DOQ

Postdoc Raoof: ‘M1-macrofagen onderhouden de pijn, terwijl bij M2-macrofagen de pijn weer weggaat’

Macrofagen spelen een rol bij het ontstaan van chronische pijn bij artrose. Dat stelt Ramin Raoof, onderzoeker neuroimmunologie bij het UMC Utrecht, in recent promotieonderzoek. Volgens Raoof biedt het immuunsysteem een ingang voor mogelijke toekomstige therapeutische opties bij het behandelen van chronische pijn.

Pijn is een waarschuwingssignaal dat het lichaam beschermt tegen schade. Normaal gezien verdwijnt de pijn weer als de oorzaak is opgelost. Bij ongeveer 20 procent van de wereldbevolking werkt dit waarschuwingsproces niet goed. Zij lijden aan chronische pijn; een aandoening die lastig te behandelen is. Vaak hangt de pijn niet samen met de mate van schade of ontsteking, of blijft hij bestaan na behandeling; de oorzaak is weg, maar de pijn blijft.

Postdoc-onderzoeker neuroimmunologie Ramin Raoof

Pijnregulatie

“Chronische pijn is op het eerste gezicht een probleem van de zenuwcellen die pijnprikkels detecteren”, zegt Ramin Raoof. “Maar er zijn aanwijzingen dat het immuunsysteem bijdraagt aan het ontstaan van chronische pijn.” Raoof deed zijn promotieonderzoek bij de groep van dr. Niels Eijkelkamp in het Centrum voor Translationele Immunologie van het UMC Utrecht. Tijdens zijn promotie onderzocht hij de rol van een type immuuncel, de macrofaag, bij de pijnregulatie. Dat deed hij zowel bij tijdelijke ontstekingspijn als chronische pijn.

“In combinatie met ontsteking of schade kunnen macrofagen pijn aan- en uitzetten”

Sleutelfunctie

Macrofagen hebben een sleutelfunctie bij het reguleren van pijn, zegt Raoof. “In combinatie met ontsteking of schade kunnen ze pijn aan- en uitzetten. Dat doen ze in zenuwweefsel op afstand van de oorspronkelijke weefselschade en ontsteking die de pijn heeft opgewekt.” Uit zijn onderzoek bleek dat de macrofagen migreren naar de spinale ganglia die de zenuwcellichamen bevatten die het aangedane weefsel innerveren.

M1- en M2-macrofagen

Raoof en zijn collega’s toonden die kennis van twee verschillende macrofagen aan bij verschillende soorten pijn. “In een diermodel van knieartrose, waar pijn chronisch is, zagen we ophopingen van M1-macrofagen in de spinale ganglia”, zegt Raoof. “We zagen dat deze macrofagen de pijn onderhouden, onafhankelijk van de schade aan het kniegewricht. Terwijl tijdens ontstekingspijn, waar de pijn weer weggaat, zich vooral M2-macrofagen ophoopten in de spinale ganglia.” Interessant was dat M1-macrofagen signalen aan de zenuwcellen geven die de pijn in stand houden, terwijl M2-macrofagen juist de pijn uitzetten door met blaasjes hun mitochondriën over te zetten naar het cellichaam van pijnzenuwen.

“Onderzoekers zien mogelijkheden voor toekomstige behandeling van chronische pijn door in vitro modificeren van M1- in M2-macrofagen en deze in te spuiten in het ruggenmerg”

Pijnverlichting

De onderzoekers zien mogelijkheden voor toekomstige behandelingen van chronische pijn, in eerste instantie door het in vitro modificeren van M1- in M2-macrofagen, en deze in te spuiten in het ruggenmerg. Als alternatief gebruikte Raoof een door de onderzoeksgroep ontwikkeld ontstekingsremmend fusie-eiwit van IL-4 en IL-10. In beide gevallen zagen de onderzoekers een tijdelijke verlichting van de pijn.

““Dit onderzoek brengt ons een stapje dichter bij een mogelijke effectieve behandeling van chronische pijn”

Behandelperspectief

Raoof ziet zijn onderzoek als een opstapje voor mogelijke therapeutische opties bij de behandeling van chronische pijn bij artrose, maar ook buiten dat vakgebied. “Dit onderzoek brengt ons een stapje dichter bij een mogelijke effectieve behandeling van chronische pijn. We moeten de opties nog verder onderzoeken, maar onze ontdekkingen kunnen ook een positieve impact hebben op behandeling van andere aandoeningen, zoals kanker.” In zijn tegenwoordige betrekking als postdoc bij de groep van prof. Mutis en prof. Van de Donk in het Amsterdam UMC, gebruikt hij zijn kennis bij het ontwikkelen van nieuwe vormen van immuuntherapie voor patiënten met multipel myeloom.


Referentie: UMC Utrecht, proefschrift Ramin Raoof

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Boek over veilige sedatie toepassen op de SEH moet angst wegnemen

Vier SEH-artsen schreven een boek over veilige sedatie op de SEH. Het is bedoeld als naslagwerk en cursusmateriaal, vertellen Mischa Veen en Daniëlle van Winden. “Uniek is dat de informatie ook gericht is op het voorkomen van traumatische ervaringen voor patiënten.”

‘Wij willen over twintig jaar ook nog huisarts zijn’

Ties Janssen vertelt over het manifest ‘De huisarts van morgen’, waarmee de Lovah de continuïteit van de huisartsenzorg wil veiligstellen. “Al jaren wordt er nagedacht over vergrijzing en personeelstekorten in de zorg, en nog steeds kabbelt het maar voort.”

Casus: 13-jarig meisje met een bloedende moedervlek

Een 13-jarig meisje komt op het spreekuur omdat ze sinds enkele dagen een bloedende moedervlek heeft. De moedervlek zit er al sinds enkele maanden en is snel gegroeid en ook wat boller geworden. Verder geen klachten zoals pijn of jeuk. Wat is uw diagnose?

‘Ik heb medewerkers meegenomen naar waar ze het best op hun plek zijn’

Op de afdeling waar Jacqueline Loonen leiding geeft staat ‘persoonsgericht’ centraal, zowel in de patiëntenzorg als in de organisatie. “De patiënt en zorgverlener zijn samen verantwoordelijk. Iedereen komt vanuit zijn of haar expertise met voorstellen tot verbetering.”

Casus: vrouw met verkoudheid en oorpijn

Patiënte zit verkouden tegenover u met oorpijn links. De verkoudheid bestaat sinds gisteren maar de oorpijn is vannacht begonnen. De otalgie is pijnlijker dan de pijn die zij heeft ervaren bij de bevalling van haar kinderen. Het gehoor is links mogelijk iets minder dan rechts. Zij heeft geen koorts. Wat is uw diagnose?

Mededingings­toezicht biedt veel ruimte voor samen­werking

In ons zorgstelsel is veel ruimte voor samenwerking en netwerkvorming, vertelt Marco Varkevisser. “Veel zorgaanbieders denken dat heel veel niet mag van de ACM, terwijl die de afgelopen jaren heeft laten zien dat er juist veel ruimte is voor samenwerking.”

‘Vergroot herken­baarheid anti­biotica’

Een betere herkenbaarheid van antibiotica kan leiden tot verstandiger gebruik en zo helpen in de strijd tegen de wereldwijd groeiende antibioticaresistentie. Annelie Monnier en Heiman Wertheim vertellen over het ABACUS-project. “Resistentie kent geen grenzen.”

Medische hypnose: meer controle over je lijf en emoties

Kinderarts en hypnotherapeut Arine Vlieger vertelt over het gebruik van medische hypnose: “Als je de verwachtingen van de patiënt positief kan beïnvloeden dan heeft dat tevens effect op de behandeling. Taal is dan ook de basis van hypnose.”

Casus: vrouw met melaena, een steeds dikker wordende buik en een uitpuilende navel

Een vrouw wordt gepresenteerd op de Spoedeisende Hulp in verband met sinds 1 dag bestaande melaena. Daarnaast klaagt patiënte over een steeds dikker wordende buik, pijn in de rechter bovenbuik en een uitpuilende navel sinds 6 weken. Tevens zijn haar benen iets dikker geworden. Wat is uw diagnose?

In zes stappen afval op de OK reduceren

Roos Bleckman, Lukas Radema en hun collega’s van het OK Green Team bedachten een stappenplan om het afval op de OK de komende jaren met de helft te reduceren. “Het afdekmateriaal op de OK kon met maar liefst 20% gereduceerd kon worden.”


0
Laat een reactie achterx