DOQ

‘Niet het stelsel, maar onze menta­liteit moet op de schop’

Een nieuw stelsel met zeven geneeskundige kernspecialismen, in plaats van de huidige 34 specialismen en 13 profielen. Dat is hoe het College Geneeskundige Specialismen (CGS) van de KNMG, dat gaat over het opheffen en instellen van specialismen, de toekomst ziet. Internist, voorzitter NWO en hoogleraar geneeskunde Marcel Levi denkt dat het zover niet hoeft te komen.

Om de zorg toekomstbestendig te houden moet het stelsel van specialismen op de schop, vindt het CGS. In hun houtskoolschets signaleert het CGS dat de zorgvraag verandert: patiënten worden ouder en hebben meerdere aandoeningen. Daarnaast verschuift de zorg van het ziekenhuis naar de wijk en krijgen mensen dankzij technologie steeds meer eigen regie over gezondheid en ziekte. Tegelijkertijd specialiseren artsen zich vaak steeds verder en zijn ze voor een smaller deel van de geneeskunde inzetbaar. Herkenbaar, vindt Marcel Levi: “Het is niet langer houdbaar dat mensen van de ene specialist naar de andere worden verwezen voor elk orgaanprobleem.”

“Al dat doorverwijzen naar een ander is meer een mentaliteitsprobleem dan een opleidingsprobleem”

Internist Marcel Levi

Breder kijken

Maar de vraag is of dokters nog breder opgeleid moeten worden. “Dokters breed opleiden doen we namelijk al”, betoogt Levi. “In die eerste zes jaar leer je veel over het menselijk lichaam en diverse aandoeningen, van diabetes tot urine- en luchtweginfecties. Een medisch specialist krijgt in de vervolgopleiding daarna ook nog veel algemene kennis mee. Een oogarts die is gespecialiseerd in voorste oogkamer-problematiek, moet ook de bijkomende diabetes mellitus type 2 kunnen behandelen. Zo moeilijk is dat niet. Dat specialisten patiënten nu alleen voor een klein deelgebied behandelen en voor elke comorbiditeit verwijzen naar een ander, is meer een mentaliteitsprobleem dan een opleidingsprobleem.”

Mavo-dokter

Bovendien vraagt Levi zich af of een brede opleiding die leidt tot meer generalisten, zoals het CGS voorstelt, een oplossing is voor het probleem. “Ik denk het niet. Ten eerste voldoen veel artsen dan niet meer aan de Europese eisen voor een diploma en kun je geen erkenning meer krijgen om ergens anders dan in Nederland te werken. Dat lijkt me onwenselijk. Daarnaast krijgen we met de ‘kernspecialisten’ zoals het CGS voorstelt, een tweede echelon van artsen. Ook iets om goed over na te denken: je wilt voorkomen dat zij worden gezien als ‘mavo-dokter’, of halve specialist. De kans is ook groot dat de patiënt niet naar de eerstgenoemde wil. Dan past de oplossing dus niet op het probleem.”

Zelf nadenken

Toch ziet Levi ook dat de huidige manier van opleiden en beroepsuitoefening aan verandering toe is. Hij ziet de oplossing in een verandering van mindset. “We leiden vooral op in een meester-gezelsetting waarbij de aios werkt onder supervisie. De crux zit hem dus in opleiders die het goede voorbeeld geven om met een meer generalistische inslag te werken. Komt de patiënt voor maag-darmklachten en is die ook benauwd? Dan moet je niet een consult uitschrijven, maar zelf nadenken. Daar is geen verandering van het stelsel voor nodig.”

“De vorm van de opleiding is nu een piramide, terwijl ik denk dat we naar een zandlopervorm moeten”

Zandloper

Wel zou het helpen om de opleiding aan te passen: met name de vorm. “Nu is die vorm een piramide: je begint breed en specialiseert steeds verder. Terwijl ik denk dat we naar een zandlopervorm toe moeten: je begint breed, kunt je verdiepen, maar blijft daarna ook in de breedte werkzaam. Iemand die pancreas-chirurg wordt, zou ook gewoon algemene diensten moeten doen. Je vak in de breedte uitoefenen houdt de zorg toegankelijker, maar maakt het werk ook leuker en afwisselender. Wat dat betreft is het goed dat het CGS de discussie op gang heeft gebracht: we moeten zoeken naar een oplossing die echt iets doet aan het probleem.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH-artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


4
0
Laat een reactie achterx
Lees ook: Verwijzen naar zelfhulptools vermindert machteloosheid

Naar dit artikel »