DOQ

Overwegingen rondom dosisreductie van DOAC’s in kaart gebracht

Dosisaanpassing en behandeling met lage intensiteit zijn twee verschillende vormen van dosisreductie van direct-werkende orale anticoagulantia (DOAC’s). Dit is naar voren gekomen uit een literatuurstudie die in JAMA Cardiology verscheen.

In vergelijking met de vitamine K-antagonisten (VKA) hebben DOAC’s een meer voorspelbare farmacodynamiek, minder geneesmiddelinteracties en vereisen ze geen laboratoriumcontroles. De DOAC’s hebben een vergelijkbare werkzaamheid als en een beter veiligheidsprofiel dan de VKA. Er treden bij DOAC’s minder intracraniële bloedingen en hemorragische beroerten op bij de behandeling van atriumfibrilleren (AF) en minder ernstige bloedingen bij de behandeling van acute veneuze trombo-embolie.
Een dosisreductie van de DOAC’s wordt aanbevolen bij patiënten met een matige nierfunctiestoornis, een laag lichaamsgewicht en een gelijktijdig gebruik van medicatie die het metabolisme kan beïnvloeden.

Bevindingen

Van de ruim 4000 gescreende publicaties zijn 35 gerandomiseerde klinische studies (RCT’s) gevonden waarin DOAC’s met een aangepaste dosis werden onderzocht. In 29 van deze studies is beroertepreventie in het kader van AF onderzocht. De resultaten voor de werkzaamheid en veiligheid van dosis-aangepaste DOAC’s in de grote RCT’s naar AF waren vergelijkbaar met de resultaten voor DOAC’s in een volledige dosis. Voor zover bekend zijn dabigatran, apixaban en rivaroxaban niet onderzocht als dosis-aangepaste behandeling van acute veneuze trombo-embolie (VTE).
In 37 RCT’s zijn DOAC’s met een lage intensiteit bestudeerd. Die kunnen gebruikt worden voor diverse indicaties, te weten:

  • langdurige behandeling van VTE: apixaban en rivaroxaban;
  • primaire preventie bij orthopedische operaties: dabigatran, apixaban en rivaroxaban;
  • primaire preventie bij ambulante kankerpatiënten met een hoog risico: apixaban en rivaroxaban;
  • hoog risico na hun ontslag van een opname: rivaroxaban;
  • stabiele atherosclerotische vaatziekten; of
  • status na een recente revascularisatie vanwege een perifere vaatziekte in combinatie met aspirine: rivaroxaban.

Verschillen criteria voor dosisaanpassing DOAC’s

Er bestaan ​​kleine verschillen tussen regelgevende instanties in verschillende regio’s, landen of werelddelen met betrekking tot de criteria voor dosisaanpassing van de DOAC’s. Uit de gegevens uit grote registers kwam naar voren dat de dosis-gereduceerde DOAC’s af en toe werden gebruikt in andere doses of in andere klinische scenario’s dan die zijn onderzocht in RCT’s of die worden aanbevolen door regelgevende instanties.

Adviezen en aandachtspunten

Een dosisaanpassing van DOAC’s is het meest relevant bij de behandeling van AF en moet gebeuren op basis van de lokaal, landelijk en/of internationaal geldende en goedgekeurde criteria. Een dosisaanpassing zou in de meeste gevallen niet toegepast moeten worden bij de behandeling van acute VTE. Daarentegen kunnen DOAC’s met een lage intensiteit worden gebruikt voor de primaire of secundaire preventie van VTE in het kader van de bestudeerde en goedgekeurde indicaties.
De auteurs vinden dat er nader onderzoek gewenst is naar het voorschrijfgedrag in de dagelijkse praktijk, zodat de dagelijkse praktijkvoering afgestemd kan worden op het bestaande bewijs over de veiligheid en werkzaamheid van de DOAC’s.

Referenties: Bikdeli B, Zahedi Tajrishi F, Sadeghipour P, et al. Efficacy and Safety Considerations With Dose-Reduced Direct Oral Anticoagulants: A Review. JAMA Cardiol. 2022 Jun 1.

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Minder administratie, beter contact

AI kan artsen ondersteunen door administratieve lasten te verlichten, ziet Juliën Rezek. Transcriptietools maken automatisch verslagen, waardoor artsen meer tijd hebben voor patiënten. “Hierdoor kunnen artsen dieper ingaan op klachten, wat resulteert in betere zorg.”

‘Laten we allemaal één stapje in elkaars domein zetten’

Zorgverleners hebben nog onvoldoende oog voor het verband tussen mentale klachten, hormonale klachten en hart- en vaatziekten bij vrouwen, aldus Sandra Kooij. Meer samenwerking tussen verschillende disciplines is nodig. “Kijk bij elkaar mee. Geef elkaar advies.”

Casus: oudere patiënte met reukproblemen

Op het spreekuur komt een 70-jarige vrouw in verband met problemen met ruiken. De problemen zijn enkele jaren eerder gestart. Initieel met minder goed ruiken (hyposmie), sinds een half jaar worden geuren steeds vaker als vies ervaren (kakosmie). Wat is uw diagnose?

Casus: man met klachten in de bovenbuik

Een man heeft in toenemende mate klachten van pijn in de bovenbuik. De pijn is zeurend en soms stekend en zit middenin de buik. Wat is uw diagnose?

‘Ik kan niet wachten op de eerste geprinte lasagne’

Ineke Obbema werkt met 3D-geprinte maaltijden voor mensen met slikproblemen bij het Máxima MC. De herkenbare vormen en verbeterde smaak bieden een opvallend alternatief voor traditionele gemalen voeding. “Je kunt meteen proeven dat er een chef-kok achter zit.”

Van tropenarts naar huisarts op Texel

Josine Blanksma werkte jarenlang als tropenarts voor Artsen zonder Grenzen en is een paar jaar geleden een nieuw avontuur aangegaan: ze werkt nu als huisarts op Texel. “Mijn nieuwe carrièrepad is heus niet minder uitdagend te noemen.”

Klimaatimpact onderzoeken voor een heel zorgpad

Lisanne Kouwenberg doet onderzoek naar de milieu-impact van zorgpaden. Dat kan aangrijpingspunten opleveren voor het verlagen van de klimaatimpact. “De meeste studies kijken naar één behandeling. Maar daar zit een heel traject omheen dat er ook aan bijdraagt.”

Help patiënten te stoppen met roken: ‘Minder zenden en meer interacteren’

Marieke Helmus combineert kunst en innovatie om het gesprek over stoppen met roken te starten. Met tools zoals een ‘Chat met je sigaret’-chatbot en humoristische ansichtkaarten helpt ze moeilijk bereikbare groepen om na te denken over hun rookgedrag.

Is er een dokter aan boord?

Wat doe je als er in een vliegtuig om een arts wordt gevraagd? Huisarts en luchtvaartgeneeskundige Peter Nijhof legt uit hoe medische noodgevallen in de lucht worden aangepakt, van de rol van artsen en cabinepersoneel tot het gebruik van medische kits en noodlandingen.

‘Stress verdient centrale plek in het consult’

Chronische stress, vaak gekoppeld aan sociale problemen, kan gezondheidsklachten veroorzaken. Feia Hemke pleit voor meer aandacht hiervoor in de spreekkamer en ontwikkelde tools om dit bespreekbaar te maken. “Hierdoor voorkom je onnodige medicalisering.”