DOQ

Onderzoeker Overbeek: ‘Verhoogd risico op kanker bij diabetes type-2 komt niet door diabetesmedicatie’

Zowel mannen als vrouwen met type 2-diabetes hebben 1,3 keer vaker colorectaal kanker dan mannen en vrouwen zonder diabetes. Verder hebben mannen met type 2-diabetes vaker een tumor aan het einde van de dikke darm, en vrouwen juist aan het begin van de dikke darm. En vrouwen met borstkanker en type 2-diabetes hebben vaker een agressiever type borstkanker. Zo luidt de conclusie van recent onderzoek.

Met haar promotieonderzoek (Amsterdam UMC) leverde onderzoeker Jetty Overbeek een waardevolle bijdrage aan kennisontwikkeling over de complexe relatie tussen type 2-diabetes en kanker, een relatie waarnaar al decennialang onderzoek wordt gedaan. Voor haar onderzoek creëerde ze het PHARMO DIAMANT-cohort door alle mensen met diabetes te selecteren uit het PHARMO Datanetwerk. Ze concludeert onder andere dat zowel mannen als vrouwen met type 2-diabetes 1,3 keer vaker colorectaal kanker hebben dan mannen en vrouwen zonder diabetes. Mannen met type 2-diabetes hebben vaker een tumor aan het einde van de dikke darm, vrouwen juist aan het begin van de dikke darm. Verder hebben vrouwen met borstkanker en type 2-diabetes vaker een agressiever type borstkanker dan vrouwen met borstkanker zonder diabetes. Het gebruik van insuline heeft hier geen invloed op.

Onderzoeker Jetty Overbeek
(Bron foto: J. Overbeek)

Aandacht voor het soort kanker

Op basis van de bevindingen bepleit Overbeek dat in onderzoek meer rekening wordt gehouden met het soort kanker, het geslacht, de locatie en de aard van de tumor. “Het is belangrijk dat verder uit te diepen”, stelt ze, “want als je in onderzoek geen onderscheid maakt tussen mannen en vrouwen en het type en de karakteristieken van de tumor, vertroebelt dat de resultaten. We hebben kortom veel meer data nodig en het is dan ook goed dat inmiddels Europese studies gedaan worden.”

Geen restrictie in medicatiekeuze

Over de directe gevolgen van haar bevindingen voor de klinische praktijk is Overbeek nuchter. “In de discussie van mijn thesis schrijf ik dat, wanneer gekeken wordt naar de bijwerking kanker, artsen geen restricties moeten hanteren in de keuze voor de medicatie die ze aan diabetespatiënten voorschrijven”, zegt ze. “Op basis van wat nu bekend is, kan ik niet concluderen dat er een relatie is tussen die medicatie en het krijgen van kanker. Het ligt kortom niet aan de medicijnen. De nieuwe middelen, waarbij wel een relatie wordt gesuggereerd, worden nog weinig toegepast en toch zien we al dat het aantal mensen met type 2 dat kanker krijgt, stijgt. Dat moet dus ergens anders door verklaard worden. Persoonlijk neig ik ernaar te denken dat het vooral moet worden gezocht in de gezamenlijke risicofactoren voor type 2-diabetes en kanker: leeftijd, leefstijl en overgewicht. Wat artsen dus in ieder geval op dit moment niet moeten doen, is diabetespatiënten bang maken door te zeggen dat ze een verhoogd kankerrisico hebben vanwege de diabetesmedicatie. Het risico is dat ze dan de medicijnen – die ze echt nodig hebben – niet meer durven gebruiken.”

‘Het verhoogde kankerrisico is mogelijk het gevolg van de gezamenlijke risicofactoren voor type 2-diabetes en kanker: leeftijd, leefstijl en overgewicht’

Leeftijd als factor

Ondertussen zal de discussie over de relatie tussen type 2-diabetes en kanker blijven bestaan, verwacht ze. Ze zegt: “We weten dat het aantal ouderen toeneemt en dat leeftijd een factor is in de ontwikkeling van type 2-diabetes. We weten ook dat leeftijd een factor is in het ontwikkelen van kanker. Bij deze patiëntgroep zal dus steeds discussie gevoerd blijven worden over de vraag welke rol de medicatie speelt als iemand met type 2-diabetes kanker krijgt.”

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx