DOQ

Predictie van toegenomen risico op ernstige COVID-19 bij diabetes

Diabetespatiënten hebben een aanzienlijk toegenomen risico om vanwege COVID-19 op de intensive care opgenomen te worden of aan deze infectieziekte te overlijden in vergelijking met de algemene bevolking. Het risico op een ernstig beloop van COVID-19 toont grote variatie onder diabetespatiënten, maar kan redelijk goed voorspeld worden op basis van de medische voorgeschiedenis. Dit risico is van invloed op de noodzaak voor beschermende maatregelen.

Deze cohortstudie inventariseerde in de totale bevolking uit Schotland het cumulatieve risico dat diabetespatiënten overlijden of op de ic behandeld moeten worden vanwege COVID-19. Dit risico is vergeleken met dat van mensen zonder diabetes. De resultaten verschenen in The Lancet. Diabetes & Endocrinology.

(Foto: Pixabay)

COVID-19 met en zonder diabetes

Van de mensen die door COVID-19 overleden of die vanwege COVID-19 op de ic behandeld moesten worden, werd de diabetesstatus vastgesteld door koppeling aan het landelijke diabetesregister, de Scottish Care Information Diabetes. De onderzoekers vergeleken de cumulatieve incidentie van fatale of op de ic behandelde COVID-19 bij mensen met en zonder diabetes.

Van de totale Schotse bevolking (bijna 5,5 miljoen inwoners) hadden ruim 300.000 mensen diabetes (5,8%). Bij 0,3% van de diabetespatiënten had Covid-19 een fataal beloop of vereiste een IC-opname. De meesten (89,8%) waren 60 jaar of ouder.

In de populatie zonder diabetes had 0,1% een COVID-19 met een fataal beloop of vereiste een ic-opname. De algehele odds ratio (OR) voor een dergelijk ernstig beloop gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht, was bij diabetespatiënten, 1,395 (p < 0,0001) in vergelijking met mensen zonder diabetes. De OR was 2,396 (p < 0,0001) bij diabetes mellitus type 1 en 1,369 (p < 0,0001) bij diabetes mellitus type 2.

Meerdere risicofactoren

Van de diabetespatiënten zijn de gegevens over mogelijke risicofactoren voor fatale of op de ic behandelde COVID-19 verkregen uit het nationale diabetesregister en andere gekoppelde gezondheidsdatabases.

Gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht en ziekteduur en type diabetes waren de diabetespatiënten die een fatale of op de ic behandelde COVID-19 ontwikkelden, vaker man, woonachtig in een residentiële zorg of in een meer achtergesteld gebied. Daarnaast hadden ze vaker medische risicofactoren voor COVID-19, retinopathie, verminderde nierfunctie of slechtere glykemische controle of diabetische ketoacidose.

Ten slotte waren patiënten bij wie de COVID-19 een ernstig beloop had, gemiddeld vaker opgenomen geweest vanwege een hypoglykemie in de voorafgaande vijf jaar, gebruikten vaker antidiabetica en/of andere medicatie (alle vergelijkingen: p < 0,0001) en hebben gerookt (p = 0,0011).


Referenties: McGurnaghan SJ, Weir A, Bishop J, et al. Risks of and risk factors for COVID-19 disease in people with diabetes: a cohort study of the total population of Scotland. Lancet Diabetes Endocrinol. 2020;S2213-8587(20)30405-8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33357491/ , https://www.thelancet.com/journals/landia/article/PIIS2213-8587(20)30405-8/fulltext

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: patiënte met dyspnoe en oedeem in het gelaat

Een 66-jarige vrouw presenteert zich met sinds drie weken progressief verminderde inspanningstolerantie en met name ’s ochtends een zwelling van het gelaat. Overdag verbeteren de klachten deels. Wat is uw diagnose?

Wat je verwacht, voel je: wat zorgverleners kunnen leren van placebo-effecten

Wat patiënten verwachten, beïnvloedt direct hoe zij pijn of bijwerkingen ervaren. Henriët van Middendorp legt uit hoe placebo- en nocebo-effecten werken, en hoe zorgverleners deze bewust en ethisch kunnen inzetten in de praktijk.

Trots op goed werkend meld­systeem voor bijwerk­ingen

Agnes Kant wijst op het belang van meer onderzoek naar bijwerkingen en roept zorgverleners op te blijven melden bij het Bijwerkingenmeldsysteem. “Van 70% van de geneesmiddelen is nog onduidelijk of deze veilig tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.”

Wandelend naar een betere gezondheid

Matthijs van der Poel combineert als huisarts en sportliefhebber zorg en beweging. Met stichting Looprecept wandelt hij wekelijks met patiënten – goed voor lijf, hoofd én verbinding. “Het is heel laagdrempelig en dat verklaart denk ik ook het succes.”

De patiënt doet lastig, en dan?

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis kunnen soms veel losmaken, zowel in het behandeltraject als bij de arts. Thom van den Heuvel geeft handvatten voor het omgaan met deze patiëntengroep. “Het contact vraagt meer tijd en legt tegelijk emotionele druk op de arts."

Vind meertalige zorgverleners via ikspreekmeerdan.nl

Als anios in een huisartsenpraktijk in Amsterdam merkte Daan Frehe dat taal voor veel patiënten een barrière vormt voor het krijgen van goede zorg. “Via ikspreekmeerdan.nl kan nu een zorgverlener met een gedeelde taal en cultuur gevonden worden. Dat is enorm waardevol.”

Casus: man met een veranderde vlek op het been

Een 72-jarige man presenteert zich op uw spreekuur met een veranderde plek op het bovenbeen rechts. De vlek is gegroeid en van kleur veranderd. De patiënt heeft een licht huidtype en een voorgeschiedenis van basaalcelcarcinoom. Wat is uw diagnose?

Maak van wachttijd in de ggz hersteltijd: vijf praktische adviezen

Sanne Booij en Christien Slofstra willen af van de stille wachttijd in de ggz. Met hulp van de huisarts kan het herstel al beginnen, nog vóór de intake. “Deze periode hoeft geen verloren tijd te zijn.”

Beteugelen geneesmiddel­prijzen noodzakelijk voor betaalbare zorg

Wilbert Bannenberg strijdt met Stichting Farma ter Verantwoording tegen excessieve geneesmiddelprijzen. Zijn missie: winsten beteugelen om zorg toegankelijk te houden. “Geneesmiddelprijzen moeten beteugeld gaan worden, anders wordt de zorg onbetaalbaar.”

Casus: vrouw met veranderd defecatiepatroon

Een vrouw wordt naar de polikliniek gestuurd in verband met een veranderd defecatiepatroon. Ze heeft wat frequenter dan gebruikelijk ontlasting. Er zijn wat vage buikklachten in de zin van rommelingen en krampen. Ze gebruikt geen medicatie. Wat is uw diagnose?