DOQ

Moeders helpen zorg voor kwetsbare zwangeren te verbeteren

Wat heeft je geholpen, wat heb je gemist, wat kan beter? In het Albert Schweitzer ziekenhuis vragen ze dit aan recent bevallen moeders om zo de zorg aan kwetsbare zwangeren te verbeteren. In februari 2022 startte het ziekenhuis met bijeenkomsten van de Moederraad waar deze moeders aan deelnemen. Gynaecoloog Bettina Akerboom is ambitieus en wil zelfs nog een stapje verder gaan. “Deze moeders kunnen kwetsbare zwangeren veel beter bereiken en motiveren tot hulpverlening dan wij dat als zorgverleners kunnen.”

“In onze Moederraad denken vier moeders mee over onze zorg aan kwetsbare zwangeren,” vertelt gynaecoloog Bettina Akerboom van het Albert Schweitzer ziekenhuis. “Dit zijn moeders die recent zijn bevallen en extra zorgverlening hebben gehad tijdens hun zwangerschap. We bevragen hen bewust pas nadat ze zijn bevallen, omdat ze dan beter kunnen reflecteren op het zorgtraject dan wanneer ze er nog middenin zitten. Ons doel is om met de feedback die we op deze manier krijgen de zorg aan kwetsbare zwangeren te verbeteren.”

Gynaecoloog Bettina Akerboom

Extra zorgtrajecten

In 2006 begon het Albert Schweitzer ziekenhuis al met extra zorgtrajecten voor kwetsbare zwangeren door een multidisciplinaire begeleidingsgroep, bestaande uit psychiatrie, maatschappelijk werk, kindergeneeskunde en verloskunde. “Een zwangere vrouw is kwetsbaar als ze psychiatrische klachten heeft, zoals depressie, angst of een persoonlijkheidsstoornis. Maar ook als ze verslaafd is, schulden heeft, in een situatie zit met huiselijk geweld, vluchteling is of als tiener zwanger is,” legt Akerboom uit.

“Wat werkt voor jullie? Wat heeft je geholpen, wat heb je gemist, wat kan beter? Dat willen we toetsen in de Moederraad”

Wat werkt?

Ook na de zwangerschap is het belangrijk om deze groep te blijven ondersteunen, vindt Akerboom. “Daarom hebben we een ketennetwerk opgericht van psychosociale zorgverleners die met elkaar een convenant hebben ondertekend. Met dit netwerk bedenken we wat goede zorg is voor deze moeders. Maar niet alles wat wij bedenken werkt ook echt goed. Ik had al heel lang de wens om ook de moeders te vragen: wat werkt voor jullie? Wat heeft je geholpen, wat heb je gemist, wat kan beter? Dat willen we toetsen in de Moederraad.”

De moeders kunnen ook zelf onderwerpen aankaarten. Ze sparren ook met elkaar in een appgroep”

Praten over de zorg

“We willen vier tot zes keer per jaar bijeenkomen,” vertelt Akerboom. “Vanuit ons ziekenhuis zit de maatschappelijk werker er altijd bij. Daarnaast doen steeds andere collega’s mee, afhankelijk van het thema dat we behandelen. Het kan bijvoorbeeld gaan over de bestaande zorg, zoals de keuze tussen VoorZorg en PréZorg, maar ook over vernieuwingen die we willen invoeren, zoals het prenatale huisbezoek. De moeders kunnen ook zelf onderwerpen aankaarten. Ze sparren ook met elkaar in een appgroep.”

Beter bereiken en motiveren

De focus ligt in de Moederraad op de zwangerschap en de overdracht naar een eventueel traject daarna. “Ik ben na de bevalling niet meer hun zorgverlener, maar ik wil er wel voor zorgen dat ze hun bevindingen terugkoppelen, zodat ik kan meenemen in het netwerk.” Akerbooms ambitie is om een aantal van de moeders uit de Moederraad uiteindelijk te vragen om in gesprek te gaan met kwetsbare zwangeren. “Deze moeders kunnen kwetsbare zwangeren veel beter bereiken en motiveren tot hulpverlening dan wij dat als zorgverleners kunnen.”

In de eerste duizend dagen kun je echt veel positieve invloed hebben op de verdere ontwikkeling van een kind, zowel psychisch als somatisch”

Eerste duizend dagen

Het mag duidelijk zijn dat Akerboom zich als gynaecoloog niet wil beperken tot de puur medische kant van een zwangerschap. Ze voelt zich verantwoordelijk voor het ongeboren kind. “Dat kan namelijk niet voor zichzelf opkomen, ook niet in de eerste jaren na de geboorte. Ik ben de bewaker, zodat het kind een zo kansrijk mogelijke start krijgt. Ik regel de hulp niet allemaal zelf, maar ik regel wel dat de casemanager – de maatschappelijk werker – de hulp gaat regelen. Uit onderzoek weten we dat je in de eerste duizend dagen echt heel veel positieve invloed kunt hebben op de verdere ontwikkeling van een kind, zowel psychisch als somatisch. Mits je de juiste hulp en steun biedt. Dat vind ik waanzinnig fascinerend. Ik hoop daar met de Moederraad een bijdrage aan te kunnen leveren.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Snel en agressief koelen essentieel bij hitteberoerte

Pas op voor oververhitting: SEH-arts Amber Hoek waarschuwt voor inspanningsgebonden hitteberoerte bij hardlopers en legt uit hoe dit te behandelen en te voorkomen. “Snel en agressief koelen is essentieel om een fatale afloop te voorkomen.”

Tussen de spreekkamer en het schetsboek: arts met beeld als tweede taal

Aios dermatologie Loes Vos maakt naast haar werk medische illustraties. Voor collega’s, patiënten én landelijke campagnes vertaalt ze complexe informatie naar helder beeld. “Ik teken bijna bij elk consult wel iets uit.”

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”