Log in om uw persoonlijke bookmarks op te kunnen slaan.
Ontstekingen bij hart- en vaatziekten: ‘Een aandachtspunt voor álle medisch specialisten’
Het is al een aantal jaar bekend dat chronische ontstekingen slecht zijn voor hart en vaten. Maar ook acute ontstekingen kunnen hart- en vaatziekten veroorzaken, blijkt uit promotieonderzoek van Wessel Fuijkschot van VUmc. “Als het besef er is dat patiënten met acute ontsteking een verhoogde kans op een hartinfarct hebben, dan kunnen we ze ook zo behandelen.”
Artsen moeten meer aandacht hebben voor ontstekingen bij het voorkomen en behandelen van hart- en vaatziekten. Dat geldt voor chronische ontstekingen, maar ook voor acute ontstekingen, zoals zware longontsteking of een ontsteking na een operatie. Na een longontsteking is de kans op een hartinfarct vijf tot tien keer zo hoog. Na een heupoperatie is het risico zelfs dertig keer hoger. Arts-onderzoeker Wessel Fuijkschot, die recent promoveerde aan het VUmc, heeft in zijn promotieonderzoek de relatie tussen ontsteking en hart- en vaatziekten onderzocht.
Acuut en significant
Vet eten en weinig bewegen zijn een oorzaak voor aderverkalking en infarcten. Sinds een aantal jaren weten we dat dat óók geldt voor chronische ontstekingen, zoals reuma of SLE. Dat acute ontstekingen eveneens een rol spelen in hart- en vaatziekten was nog niet zo bekend. Fuijkschot onderzocht die rol van acute ontstekingen zowel in muizen als in mensen. Zo ontdekte hij significante verschillen in vaatwanden tussen muizen die wél of géén ontsteking hadden en zag hij verschillen in kransslagaders van mensen die stierven aan een hartinfarct mét of zónder infectie vlak voor hun dood. “Daardoor ontstaan bloedpropjes die de ader kunnen afsluiten”, vertelt hij. “Ook in die bloedpropjes vonden we opvallend veel ontstekingscellen.” De promovendus vond ook dat er bij het ouder worden meer stoffen neerslaan in de allerkleinsten arteriën van het hart.
Minder hartinfarcten
Fuijkschot pleit voor aandacht voor deze mechanismen, ook bij andere medische specialismen dan de cardiologie. “Als het besef er is dat patiënten met acute ontsteking een verhoogde kans op een hartinfarct hebben, dan kunnen we ze ook zo behandelen.” Hoe die behandeling dan moet, dat vraagt nog om nader onderzoek, zegt hij. “Het is niet zo dat je patiënten zo maar preoperatief ontstekingsremmers moet geven. Ontstekingen spelen ook een nuttige rol bij het opruimen van dode cellen.” Fuijkschot wijst wel op de uitkomsten van de CANTOS trial, onder meer dan 10 duizend patiënten in 39 landen, die onlangs zijn gepubliceerd. De trial toont aan dat het gebruik van ontstekingsremmers na een vroege hartaanval het risico op nóg een hartinfarct met tien tot vijftien procent vermindert.
Het nut van aspirines
Het is wellicht niet eens nodig om op zoek te gaan naar nieuwe, dure geneesmiddelen. Het zou mooi zijn als het mogelijk is om middelen in te zetten die zich al hebben bewezen, zoals aspirine. Momenteel richt de promovendus zich dan ook op onderzoek naar de rol van aspirines in het tegengaan van hart- en vaatziekten. Dit onderzoek is gefinancierd door crowdfunding en de Hartstichting. “Een goedkoop aspirientje remt de bloedstolling en wij willen weten wat het effect daarvan is”, zegt Fuijkschot, die nu werkzaam is in de Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar. “Dat doen we onder patiënten met longontsteking in het VUmc. We onderzoeken hun bloedstolling drie maanden lang bij een hoge of een lage dosis.” Het is de basis voor een grootschaliger onderzoek dat aan moet tonen of aspirine het aantal hart- en herseninfarcten verlaagt na infectie.
Auteur: Leendert Douma, Journalist