek in verband met geleidelijk toenemende buikklachten met een verandering van het defecatiepatroon. Wat is uw diagnose?

AI-gestuurd model verbetert doorstroom

Esther Janssen ontwikkelde een AI-gestuurd model dat voor de operatie al voorspellingen doet over het ontslagmoment van een patiënt en de benodigde nazorg, en zo de doorstroom te verbeteren. “Hiermee kun je eerder schakelen, door nazorgpartners te benaderen.”

SPAT voor allergietesten

Senne Gorris bedacht de SPAT: een automatische machine die alle allergiekrasjes in een keer zet. Dit maakt de testen betrouwbaarder en sneller. “De resultaten zijn na een kwartier bekend en overal waar de SPAT wordt gebruikt zijn de testen en dus de uitslagen gelijk.”

Machte­loosheid drijft artsen tot ‘medische gas­lighting’

De uitdrukking ‘medische gaslighting’ popt steeds vaker op in discussies onder ontevreden patiënten en in de medische wereld zelf. Marlies van Hemert legt uit wat dit betekent en hoe om te gaan met de patiënt als een diagnose uitblijft. “Bescheidenheid helpt.”

Casus: patiënt met probleem bij uitsteken tong

Uw 24-jarige ietwat schuchtere patiënt 'steekt' zijn tong direct naar u uit als u vraagt wat u voor hem kan doen. Daarna vervolgt hij dat hij maar één probleem heeft... Wat is uw diagnose?