DOQ

Predictie van toegenomen risico op ernstige COVID-19 bij diabetes

Diabetespatiënten hebben een aanzienlijk toegenomen risico om vanwege COVID-19 op de intensive care opgenomen te worden of aan deze infectieziekte te overlijden in vergelijking met de algemene bevolking. Het risico op een ernstig beloop van COVID-19 toont grote variatie onder diabetespatiënten, maar kan redelijk goed voorspeld worden op basis van de medische voorgeschiedenis. Dit risico is van invloed op de noodzaak voor beschermende maatregelen.

Deze cohortstudie inventariseerde in de totale bevolking uit Schotland het cumulatieve risico dat diabetespatiënten overlijden of op de ic behandeld moeten worden vanwege COVID-19. Dit risico is vergeleken met dat van mensen zonder diabetes. De resultaten verschenen in The Lancet. Diabetes & Endocrinology.

(Foto: Pixabay)

COVID-19 met en zonder diabetes

Van de mensen die door COVID-19 overleden of die vanwege COVID-19 op de ic behandeld moesten worden, werd de diabetesstatus vastgesteld door koppeling aan het landelijke diabetesregister, de Scottish Care Information Diabetes. De onderzoekers vergeleken de cumulatieve incidentie van fatale of op de ic behandelde COVID-19 bij mensen met en zonder diabetes.

Van de totale Schotse bevolking (bijna 5,5 miljoen inwoners) hadden ruim 300.000 mensen diabetes (5,8%). Bij 0,3% van de diabetespatiënten had Covid-19 een fataal beloop of vereiste een IC-opname. De meesten (89,8%) waren 60 jaar of ouder.

In de populatie zonder diabetes had 0,1% een COVID-19 met een fataal beloop of vereiste een ic-opname. De algehele odds ratio (OR) voor een dergelijk ernstig beloop gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht, was bij diabetespatiënten, 1,395 (p < 0,0001) in vergelijking met mensen zonder diabetes. De OR was 2,396 (p < 0,0001) bij diabetes mellitus type 1 en 1,369 (p < 0,0001) bij diabetes mellitus type 2.

Meerdere risicofactoren

Van de diabetespatiënten zijn de gegevens over mogelijke risicofactoren voor fatale of op de ic behandelde COVID-19 verkregen uit het nationale diabetesregister en andere gekoppelde gezondheidsdatabases.

Gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht en ziekteduur en type diabetes waren de diabetespatiënten die een fatale of op de ic behandelde COVID-19 ontwikkelden, vaker man, woonachtig in een residentiële zorg of in een meer achtergesteld gebied. Daarnaast hadden ze vaker medische risicofactoren voor COVID-19, retinopathie, verminderde nierfunctie of slechtere glykemische controle of diabetische ketoacidose.

Ten slotte waren patiënten bij wie de COVID-19 een ernstig beloop had, gemiddeld vaker opgenomen geweest vanwege een hypoglykemie in de voorafgaande vijf jaar, gebruikten vaker antidiabetica en/of andere medicatie (alle vergelijkingen: p < 0,0001) en hebben gerookt (p = 0,0011).


Referenties: McGurnaghan SJ, Weir A, Bishop J, et al. Risks of and risk factors for COVID-19 disease in people with diabetes: a cohort study of the total population of Scotland. Lancet Diabetes Endocrinol. 2020;S2213-8587(20)30405-8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33357491/ , https://www.thelancet.com/journals/landia/article/PIIS2213-8587(20)30405-8/fulltext

Lees meer over:


Voor u geselecteerde artikelen

Casus: vrouw met pijnlijke oorschelp

Een 55-jarige vrouw heeft een hoed in haar hand als ze uw spreekkamer binnenkomt. Sinds een maand heeft zij ’s nachts last van pijn aan het linkeroor. Op de oorrand ziet u een nodulus die bij druk zeer pijnlijk is. Wat is uw diagnose?

‘Live well, die well’: rol van vrijwilligers in de laatste levensfase

Vrijwilligers aan het sterfbed in het ziekenhuis maken een groot verschil, stelt Anne Goossensen. Ze luisteren, troosten en verlichten de werkdruk van zorgverleners. “Ze bieden een luisterend oor en zijn aanwezig, zonder haast of medische agenda.”

Waarom melden vrouwen vaker bijwerkingen van medicijnen?

Vrouwen blijken vaker bijwerkingen van medicijnen te melden dan mannen. Onderzoeker Sieta de Vries van het UMC Groningen probeert te achterhalen hoe dit komt. En dat blijkt complexer dan het lijkt.

Gezondheid van mens, dier en natuur horen bij elkaar

Voorheen circuleerden het westnijl- en het usutuvirus alleen in Zuid-Europa. Maar inmiddels komen ze ook voor in Nederlandse vogels en muggen. Viroloog Marion Koopmans ziet daarin een duidelijke les: “De gezondheid van mensen kun je niet los zien van die van dieren en ecosystemen.”

Casus: hoestende man met koorts en dyspneu

Een 31-jarige Poolse man die vanwege de ziekte van Crohn wordt behandeld met infliximab bezoekt de SEH, omdat hij al twee weken hoest en benauwd is. Ook heeft hij koorts. Een antibioticumkuur van de huisarts heeft geen effect gehad. Wat is uw diagnose?

Casus: man met huidafwijking op de rug

Een 69-jarige man komt op uw spreekuur om een verruca seborrhoica in het gelaat te laten controleren. Bij algehele inspectie ziet u ook een huidafwijking op de rug. Wat is uw diagnose?

´Voorkom medicijn­resten, begin bij je eigen voorschrijven´

Minder diclofenac, lagere hormoondoses, terughoudend met azitromycine - zo kunnen zorgverleners volgens een recent rapport van het IVM bijdragen aan schoner water. “Aan de overwegingen die artsen maken bij voorschrijven zou ook duurzaamheid moeten worden toegevoegd.”

Ons zorgsysteem loopt vast: geef prioriteit aan mensen die écht zorg nodig hebben

Juist kwetsbare patiënten vallen vaak tussen wal en schip in ons zorgsysteem. Huisarts Danka Stuijver stipt dit en andere problemen aan in haar boek Dit kost ons de zorg, dat recent uitkwam. “Als maatschappij moeten we goed nadenken over wat we willen met de zorg.”

Iedereen die overlijdt heeft recht op zorgvuldig onderzoek

Als forensisch arts en beroepsduiker heeft Karen van den Hondel zich ontwikkeld tot dé specialist op het gebied van overlijdensgevallen in en onder water. “Het verbaasde me dat het water niet altijd als plaats delict wordt gezien. Terwijl sporen juist onder water snel verloren gaan.”

Casus: vrouw met pijn en rode vlekken in de blaas

Een 38-jarige vrouw klaagt over hevige pijn onderin de buik, die erger wordt naarmate de blaas voller raakt. Ook moet zij heel vaak plassen. Bij cystoscopie ziet u opvallend veel bloedvaatjes en rode vlekken. Wat is uw diagnose?