Log in om uw persoonlijke bookmarks op te kunnen slaan.
Passie voor je vak, maar toch te weinig voldoening?
Wat zijn voor zorgprofessionals belangrijke ingrediënten voor een succesvolle carrière en voldoening in hun werk? Een veelgehoord advies is ‘Zoek je passie, dan komt de rest vanzelf’. Maar dat is iets te kort door de bocht gesteld. Een betere suggestie is: ‘Zoek je motivatie’. Want motivatie bestaat zowél uit passie als uit zingeving. En goed om te weten: het verschilt per persoon of er behoefte is aan meer nadruk op passie of juist op zingeving. Anneke de Joode, coach bij Surplace Fietscoaching, legt uit hoe dit zit.
Met passie alleen kom je er niet in het leven. Mensen die uitsluitend vanuit passie leven (alleen dingen doen die zij leuk vinden en waar ze goed in zijn, hun ‘drive’ volgen) gaan na een tijd zingeving in hun leven missen. Om meer zingeving te ervaren is het ook nodig om dingen te doen die je belangrijk vindt, die je meer ‘discipline’ kosten. Je ervaart méér voldoening in je werk door een balans tussen ‘passie’ en ‘zingeving’ aan te brengen die bij jou persoonlijk past.
In het bloed
Een gebeurtenis in mijn privéleven maakte me hier weer heel bewust van. Het afgelopen jaar stond voor mij en mijn partner namelijk in het teken van onze verbouwing. Het huis waar we een jaar eerder in waren getrokken had een aanbouw met een plat dak. Dat platte dak kreeg een punt. Verder gingen keuken, badkamer en toilet van ruimte veranderen. Voor het grote werk vroegen we een aannemer. Voor de afwerking stonden we zelf aan de lat. Met onze ervaring van eerdere klusprojecten gingen we die uitdaging graag aan. Daarnaast zit het klussen in mijn bloed. Als klein meisje was ik vaak te vinden in de schuur van mijn opa, die timmerman was. Daarnaast heb ik een hele creatieve moeder en knutselden we thuis veel.
Klussen als passie
Tot aan de bouwvak was de aannemer druk bezig. Augustus was onze klusmaand waarin we fulltime aan de slag konden. Maar de klus bleek veel groter dan we dachten. Dus na een maand waren we nog lang niet klaar. Meneer F. moest weer aan het werk en ik hield me heel stil. Want behalve dat het nog niet klaar was en we toch een keer terug wilden verhuizen, vond ik het ook gewoon heel erg leuk om te doen! Ik kon ’s avonds met moeite stoppen en ‘s ochtends niet wachten om weer verder te gaan.
Geknaag
Na die klusmaand ging ik dan ook nog ‘even’ door. Doordat ik op dat moment geen verplichtingen had richting opdrachtgevers of klanten, kon dat ook. Soms knaagde het. Moest ik niet toch weer wat ondernemen? Tegelijkertijd prijsde ik me gelukkig dat ik in de positie was om dit op deze manier te doen. En dus besloot ik pas in november weer tevoorschijn te komen. Dat was een bewuste keuze dus daar hoefde ik me niet schuldig over te voelen.
Zingeving
Maar na zo’n tweeënhalve maand klussen werd dat gevoel anders. Ik kreeg meer behoefte om ook weer meer contact met anderen te hebben. En niet alleen met het huis bezig te zijn, hoewel het mooier en mooier werd. Ik kreeg weer behoefte om me nuttig te maken richting anderen. De zingeving die ik onder andere uit mijn werk haal, ontbrak. De balans was zoek.
Motivatie in balans
Motivatie kan door meerdere zaken worden aangewakkerd. Zodra je goed in je vel zit, zal dat met name gedreven worden door passie of zingeving. Passie wordt gekenmerkt door datgene waar je plezier in hebt en waar je goed in bent. Zingeving ontstaat wanneer je dat doet wat je belangrijk vindt, maar wat je niet per se gemakkelijk af gaat. Het kost je vaak meer discipline. Het is goed om deze vormen van motivatie in balans te houden. Wat niet per se fifty-fifty betekent. Voor de een zal het naar verhouding meer door passie gedreven zijn en voor de ander iets meer door zingeving gedreven.
Voldoening
Na tweeënhalve maand was het me wel duidelijk. Alleen dingen doen vanuit passie, hoe leuk dat ook is, zorgt niet voor genoeg voldoening. En alleen maar dingen doen vanuit zingeving, omdat je ze belangrijk vindt, gaat je op den duur ook opbreken. Oók omdat dingen doen vanuit zingeving niet altijd vanzelf gaat. Dus zoek die balans tussen zingeving en passie, want daar word je op de langere termijn een blijer mens van.
Maak het inzichtelijk
Wat doe jij vanuit passie? En wat doe jij omdat je het belangrijk vindt? En is dat bij jou voldoende met elkaar in balans? Heb je geen idee? Noteer dan eens gedurende een week de dingen die je doet/de taken die je hebt. Zet ze in een kolom onder elkaar en zet achter de eerste kolom 4 extra kolommen die staan voor de volgende vragen:
- Vind ik het leuk? (passie)
- Ben ik er goed in? (passie)
- Wordt de wereld er (in mijn ogen) een beetje mooier van? (zingeving)
- Krijg ik er waardering voor? (zingeving)
De kolommen geven je inzicht in hoeverre de dingen die je doet, vanuit passie of vanuit zingeving gebeuren, en hoe deze zich tot elkaar verhouden. Taken die aan alle vier de punten voldoen, zijn de taken die het beste bij je passen.
Het Chivo Vitaliteitskwadrant
Zingeving en passie zijn onderdeel van een model, namelijk het Chivo Vitaliteitskwadrant (zie onderstaand). Dit vitaliteitskwadrant sluit direct aan op het zogenoemde motivatiekwadrant dat grotendeels is gebaseerd op de zelfdeterminatietheorie.
Chivo Vitaliteitskwadrant (bron: Chivo, kennisinstituut vitaliteit & leefstijl)
Een tekort aan onder andere autonomie, waardering en het inzetten van eigen kwaliteiten, maar ook biologische basisbehoeften zoals beweging en slaap kunnen stress veroorzaken. Het zijn stressoren die er voor zorgen dat iemand vooral aan het ‘overleven’ is. Zodra deze basisbehoeften voldoende aanwezig zijn, zal je veel meer het gevoel hebben te ‘leven’, waarbij je je dan bevindt in het bovenste deel van het kwadrant. Motivatie ontstaat daarbij vooral vanuit passie (iets goed kunnen en er plezier in hebben) of vanuit zingeving (gebaseerd op normen/waarden en waardering). Mijn klusvoorbeeld eerder in dit artikel bevindt zich ook in dit bovenste ‘leven’-gedeelte van het kwadrant. Maar voor meer voldoening is het dus belangrijk om een bij jou passende balans aan te brengen tussen passie en zingeving.
Wil je meer weten over het Chivo Vitaliteitskwadrant en de onderliggende modellen en theorieën? Een vitaliteitscoach van de BOvV (Beroepsorganisatie voor Vitaliteitsprofessionals) kan je er alles over vertellen. Zie www.bovv.nl.
Anneke de Joode is coach bij Surplace Fietscoaching. Als coach richt zij zich op vitaliteit in het dagelijks leven door met cliënten te onderzoeken wie ze zijn en wat ze belangrijk vinden. En ook hoe ze stressoren (weer) onder controle krijgen. Een voorwaarde om veranderingen in gang te zetten en doelen te bereiken. Letterlijk in beweging komen versnelt dit proces. Zodoende vindt coaching (deels) plaats op de fiets.
