DOQ

Nieuwe afweerreactie tegen malariaparasiet ontdekt

Rode bloedcellen die geïnfecteerd zijn met de geslachtscellen van malariaparasieten kunnen door het immuunsysteem herkend en bestreden worden, ontdekte prof. dr. Teun Bousema van het Radboudumc samen met internationale collega’s. Eerder werd gedacht dat de parasiet in deze fase onaantastbaar was. Het immuunsysteem heeft alleen meestal wel wat hulp nodig bij het opruimen van de parasiet. Een nieuw vaccin zou hierbij kunnen helpen.

Het team wetenschappers van Radboudumc, de University of Glasgow en Harvard University. onderzocht het bloedplasma van meer dan 500 malariapatiënten uit Kameroen, Burkina Faso, Malawi en Gambia. De resultaten zijn recent gepubliceerd in Science Translational Medicine. Plasmodium falciparum is een eencellige parasiet die voor zijn hele levenscyclus afhankelijk is van muggen en mensen. Wanneer een geïnfecteerde mug een mens steekt, spuit deze parasieten in die de mens ziek maken en soms tot sterfte leiden. Een deel van de ziekmakende parasieten ontwikkelt zich tot mannelijke en vrouwelijke geslachtscellen die vervolgens weer door een andere mug opgenomen kunnen worden. Een deel van die parasietontwikkeling vindt plaats in rode bloedcellen in het beenmerg.

Immuunreactie versterken met vaccin?

De onderzoekers ontdekten eiwitten van de geslachtscellen van de malariaparasiet op de buitenkant van hun rode bloedcellen. Die eiwitten worden herkend en aangepakt door het immuunsysteem. Deze afweerreactie resulteert in een afname in het aantal ontwikkelende geslachtscellen die weer muggen kunnen infecteren. De nieuw ontdekte vorm van immuniteit onderbreekt de ontwikkeling van malariaparasieten en voorkomt zo dat het menselijk bloed besmettelijk wordt voor muggen. De resultaten bieden aanknopingspunten voor een vaccin dat deze afweerreactie versterkt en misschien de verspreiding van malaria helemaal kan voorkomen.

Hoogleraar Epidemiologie van Tropische Infectieziekten prof. dr. Teun Bousema van het Radboudumc: “Er bestaat geen individuele, magische oplossing voor malaria, maar dit is wel een ontdekking met potentie. Het helpt ons om te begrijpen hoe malaria zich door gemeenschappen verspreidt, en biedt aanknopingspunten voor nieuwe middelen. Zulke innovatieve middelen zijn essentieel voor de voortzetting van de continue campagne om deze verschrikkelijke ziekte een halt toe te roepen.”

Bouwen op eerdere ontdekkingen

Eerder ontdekte Bousema al dat sommige mensen na een malaria-infectie een afweerreactie ontwikkelen die voorkomt dat ze nieuwe muggen besmetten. De antistoffen die deze mensen aanmaken worden door de mug opgezogen en schakelen in de muggenmaag de malariaparasiet uit. De patiënten hebben zelf geen voordeel van de antistoffen die ze aanmaken, maar andere mensen – die door deze muggen gebeten worden – wel. Het is een interessante vorm van altruïstische immuniteit. Bousema ontdekte dat één op de vijfentwintig malariapatiënten verspreiding van de ziekte zo voorkomt. De nieuw ontdekte afweerreactie, recent gepubliceerd in Science Translational Medicine, werkt vroeger in de parasietontwikkeling en voorkomt de uitrijping van malariaparasieten in het beenmerg. Het menselijk afweersysteem kan parasieten dus opruimen voordat ze de mug bereiken en zelfs als ze de mug bereiken hun besmettelijkheid nog remmen.

Bron: Radboudumc
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Artsen voor Kinderen helpt kinderen met een chronische ziekte of beperking

Michel Weijerman van Stichting Artsen voor Kinderen vertelt over hun projecten voor betere zorg en welzijn voor kinderen met een chronische aandoening. “Zo’n 200 zorgprofessionals zijn op vrijwillige basis bij onze poli betrokken. Binnen 48 uur krijg je antwoord.”

Casus: patiënte met dagelijkse neusbloedingen

Een patiënte is de dagelijkse neusbloedingen rechts helemaal zat. Door het dichtknijpen van de neus gedurende 10 minuten stopt de bloeding wel steeds. Wat is uw diagnose?

‘Wees alert op opioïd­misbruik bij patiënten op SEH’

Opioïdgebruik komt bij SEH-patiënten vaker voor dan gemiddeld. Meer bewustzijn over misbruik van deze medicatie is nodig, aldus Joris Holkenborg. “Maar vergeleken met de VS doen we het in Nederland, mede dankzij apothekers en huisartsen, best wel goed.”

Voorkom een burn-out

Huisarts Nico Verhoef onderzocht waarom steeds meer artsen een burn-out krijgen, hoe dit te voorkomen, én geeft tips hoe je het werk leuk houdt voor jezelf. “Een middag per week maakte ik vrij voor kleine chirurgische ingrepen, omdat ik dat heel leuk vind om te doen.”

De zorgverlener als verwonderaar

Steeds meer resultaten wijzen uit dat een goed contact tussen de zorgverlener, het kind en de ouders, veel leed kan voorkomen. Piet Leroy zet zich in voor pijn- en traumavrije zorg bij kinderen. “Ik spreek nooit over lastige ouders, wel over kwetsbare ouders.”

Aandacht voor sterven

Rozemarijn van Bruchem-Visser pleit voor meer aandacht voor het stervensproces van de patiënt vanuit de zorgverlener. “Het ontbreekt vaak aan kennis over de praktische aspecten. Dat maakt het lastig om het gesprek te openen voor veel zorgverleners.”

Taalbarrière en geen tolk? Geen passende zorg

“Sinds het ministerie van VWS in 2012 de subsidie voor landelijke tolkendiensten stopte zien we veel onwenselijke situaties. Zo kunnen we geen passende zorg bieden”, vertelt jeugdarts Petra de Jong. Ze zet zich in voor de campagne ‘Tolken terug in de zorg, alstublieft’.

Casus: man met veranderd defatiepatroon, krampen en borborygmi

Een man wordt gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon, met krampen en borborygmi. Er is geen bloedverlies. De eetlust is normaal en er is geen gewichtsverlies. Wat is uw diagnose?

Een dokter is geen monteur

Pieter Barnhoorn pleit voor bezielde en bezielende zorg, waarbij contact met de patiënt centraal staat. Zijn visie overstijgt het traditionele biomedische model: “Waarom moet alles efficiënt en onpersoonlijk? Dat is toch niet de reden waarom mensen de zorg in gaan?”

Casus: patiënt met veel jeuk

U ziet een zestienjarige patiënte met veel jeuk en een blanco voorgeschiedenis. Patiënte krijgt een corticosteroïd van de huisarts, maar dat helpt niet. Wat is uw diagnose?


0
Laat een reactie achterx