DOQ

Pilot laat patiënten met longkanker hard werken aan conditie vóór operatie

Patiënten met longkanker die drie weken lang in sneltreinvaart werken aan hun conditie, komen wellicht aanzienlijk fitter uit de operatie die ze daarna moeten ondergaan. Een pilot moet aantonen of dit haalbaar is.

Het Centrum voor Longkanker van het Albert Schweitzer ziekenhuis onderzoekt momenteel of een dergelijk trainingsprogramma praktisch haalbaar is. De pilot wordt uitgevoerd samen met Máxima MC in Veldhoven en omvat in beide ziekenhuizen tien patiënten die het programma wel krijgen en tien die het niet krijgen.

Voorspoediger herstel

De combinatie van gerichte beweging en goede voeding zorgt voor spieropbouw en maakt de patiënt fitter, legt longchirurg dr. Geertruid Marres uit. “Hij of zij bouwt nog snel een voorsprong op, om tijdens de operatie minder conditie in te hoeven leveren. Je vergroot je veerkracht en dat kan leiden tot een voorspoediger herstel.” Het traject is wel intensief. Marres: “De patiënt krijgt een vrij druk schema met uiteenlopende bewegings- en ademhalingsoefeningen, die deels thuis en deels in het ziekenhuis plaatsvinden. Ook krijgt hij of zij voedingsvoorschriften en -supplementen.”

“Het traject is pittig omdat de longen, die getroffen zijn door de ziekte, een belangrijke rol spelen in het opbouwen van conditie”

Longchirurg dr. Geertruid Marres (op trainingsfiets) te midden van diverse collega’s die betrokken zijn bij het begeleiden van de patiënten vóór de operatie.
(Bron foto: Albert Schweitzer ziekenhuis)

Is zoveel doen haalbaar?

Uiteraard is de patiënt vrij om te kiezen voor deelname aan de prehabilitatie, zoals het ‘klaarstomen’ van de patiënt in medische termen heet. Van de kant van het ziekenhuis is een multidisciplinair team betrokken van longchirurg, longarts, longverpleegkundige, fysiotherapeut, diëtist en medisch psycholoog. “Er is volop steun en coaching”, vertelt Marres. “Het traject is pittig omdat de longen, die getroffen zijn door de ziekte, een belangrijke rol spelen in het opbouwen van conditie. De tijd is noodgedwongen kort, want een operatie wegens longkanker vindt normaal gesproken plaats binnen drie weken na de beslissing om te gaan opereren.” De pilot richt zich in de eerste plaats op de vraag of het haalbaar is om zo veel te doen in korte tijd.

Prehabilitatie

Máxima MC heeft al ervaring met een soortgelijk programma voor patiënten met darmkanker en wil dit graag uitbreiden naar longkanker. Het Centrum voor Longkanker van het Albert Schweitzer ziekenhuis is al enige tijd actief met een breder programma om patiënten rondom een longoperatie zo goed mogelijk voor te bereiden, zo min mogelijk te belasten en zo kort mogelijk in het ziekenhuis te houden. Prehabilitatie vormt een mogelijke uitbreiding daarop. “Omdat beide ziekenhuizen een deel van de expertise al hadden en een stukje nog niet, hebben we elkaar opgezocht voor deze studie Prehabilitatie bij longkanker”, aldus Marres.

Snel in beweging

De al langer gehanteerde methode in Dordrecht, genaamd Enhanced Recovery After Thoracic Surgery, willen de longchirurgen graag uitbreiden in het land. Hiervoor is recent een subsidie bij KWF aangevraagd. Marres: “Hierbij streven we ook naar een zo klein mogelijke impact van een operatie op de patiënt. We doen dat door onder meer te kiezen voor een zo gesloten mogelijke operatietechniek, zo weinig mogelijk medicatie, veel aandacht voor pijnbestrijding, het kort van tevoren opnemen in het ziekenhuis, snel in beweging komen na de operatie en optimaal voorlichten. Dit bevordert allemaal het herstel en geeft de patiënt zelf meer regie en betrokkenheid bij de behandeling. Prehabilitatie kan daar later eventueel naadloos in worden opgenomen.”

Bron: Albert Schweitzer Ziekenhuis
Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”

Casus: vrouw met veranderd defecatiepatroon

Een vrouw wordt naar de polikliniek gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon. Ze heeft wat frequenter dan gebruikelijk ontlasting. Er zijn wat vage buikklachten in de zin van rommelingen en krampen. Ze gebruikt geen medicatie. Wat is uw diagnose?