DOQ

Overtroeft kunstmatige intelligentie de mens bij lezen ecg?

Onzichtbaar en toch te zien; kunstmatige intelligentie herkent onzichtbare hartziekten op een ecg. Onderzoekers van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven kijken nu of dit ook kan met beginnend hartfalen. Lukt dat, dan is, naast de patiënt, de huisarts daar enorm mee geholpen.

Er komt een patiënt bij de huisarts met klachten van vermoeidheid. Hij is een beetje kortademig, heeft wat minder eetlust en voelt zich depressief. Wat is er aan de hand? De klachten passen bij allerlei ziekten, dus waar begin je met je diagnostiek? Een van de vele mogelijkheden is beginnend hartfalen. De diagnose wordt in het ziekenhuis gesteld met een bloedtest en echo van het hart. Zelf een ecg maken heeft immers niet zoveel zin want hartfalen is daarop vaak niet te zien, toch?

“Een ecg bevat veel meer informatie dan we voor mogelijk hielden, informatie die met het oog niet te zien is”

Cardioloog Frederik Zimmermann (r) en aios Thomas Mast

Kunstmatige Intelligentie

Cardiologen in het Eindhovense Catharina Ziekenhuis denken dat het ecg wel degelijk beginnend hartfalen kan aantonen. Met behulp van kunstmatige intelligentie laten ze een computer zoeken naar patronen die geassocieerd blijken met hartfalen in een berg van ruim een half miljoen goed beschreven ecg’s. De initiatiefnemers van het project zijn cardioloog Frederik Zimmermann en aios Thomas Mast die in het laatste jaar van zijn opleiding tot cardioloog zit.
Beide artsen raakten geïnspireerd door het onderzoek van elektrofysioloog Paul Friedman en zijn collega’s van de Amerikaanse Mayo Clinic. Zimmermann: “De onderzoekers ontwikkelden een algoritme dat met vrij grote zekerheid uit een ecg afleidt of iemand boezemfibrilleren krijgt of heeft, ook al laat het ecg op dat moment een normaal ritme zien. Het ecg bevat dus veel meer informatie dan we voor mogelijk hielden. Informatie die met het oog niet te zien is, maar die je met kunstmatige intelligentie zichtbaar kunt maken.”

“We willen achterhalen welke informatie het hartfalen verraadt”

Cardioloog Frederik Zimmermann

Hartfalen

Inmiddels lukt het de Amerikaanse onderzoekers meerdere ‘onzichtbare’ hartziekten, zoals asymptomatische linker ventrikel dysfunctie, uit het ecg af te leiden. Dus, waarom niet ook beginnend hartfalen? Mast: “Op het moment ‘trainen’ studenten en onderzoekers van de TU Eindhoven de software voor kunstmatige intelligentie met ruwe data van de ecg’s. We kijken daarbij naar alle vormen van hartfalen, met en zonder behoud van ejectiefractie.” Zimmermann voegt toe: “Als het lukt dan zal de informatie over het hartfalen diep in de data van een ecg verscholen zitten. We willen ook achterhalen welke informatie het hartfalen verraadt.”

“De patiënt met hartfalen komt sneller bij de cardioloog, terwijl de patiënt zonder hartfalen niet onnodig verwezen worden”

Cardioloog Frederik Zimmermann

Snellere diagnose

En dan, als het lukt om op een betrouwbare en gevalideerde manier beginnend hartfalen uit een ecg af te leiden? Mast: “Omdat de klachten van beginnend hartfalen bij zoveel andere ziekten passen, duurt het gemiddeld tot 2,5 jaar voordat de diagnose er uiteindelijk is. Al zoekend naar oorzaken stuurt de huisarts de patiënt naar menig specialist. Juist de huisarts zou dus gebaat zijn bij een manier om hartfalen snel te detecteren.” Zimmermann vervolgt: “Huisartsen maken zelf ecg’s om andere hartziekten uit te sluiten. Een algoritme kan dan meteen aangeven of er mogelijk sprake van beginnend hartfalen is. De winst is dan tweeledig. De patiënt met hartfalen komt sneller bij de cardioloog terwijl de patiënten zonder hartfalen niet onnodig verwezen worden.”

1-lead versus 12-lead

Het Eindhovense onderzoek komt op een moment dat steeds meer huisartsen gebruik gaan maken van het snel en eenvoudig te maken 1-lead ecg. Volgens Mast hoeft dat in de toekomst niet per se een probleem te zijn: “Onze basis is het 12-lead ecg. Als daar een werkend algoritme uit komt dan is het een kleine stap om te controleren of het algoritme overeind blijft bij de analyse van 1-lead ecg’s afkomstig van hand held devices of smartphones.”
Voor wie twijfelt aan de kwaliteit van verborgen data in het ecg heeft Zimmermann een mooi voorbeeld dat de kracht van kunstmatige intelligentie laat zien: “Met het oog kun je aan een ecg onmogelijk aflezen of het afkomstig is van een vrouw of een man. Met kunstmatige intelligentie lukt dat wel, met meer dan 90% zekerheid.”

Referentie: Attia ZI, Noseworthy PA, Lopez-Jimenez F, et al. An artificial intelligence-enabled ECG algorithm for the identification of patients with atrial fibrillation during sinus rhythm: a retrospective analysis of outcome prediction. Lancet. 2019;394(10201):861-867.

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH- artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx