DOQ

Overwegingen rondom dosisreductie van DOAC’s in kaart gebracht

Dosisaanpassing en behandeling met lage intensiteit zijn twee verschillende vormen van dosisreductie van direct-werkende orale anticoagulantia (DOAC’s). Dit is naar voren gekomen uit een literatuurstudie die in JAMA Cardiology verscheen.

In vergelijking met de vitamine K-antagonisten (VKA) hebben DOAC’s een meer voorspelbare farmacodynamiek, minder geneesmiddelinteracties en vereisen ze geen laboratoriumcontroles. De DOAC’s hebben een vergelijkbare werkzaamheid als en een beter veiligheidsprofiel dan de VKA. Er treden bij DOAC’s minder intracraniële bloedingen en hemorragische beroerten op bij de behandeling van atriumfibrilleren (AF) en minder ernstige bloedingen bij de behandeling van acute veneuze trombo-embolie.
Een dosisreductie van de DOAC’s wordt aanbevolen bij patiënten met een matige nierfunctiestoornis, een laag lichaamsgewicht en een gelijktijdig gebruik van medicatie die het metabolisme kan beïnvloeden.

Bevindingen

Van de ruim 4000 gescreende publicaties zijn 35 gerandomiseerde klinische studies (RCT’s) gevonden waarin DOAC’s met een aangepaste dosis werden onderzocht. In 29 van deze studies is beroertepreventie in het kader van AF onderzocht. De resultaten voor de werkzaamheid en veiligheid van dosis-aangepaste DOAC’s in de grote RCT’s naar AF waren vergelijkbaar met de resultaten voor DOAC’s in een volledige dosis. Voor zover bekend zijn dabigatran, apixaban en rivaroxaban niet onderzocht als dosis-aangepaste behandeling van acute veneuze trombo-embolie (VTE).
In 37 RCT’s zijn DOAC’s met een lage intensiteit bestudeerd. Die kunnen gebruikt worden voor diverse indicaties, te weten:

  • langdurige behandeling van VTE: apixaban en rivaroxaban;
  • primaire preventie bij orthopedische operaties: dabigatran, apixaban en rivaroxaban;
  • primaire preventie bij ambulante kankerpatiënten met een hoog risico: apixaban en rivaroxaban;
  • hoog risico na hun ontslag van een opname: rivaroxaban;
  • stabiele atherosclerotische vaatziekten; of
  • status na een recente revascularisatie vanwege een perifere vaatziekte in combinatie met aspirine: rivaroxaban.

Verschillen criteria voor dosisaanpassing DOAC’s

Er bestaan ​​kleine verschillen tussen regelgevende instanties in verschillende regio’s, landen of werelddelen met betrekking tot de criteria voor dosisaanpassing van de DOAC’s. Uit de gegevens uit grote registers kwam naar voren dat de dosis-gereduceerde DOAC’s af en toe werden gebruikt in andere doses of in andere klinische scenario’s dan die zijn onderzocht in RCT’s of die worden aanbevolen door regelgevende instanties.

Adviezen en aandachtspunten

Een dosisaanpassing van DOAC’s is het meest relevant bij de behandeling van AF en moet gebeuren op basis van de lokaal, landelijk en/of internationaal geldende en goedgekeurde criteria. Een dosisaanpassing zou in de meeste gevallen niet toegepast moeten worden bij de behandeling van acute VTE. Daarentegen kunnen DOAC’s met een lage intensiteit worden gebruikt voor de primaire of secundaire preventie van VTE in het kader van de bestudeerde en goedgekeurde indicaties.
De auteurs vinden dat er nader onderzoek gewenst is naar het voorschrijfgedrag in de dagelijkse praktijk, zodat de dagelijkse praktijkvoering afgestemd kan worden op het bestaande bewijs over de veiligheid en werkzaamheid van de DOAC’s.

Referenties: Bikdeli B, Zahedi Tajrishi F, Sadeghipour P, et al. Efficacy and Safety Considerations With Dose-Reduced Direct Oral Anticoagulants: A Review. JAMA Cardiol. 2022 Jun 1.

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: vrouw met pijnlijke oorschelp

Een 55-jarige vrouw heeft een hoed in haar hand als ze uw spreekkamer binnenkomt. Sinds een maand heeft zij ’s nachts last van pijn aan het linkeroor. Op de oorrand ziet u een nodulus die bij druk zeer pijnlijk is. Wat is uw diagnose?

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”

Ons zorgsysteem loopt vast: geef prioriteit aan mensen die écht zorg nodig hebben

Juist kwetsbare patiënten vallen vaak tussen wal en schip in ons zorgsysteem. Huisarts Danka Stuijver stipt dit en andere problemen aan in haar boek Dit kost ons de zorg, dat recent uitkwam. “Als maatschappij moeten we goed nadenken over wat we willen met de zorg.”

Iedereen die overlijdt heeft recht op zorgvuldig onderzoek

Als forensisch arts en beroepsduiker heeft Karen van den Hondel zich ontwikkeld tot dé specialist op het gebied van overlijdensgevallen in en onder water. “Het verbaasde me dat het water niet altijd als plaats delict wordt gezien. Terwijl sporen juist onder water snel verloren gaan.”

Casus: vrouw met pijn en rode vlekken in de blaas

Een 38-jarige vrouw klaagt over hevige pijn onderin de buik, die erger wordt naarmate de blaas voller raakt. Ook moet zij heel vaak plassen. Bij cystoscopie ziet u opvallend veel bloedvaatjes en rode vlekken. Wat is uw diagnose?